به نوشته نشریه ورلدپرس، با توجه به رویکرد ملی‌گرایانه دولت دونالد ترامپ مبنی بر شعار «اول آمریکا» و کاهش فشار سیاسی سراسری، هژمونی جهانی یک گام رو به عقب برداشته است. در نتیجه نظام بین‌الملل در حال تغییر جهت به سمت ابرقدرت‌های چند قطبی منطقه‌ای است. ایالات متحده در آمریکا رهبری می‌کند، چین در آسیای شرقی، روسیه در شمال آسیا، و ترکیبی از آلمان و فرانسه و انگلیس در اروپا.
اما چه کسی در خاورمیانه فرماندهی می‌کند؟ در حال حاضر، ایران در یک جنگ قدرت با ترکیه و عربستان برای به دست آوردن راس این جایگاه قرار دارد. ایران در سال‌های اخیر به ویژه پس از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ژوئیه ۲۰۱۵ میان ایران و گروه ۱+۵ حاصل شد، توجه قدرت‌های جهانی را به خود جلب کرده است. ایران می‌گوید که یکی از متنوع‌ترین و پیشرفته‌ترین اقتصادها را در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (موسوم به MENA) دارد. این کشور به علاوه، سرمایه‌گذاری و پیشرفت‌های قابل توجهی در علوم و تکنولوژی دارد.
نشریه ورلدپرس در ادامه گزارش خود به تشریح دلایل ظهور ایران به عنوان یک ابرقدرت منطقه‌ای پرداخته است.
ظرفیت‌های سایبری
ایران به آمریکا، انگلیس، روسیه، اسرائیل و چین به عنوان ششمین ابرقدرت سایبری پیوسته است. ایران سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در این زمینه کرده و اکنون به قدرت سایبری تبدیل شده است.
تاسیسات هسته‌ای نظنز ایران در سال ۲۰۰۹ هدف حمله ویروس استاکس‌نت قرار گرفت که موجب شد این کشور مجبور به تعویض سانتریفیوژهای آن شود. این اتفاق ایران را به سمت تقویت توان سایبری خود سوق داد.
مصون‌سازی هسته‌ای
ایران با وجود برنامه جامع اقدام مشترک از اهداف هسته‌ای خود دست نکشیده است و هم‌چنان به غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد، در حالی که تنها در عرض چند ماه قادر است به غنی‌سازی اورانیوم با درصد بالا بپردازد.
این کشور هم‌چنین در طول دو سال گذشته چندین آزمایش موشک بالستیک انجام داده که خشم دولت ترامپ را برانگیخته است. روی برخی از این موشک‌ها نیز شعار همیشگی خود را نوشته است: اسرائیل باید از روی نقشه پاک شود.
پس از پایان برجام، ایران قادر است هر آن‌چه می‌خواهد از جمله ادامه برنامه هسته‌ای‌اش انجام دهد و اکنون نیز می‌تواند به توسعه دانش خود در این عرصه بپردازد.
برنامه‌های فضایی
اگر حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران قادر است محاسبات سیاسی و سپس اقتصادی را تغییر دهد، پس ایران می‌تواند به زودی به یک قدرت منطقه‌ای مهم در زمینه فضایی تبدیل شود.
رئیس‌جمهور روحانی گفته است که تکنولوژی فضایی یک منبع قدرت برای جمهوری اسلامی است که برای کشورش اعتبار و قدرت به همراه خواهد آورد. هرچند ممکن است این کشور نتواند با روسیه، آمریکا یا چین در این عرصه رقابت کند اما آنها قادر نخواهند بود ایران را نادیده بگیرند.
مرکز مطالعات فضایی ایران و دانشگاه امیرکبیر چند هفته پیش دو ماهواره جدید معرفی کردند. ایران از زمان آغاز برنامه‌هایش در سال ۲۰۰۹ به طور موفقیت‌آمیز توانست موجودات زنده به فضا بفرستد.
افزایش هژمونی ایران
اگر رهبری جهانی آمریکا رو به افول برود، ابر قدرت‌های منطقه‌ای به طور قطع به نفوذ دست پیدا خواهند کرد.
ایران در سال‌های اخیر با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه بوده است، با این حال کماکان نقشی مهمی در منطقه خاورمیانه ایفا می‌کند. با توجه به دستاوردهای این کشور در عرصه نظامی، سایبری و فضا تهران می‌تواند به زودی ترکیه و عربستان سعودی را کنار بگذارد و به ابرقدرت خاورمیانه تبدیل شود.
جهان در حال تغییر است. در آینده دیگر یک ابرقدرت هژمونیک یا جهانی تک قطبی وجود نخواهد داشت، بلکه چند قطبی از طریق ابرقدرت‌های منطقه‌ای وجود خواهد داشت.
منبع: ایسنا
0 Comments