چهارشنبه سوم ماه مه محمود عباس، رئیس دولت خودگردان فلسطین، با رئیس جمهور امریکا ملاقات می کند. حماس نیز به تازگی منشور جدید خود را منتشر کرده است.
دو ماه و نیم پس از سفر بنیامین نتانیاهو به امریکا، روز چهارشنبه سوم ماه مه محمود عباس نیز در کاخ سفید خواهد بود. این نخستین ملاقات با دونالد ترامپ پس از یک گفتگوی کوتاه تلفنی بین آنها است. با وجود توجه اندک دولت جدید امریکا به رئیس دولت خودگردان، محمود عباس به طور حساب شده و نیز نداشتن گزینه دیگر نسبت به دولت جدید امریکا، احترام نشان داد.
این دیدار در زمانی انجام می شود که «رئیس- محمود عباس» بسیار منفور، درگیر زورآزمایی جدید با حماس شده است. جنبش اسلامگرا که از سال ٢٠٠٧ تا کنون نوار غزه را کنترل می کند، روز دوشنبه اول ماه مه را برای ارایه منشور جدید خود انتخاب کرد و خواست از سوء ظن های یهودستیزی گذشته دست بردارد و از نظر کشورهای غربی قابل قبول تر شود.
منشور جدید حماس که نتانیاهو بلافاصله آن را «طرح فریب» نامید، آشتی ملی را به عنوان یکی از اهدافش اعلام کرد. این گونه است که جنبش اسلامی چشم انداز یک دولت را در مرزهای ١٩۶٧ پذیرفته است. این جنبش دیگر یهودیان را همچون دشمن تلقی نمی کند و ترجیح می دهد از «طرح صهیونیسم » که «نژادپرستانه، تهاجمی، استعماری و توسعه طلبانه» خواهد بود، انتقاد کند.
حماس که امریکایی ها و اتحادیه اروپا آن را سازمان تروریستی می دانند، خود را یک جنبش فلسطینی و اسلامی آزادیبخش بدون وابستگی به اخوان المسلمین می داند. بدین ترتیب این امر به آن امکان می دهد تا حرکتی نمادین را نسبت به عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، انجام دهد که هنوز همانند اسرائیل به محاصره نوار غزه ادامه می دهد.
اهداف مبهم ترامپ
در ورای این ظاهر بسیار آرام، در واقع حماس در نبرد آشکار با محمود عباس است. رئیس دولت خودگردان فلسطین، تصمیم گرفت حقوق کارمندان خدمات عمومی را در این سرزمین کاهش دهد، سپس پرداخت ماهانه قبض برق ارایه شده از سوی اسرائیل خودداری کرد. نیروگاه برق غزه به علت نبود سوخت از فعالیت بازمانده و برق این منطقه تقریباً قطع شده است. محمود عباس که درباره این فشارهای اعمال شده بر حماس برای این که سرزمین را پس دهد، هیچگاه به طور علنی اظهار نظری نکرده است، متوجه شده است که در برابر او جنبشی وجود دارد که هر گونه سازش را رد می کند.
اهداف دونالد ترامپ در برابر این تنش ها مبهم است. احتمال دارد که در بیست و دوم ماه مه دیدار بیست و چهار ساعته از اسرائیل داشته باشد. رسانه های اسرائیل گزارش داده اند که وی در نظر دارد مصر و اردن را وادار کند تا در یک کنفرانس منطقه ای شرکت کنند. به نظر می رسد شرایط یرای هر نوع پیشرفتی مساعد باشد. بنیامین نتانیاهو با بدبینی شخصی و احتیاط سیاسی و دانستن این که ائتلاف وی از درون منفجر می شود، هیچ تمایلی ندارد که نسبت به فلسطینی ها اقدامی انجام دهد. برعکس دولت اسرائیل بر رویارویی دائمی بین جناح های فلسطینی تاکید می کند. محمود عباس تضعیف شده نیز قدرت عمل ندارد. این رهبر فلسطینی قبل از دیدارش از واشنگتن و مسکو در یازدهم ماه مه با رئیس جمهور مصر و عبدالله دوم شاه اردن ملاقات کرد.
با وجود نشانه های نگران کننده مانند انتصاب دیوید فریدمن، طرفدار پرشور شهرک سازی ها در اراضی فلسطنی ها، به عنوان سفیر جدید آمریکا در اسرائیل، این رهبر فلسطینی از هرگونه انتقاد شدیداز دولت ترامپ خودداری کرد . شرط مذاکره کنندگان فلسطینی این بود که اگر رئیس جمهور جدید در نظر دارد روند سیاسی را دوباره آغاز کند، باید به ناچار به چارچوب سنتی مذاکرات بازگردد. حتی با این واقعیت که دونالد ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی خود با بنیامین نتانیاهو، در پانزدهم فوریه راه حل دو کشور را درخواست نکرده بود، آنها را نگران نکرده است. به تعویق افتادن انتقال سفارت امریکا به بیت المقدس باعث تسلی خاطر آنها شده است. چند روز پیش رئیس جمهور امریکا در پاسخ به خبرگزاری رویترز درباره این موضوع که در طول مبارزات انتخاباتی وعده داده بود، پاسخ داد: «یک ماه دیگر از من بپرسید.»
مساله کمک های اجتماعی به «خانواده شهدا»
برخی از انتظارات دولت ترامپ که توسط جیسون گرین بلت، نماینده ویژه مذاکرات بین المللی یادآور شده بود، باعث نگرانی واقعی شد. این موضوع به ویژه پایان دادن به کمک های اجتماعی به «خانواده شهدا» از سوی دولت خودگردان است که شامل حدود ۶ هزار و پانصد زندانی امنیتی بازداشت شده در اسرائیل یا خانواده نظامیان کشته شده است.
این موضوع از نظر بنیامین نتانیاهو موضوع مهمی است که پیش شرط گفتگو شده است. بدین ترتیب است که یک فیلم ویدیویی تحت عنوان «برای تحقق صلح باید آن متوقف شود» در بیست و هفتم آوریل از صفحه توییتر نخست وزیر منتشر شد، سخنان افراد ناشناس و رهبران فلسطینی مبنی بر تحریک به خشونت در برابر یهودیان را گردآورده بود.
نتانیاهو می داند که هدف این کمک ها دستیابی به اتفاق نظر در درون جامعه فلسطین است. زیر سوال بردن آن به عنوان خیانت رئیس دولت خودگران فلسطین که قبلاً در بین اکثریت فلسطینی ها به علت هماهنگی امنیتی با نیروهای اسرائیلی بی اعتبار شده است، در نظر گرفته می شود. این موضوع بیشتر از آن جهت حساس است که از شانزدهم آوریل تا کنون در بی تفاوتی عمومی طرف اسرائیلی، اعتصاب غذای حدود هزار نفر از زندانیان فلسطینی ادامه دارد.

منبع: اداره کل رسانه های خارجی وزارت فرهنگ وارشاداسلامی