جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
غرب از چه نوع روسیهای باید بترسد؟
درحال حاضر، غرب به طور جدی از دخالت کرملین در امور داخلی اروپا و ایالات متحده نگران است. در همین ارتباط، گمانهزنیهایی درباره نقش داشتن روسیه در خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا وجود دارد. در این شرایط، دیمیتری ترنین، رئیس مرکز کارنگی مسکو به نگارش کتابی درباره احساسات غرب درباره روسیه پرداخته است. در این کتاب احساسات غرب نسبت به روسیه در این قالب که “باید از روسیه بترسیم” بیان شده است. به ویژه پس از تاریخ هفتم ژانویه و انتشار گزارش اطلاعاتی ایالات متحده درباره ادعای هک نظام انتخاباتی آمریکا توسط روسیه، احساسات هولناک غرب و آمریکا نسبت به روسیه اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
ترنین، کتابش را اواسط ماه دسامبر 2016 در مسکو ارائه کرد و در آن تعجب وی از میزان ترس نخبگان و کارشناسان نسبت به تهدیدهای سیاسی کرملین مطرح شده است. ترنین مطرح میکند که تا کنون در طول تاریخ این سطح از بدبینی در میان تصمیم گیرندگان و کارشناسان غربی وجود نداشته است و به نظر میرسد که آنها اعتماد به نفس خود را از دست دادهاند. در این شرایط، راشا دیرکت با دیمیتری ترنین، درباره کتاب وی و آینده روابط روسیه و غرب به گفتگو پرداخته است. ترنین در پاسخ به سوالات راشا دیرکت به برخی از چالشهای کلیدی روسیه و غرب اشاره کرده و راهکارهای احتمالی غربیها برای مقابله با روسیه را نیز مطرح کرده است.
مصاحبه راشا دیرکت با دیمیتری ترنین درباره کتاب وی، در دو قسمت ترجمه و منتشر میشود. قسمت اول این مصاحبه را در زیر میخوانید.
► شما به تازگی یک کتاب جدید با عنوانی بسیار تحریک آمیز “باید از روسیه بترسیم” را منتشر کردهاید، توضیح دهید که چرا این عنوان را برای کتابتان انتخاب کردهاید.
این عنوان را بنده برای کتابم انتخاب نکردهام، بلکه ناشر آن را انتخاب کرده است. من درباره عنوان این کتاب کمی گیج بودم و تمایل داشتم که نام آن “آیا غرب باید از روسیه بترسد؟”، باشد، امّا، ناشر اصرار داشت که نام کتاب همانی باشد که الان هست.
► چه چیزی شما را به این سوال رساند که “آیا غرب باید از روسیه بترسد؟”، به ویژه با توجه به ادعاهایی که درباره دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده مطرح میشود، به این سوال پاسخ دهید؟
با توجه به ادعاهایی که غرب علیه روسیه دارد، سوالی که من در کتابم مطرح کردهام، بسیار طبیعی است. میدانیم که ادعاهای آمریکا و کشورهای اروپایی علیه مسکو بسیار اغراقآمیز هستند و در بعضی از موارد اساساً چنین تهدیداتی نادرست هستند. مثلاً، نمیتوان تصور کرد که روسیه به یکی از کشورهای عضو ناتو حمله کند، امّا، این موضوعی است که به عنوان یک تهدید از سوی روسیه برای کشورهای عضو ناتو مطرح میشود. البته نباید فراموش کرد که روسیه در برخی از کشورها نفوذ زیادی دارد، امّا، این موضوع به معنای احتمال حمله روسیه به این کشورها نیست.
در واقع، کرملین بر سیاست داخلی و خارجی برخی از کشورها تأثیرگذاری زیادی دارد، امّا، این نفوذ یک عنصر کلیدی در فرآیند تصمیم گیری این کشورها نیست. از سوی دیگر، لازم است که غرب برای مقابله موثر با مسکو، هوشمندانه عمل کند، چرا که روسیه یکی از کشورهای مهم ذینفع در محیط بین الملل است. به این ترتیب، باید رابطه غرب با روسیه با مراقبت زیادی اداره شود و کشورهای غربی از اجرای سیاستهای همراه با بی دقتی، بی پروایی و یا تحریک آمیز اجتناب کنند، چرا که این نوع سیاستها پیامدهایی جدی برای غرب خواهند داشت.
موضوع دیگر اینکه، من در کتابم عنوان کردهام، با کسانیکه وضعیت فعلی ایالات متحده و روسیه را به عنوان یک جنگ سرد جدید توصیف میکنند|، اختلاف نظر دارم. من باور دارم که مسکو و واشنگتن در حالت رویارویی هستند، اما این رویارویی ممکن است گاهی اوقات حتی خطرناک تر از دوران جنگ سرد باشد. به این ترتیب، در شرایط فعلی روابط مسکو-واشنگتن از حالت جنگ سرد صرف فراتر رفته است. با این وجود برخی از کارشناسان، وضعیت موجود میان آمریکا و روسیه را صرفاً با شرایط ساده جنگ سرد مقایسه میکنند. واقعیت این است که در شرایط ساده جنگ سرد، یک سری تهدیدات ذهنی که به حقیقت پیوستن آنها نیز بعید است، وجود دارد، امّا، در شرایط فعلی مشکلات جدیدی میان روسیه و آمریکا بروز کرده است که امکان دارد به عواقب فاجعه بار منجر شوند.
برای مثال، اگر از احتمال رویارویی مستقیم روسیه و امریکا سخن میگوییم، این اتفاق بر اثر اشتباه در محاسبات رخ نخواهد داد، بلکه دلیل آن افزایش تنش مسکو-واشنگتن در مناطق آشفته خواهد بود. مثلاً، اگر ایالات متحده یک منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه بدون هماهنگی روسیه برقرار نماید، به نظرتان این موضوع چه پیامدهایی خواهد داشت؟ به این ترتیب، نمیتوان شرایط فعلی را با یک حالت جنگ سرد ساده مقایسه کرد، بلکه اوضاع پیچیدهتر است.
به صورت فرضی، احتمال بالا را در نظر بگیرید که ایالات متحده، منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه بدون هماهنگی روسیه برقرار نماید. در این شرایط سوال اساسی این است که آیا واشنگتن باید جتهای روسیه را در منطقه پرواز ممنوع هدف قرار دهد یا خیر. اگر جواب منفی باشد و واشگتن جتهای روسیه را هدف قرار ندهد، در این صورت اعتبار آمریکا زیر سوال میرود و اساس، بحث منطقه پرواز ممنوع بیارزش میشود. از سویی دیگر، اگر جواب مثبت باشد و آمریکا بخواهد جتهای روسیه را هدف قرار دهد، تشدید روابط روسیه و غرب را شاهد خواهیم بود و حوادثی رخ میدهد که خارج از کنترل هستند.
► میدانیم که در حال حاضر رقاب مسکو و واشنگتن در سوریه متمرکز شده است و با وجود تهدید مشترک داعش برای مسکو و واشنگتن تا کنون شاهد همکاری روسیه و آمریکا در مسائل سوریه نبودهایم و شاید دلیل اصلی آن نیز رویکرد متفاوت آنها به بشار اسد است. حال سوال اینجا که با روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید ایالات متحده آیا شانس جدیدی برای یافتن زمینههای همکاری میان مسکو و واشنگتن وجود دارد یا خیر؟
بله، تصور بر این است که روسیه و ایالات متحده در حال رقابت در سوریه هستند و رسانهها نیز نقش کلیدی در این رقابت بازی میکنند، امّا، واقعیت متفاوتتر و پیچیدهتر از این است. به طوریکه، وظیفه کلیدی روسیه در چند ماه گذشته در سوریه، شکست داعش و کمک به ارتش سوریه برای به دست گرفتن منطقه شرقی حلب و تقویت موقعیت آن بوده است. به این ترتیب، اولویت اول ارتش روسیه نه رقابت با آمریکا، بلکه مقابله با داعش بوده است. در واقع، رهبران ارشد نظامی روسیه تفاوتی شگرف بین داعش و القاعده که به جبهه النصره است نمیبینند و تصور نمیکنند که داعش تهدیدی جدیتر از داعش برای ارتش سوریه است.
► در جریان انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، شما اعلام کردید که تمسخر رهبران غربی توسط رسانههای روس و اهریمن جلوه دادن روسیه توسط روزنامهنگاران غربی، بسیار خطرناک است، دلیل شما برای این موضوع چیست؟
این نوع رفتارها بسیار خطرناک است، حداقل به این دلیل که امروزه روسیه و غرب یکدیگر را به عنوان مخالف سیاسی در نظر میگیرند و لازم است که درک درستی از طرف مقابل داشته باشند. اگر کشورهایی که یکدیگر را دشمن میپندارند، در درستی از یکدیگر نداشته باشند و حریف را دست کم بگیرند، ممکن است در قابلیتهای خود دچار زیاده بینی شوند و اقداماتی انجام دهند که عواقبی خطرناک دارد.
طبیعی است که وقتی شما یک نفر را دست بیاندازید و مسخره کنید، حتماً طرف مقابل واکنش نشان میدهد. بنابراین، هر دو تاکتیک خطرناک هستند و باید دو طرف از سیاست تمسخر و اهریمن جلوه دادن طرف مقابل دوری کنند. روسیه و آمریکا باید با احتیاط بیشتری نسبت به یکدیگر عمل کنند و رسانههای دو طرف نیز باید با توجه به فراوانی اطلاعات از سیاستهای نادرست پرهیز کنند.
از سویی دیگر، رفتارهای نمایشی روسیه و آمریکا، تصوری را ایجاد میکنند که طی آن مردم نمیتوانند واقعیات را درک کنند. مردم تصور میکنند که در حال تماشای یک فیلم یا برنامه تلویزیونی هستند و آنچه رخ میدهد یک واقعیت مجازی است که در متن یک زندگی مرفه و صلح آمیز اتفاق میافتد. در واقع، تاکتیکهای روسیه و آمریکا مانع درک واقعیت توسط مردم میشود و آنان نمیفهمند که یک فاجعه آخرالزمانی در حال وقوع است. به هر حال، باید گفت که شرایط فعلی جهان شکنندهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد.
وقتی می بینم که ژنرال ارشد بازنشسته آمریکایی خواهان ایجاد مناطق پرواز ممنوع اجباری بر فراز سوریه است و از آمادگی آمریکا برای شلیک به جنگندههای روسیه سخن میگوید یا زمانی که می بینم کارشناسان روسی برای درگیر شدن در یک جنگ تمام عیار در سوریه اعلام آمادگی میکنند، نگران میشوم. این واقعیات نشان دهنده بی مبالاتی و یک محیط بسیار ناسالم و خطرناک است.
0 Comments