شورای راهبردی آنلاین: شورای راهبردی روابط خارجی با صدور بیانیه‌ای بر «حق و وظیفه» جمهوری اسلامی ایران به «واکنش سخت» به تجاوز رژیم صهیونیستی «با هدف قراردادن متناسب مراکز نظامی و تاسیسات راهبردی آن»، «همانگونه که شب گذشته در وعده صادق ۳» به نمایش گذاشته شد، تاکید کرد و «هماهنگی کشورهای منطقه را در مقابله با گسترش طلبی آن رژیم» ضروری دانست.
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بروکسل و لندن بدون همراهی واشنگتن در حال افزایش فشار بر مسکو هستند؛ دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه روسیه تصویب کرده‌اند و «ناوگان شبح» این کشور را که مخفیانه نفت و گاز روسیه را مبادله می‌کند، هدف گرفته‌اند. هفدهمین بسته تحریمی اروپا علیه روسیه پس از آغاز جنگ اوکراین تحریم‌های جدیدی را نیز علیه شرکت‌ها و افراد اعمال می‌کند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: فردریش مرتس، صدراعظم آلمان اخیرا اعلام کرد که متحدان غربی دیگر هیچ محدودیتی برای استفاده اوکراین از سلاح‌های دوربرد علیه اهداف نظامی روسیه، اعمال نمی‌کنند. به دنبال تصمیم کشورهای اروپایی این پرسش مطرح شده است که دلیل این تصمیم‌گیری در این مقطع چیست و چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در دوم ژوئن ۲۰۲۵، شورای اتحادیه اروپا با تصویب رسمی صندوق دفاعی جدیدی به ارزش ۱۵۰ میلیارد یورو، گامی بی‌سابقه در مسیر تقویت خوداتکایی نظامی اروپا برداشت. این تصمیم که پس از چند دهه بحث و تلاش نهادی در حوزه سیاست امنیتی مشترک اتخاذ شده، اکنون نه‌فقط به‌عنوان ابتکاری فنی یا بودجه‌ای بلکه به‌مثابه بازتاب تغییری پارادایمی در نگرش راهبردی اروپا نسبت به آینده امنیتی‌اش تلقی می‌شود.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با فشار بر طرفین درگیر در جنگ اوکراین، تلاش داشت مذاکراتی برای پایان درگیری‌ها شکل دهد، عملیات تار عنکبوت به‌عنوان یک تحول غیرمنتظره، معادلات این جنگ را دگرگون کرد. این عملیات که به نابودی تعدادی از بمب‌افکن‌های راهبردی توپولف-22ام3 روسیه منجر شد، پرسش‌هایی درباره آینده مذاکرات، تشدید تنش‌ها و پیامدهای راهبردی آن بر سیاست خارجی روسیه و روابط با ناتو ایجاد کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا گفت: توافق آتش‌بس اخیر میان انصارالله یمن و آمریکا، با میانجی‌گری عمان به توقف حملات انصارالله به کشتی‌های غیراسرائیلی در دریای سرخ و تعلیق بمباران‌های آمریکا منجر شد. این توافق، پس از هفته‌ها درگیری سنگین، که طی آن، انصارالله با حملات موشکی و پهپادی، ناو هواپیمابر هری ترومن را هدف قرار داد و خسارات مالی بیش از یک میلیارد دلاری به آمریکا وارد کرد، نقطه عطفی در معادلات یمن به شمار می‌رود. موفقیت‌های نظامی انصارالله، از ساقط کردن پهپادهای ام‌کیو-۹ ریپر تا حمله موشکی به فرودگاه بن‌گوریون، که فعالیت آن را متوقف و میلیون‌ها صهیونیست را به پناهگاه‌ها فرستاد، جایگاه انصارالله را به‌عنوان بازیگری کلیدی در محور مقاومت تثبیت کرده است.
شورای راهبردی آنلاین: شورای راهبردی روابط خارجی با صدور بیانیه‌ای بر «حق و وظیفه» جمهوری اسلامی ایران به «واکنش سخت» به تجاوز رژیم صهیونیستی «با هدف قراردادن متناسب مراکز نظامی و تاسیسات راهبردی آن»، «همانگونه که شب گذشته در وعده صادق ۳» به نمایش گذاشته شد، تاکید کرد و «هماهنگی کشورهای منطقه را در مقابله با گسترش طلبی آن رژیم» ضروری دانست.
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بروکسل و لندن بدون همراهی واشنگتن در حال افزایش فشار بر مسکو هستند؛ دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه روسیه تصویب کرده‌اند و «ناوگان شبح» این کشور را که مخفیانه نفت و گاز روسیه را مبادله می‌کند، هدف گرفته‌اند. هفدهمین بسته تحریمی اروپا علیه روسیه پس از آغاز جنگ اوکراین تحریم‌های جدیدی را نیز علیه شرکت‌ها و افراد اعمال می‌کند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: فردریش مرتس، صدراعظم آلمان اخیرا اعلام کرد که متحدان غربی دیگر هیچ محدودیتی برای استفاده اوکراین از سلاح‌های دوربرد علیه اهداف نظامی روسیه، اعمال نمی‌کنند. به دنبال تصمیم کشورهای اروپایی این پرسش مطرح شده است که دلیل این تصمیم‌گیری در این مقطع چیست و چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در دوم ژوئن ۲۰۲۵، شورای اتحادیه اروپا با تصویب رسمی صندوق دفاعی جدیدی به ارزش ۱۵۰ میلیارد یورو، گامی بی‌سابقه در مسیر تقویت خوداتکایی نظامی اروپا برداشت. این تصمیم که پس از چند دهه بحث و تلاش نهادی در حوزه سیاست امنیتی مشترک اتخاذ شده، اکنون نه‌فقط به‌عنوان ابتکاری فنی یا بودجه‌ای بلکه به‌مثابه بازتاب تغییری پارادایمی در نگرش راهبردی اروپا نسبت به آینده امنیتی‌اش تلقی می‌شود.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با فشار بر طرفین درگیر در جنگ اوکراین، تلاش داشت مذاکراتی برای پایان درگیری‌ها شکل دهد، عملیات تار عنکبوت به‌عنوان یک تحول غیرمنتظره، معادلات این جنگ را دگرگون کرد. این عملیات که به نابودی تعدادی از بمب‌افکن‌های راهبردی توپولف-22ام3 روسیه منجر شد، پرسش‌هایی درباره آینده مذاکرات، تشدید تنش‌ها و پیامدهای راهبردی آن بر سیاست خارجی روسیه و روابط با ناتو ایجاد کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا گفت: توافق آتش‌بس اخیر میان انصارالله یمن و آمریکا، با میانجی‌گری عمان به توقف حملات انصارالله به کشتی‌های غیراسرائیلی در دریای سرخ و تعلیق بمباران‌های آمریکا منجر شد. این توافق، پس از هفته‌ها درگیری سنگین، که طی آن، انصارالله با حملات موشکی و پهپادی، ناو هواپیمابر هری ترومن را هدف قرار داد و خسارات مالی بیش از یک میلیارد دلاری به آمریکا وارد کرد، نقطه عطفی در معادلات یمن به شمار می‌رود. موفقیت‌های نظامی انصارالله، از ساقط کردن پهپادهای ام‌کیو-۹ ریپر تا حمله موشکی به فرودگاه بن‌گوریون، که فعالیت آن را متوقف و میلیون‌ها صهیونیست را به پناهگاه‌ها فرستاد، جایگاه انصارالله را به‌عنوان بازیگری کلیدی در محور مقاومت تثبیت کرده است.
ایران و قطر مشترکات زیادی دارند؛ از جمله آنکه هر دو عضو اوپک، جنبش عدم تعهد و سازمان همکاری اسلامی هستند. قطر همچنین چندین نشست در سطوح بالای مقامات با ایران برای توافقات اقتصادی و امنیتی برگزار کرده است.
در زمان محمدرضاشاه پهلوی، یک توافقنامه بین ایران و قطر منعقد شد. اما در زمان جنگ ایران و عراق، قطر کمک‌های اقتصادی زیادی به صورت وام یا کمک بلاعوض به صدام حسین کرد. یک سال پس از پایان جنگ، ادعای ایران مبنی بر اینکه یک‌سوم مخازن میدان گازی شمال قطر در آب‌های ایران واقع شده است، با توافقنامه‌ای به مضمون بهره‌برداری مشترک طرفین از مخازن خاتمه یافت. پس از پایان جنگ خلیج فارس، حمد بن خلیفه آل ثانی از مشارکت ایران در تامین امنیت خلیج فارس استقبال کرد. هرچند به دلیل مخالفت دیگر کشورهای عربی خلیج‌فارس این امر هیچگاه محقق نشد.
در سال ۲۰۱۰ میلادی و در نشست میان هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا و نخست وزیر قطر، حمد بن جاسم بن جبر آل‌ثانی در دوحه، حمد بن جاسم بن جبر آل‌ثانی اعلام کرد که اگر ایران تلاش‌های رسیدن به سلاح هسته‌ای را ادامه دهد، این یک رقابت ناسالم در منطقه خواهد بود. او همچنین برقراری مذاکرات مستقیم میان امریکا و ایران را خواستار شد.
هر دو کشور روابط اقتصادی تنگاتنگی در زمینه‌های اقتصادی و به ویژه صنایع نفت و گاز دارند. ایران و قطر مشترکا بزرگ‌ترین منبع گاز طبیعی جهان را کنترل می‌کنند علاوه بر همکاری‌ها در زمینه نفت و گاز، این دو کشور همکاری‌هایی نیز در زمینه کشتیرانی دارند.
با این حال، از این پس و با تصمیمی که کشورهای بزرگ عربی برای قطع رابطه با قطر گرفته‌اند به نظر می‌رسد فضا برای همکاری‌های بیشتر با ایران وارد فازی جدید خواهد شد. ایران و قطر هم‌اکنون نیز روابط سیاسی با یکدیگر دارند هر دو دارای سفارتخانه در کشور دیگری هستند و نزدیک به ۳۰ هزار نفر ایرانی در قطر زندگی می‌کنند. پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در ایران روابط بین ایران و قطر نیز به سردی گرایید و قطر به عنوان یکی از کشورهای عربی به حمایت از عربستان سطح روابط خود را با ایران کاهش داد. پس از حمله به سفارت عربستان سعودی در ایران، قطر این اقدام را محکوم کرد و سفیرش در تهران را فراخواند و همچنین وزیر امور خارجه قطر طی نامه‌ای به سفارت ایران در دوحه اعتراض کشورش را اعلام کرد.
سه دهه، فقط ۱۰۰ میلیون دلار!
بررسی‌ها نشان می‌دهد که حجم مبادلات تجاری این دو کشور طی سه دهه گذشته، خیلی زیاد نبوده و به کمی بیشتر از ۱۰۰ میلیون دلار می‌رسد. البته در این میان سهم ایران از صادرات بسیار بیشتر از واردات است. عمده صادرات ایران به قطر را محصولات معدنی، انواع کفپوش، زعفران و پسته تشکیل می‌دهد و البته بخشی از این صادرات نیز مربوط به حیوانات زنده است که در مجموع حجم صادرات در سال گذشته به کشور قطر به بیش از ۸۹ میلیون دلار رسیده است.
از سوی دیگر میزان واردات از قطر در همین مدت نیز حدود ۱۸ میلیون دلار بوده که مهم‌ترین کالاهای وارداتی از این کشور محصولات خونی و مکمل‌های دارویی بوده است. از طرف دیگر این وضعیت می‌تواند برای قطر یک فرصت تلقی شود چراکه این کشور با عربستان رقابت اقتصادی دارد و ایران می‌تواند با استفاده از این فرصت، صادرات خود را به قطر گسترش دهد.
اما از این پس به نظر می‌رسد که روابط اقتصادی ایران و قطر وارد فازی جدید خواهد شد و باید دو کشور از موقعیت پیش‌آمده جدید استفاده کنند.
پیش از این نیز در دولت دهم قرار بود روابط دو کشور افزایش قابل توجه یابد و حتی به بیش از یک میلیارد دلار برسد اما طبق آمار اتاق بازرگانی ایران حجم مبادلات دو کشور در سال ۹۴ به عنوان سال پایانی که حجم مبادلات تجاری دو کشور در این سایت ثبت شده است میزان صادرات به ۱۴۶ میلیون و ۵۷۳ هزار و ۲۶ دلار رسیده است و حجم واردات به ۳ میلیون و ۹۵ هزار و ۷۷۵ دلار رسیده است. به نظر می‌رسد قطع روابط تجاری بعد از حمله به سفارت عربستان موجب شده تا سایت اتاق بازرگانی آماری از مبادلات سال ۹۵ و ۹۶ را منتشر نکند.
همچنین این آمار نشان می‌دهد که حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال ۹۳ در واردات به ۱۸ میلیون و ۷۴۷ هزار و ۲۴۸ دلار رسیده است که این رقم در صادرات به ۸۹ میلیون و ۶۱۷ هزار و ۹۲۰ دلار بوده است. همین آمار نشان می‌دهد که حجم واردات سال ۹۲ کشور هم ۱۷ میلیون و ۶۷۸ هزار و ۸۴۹ دلار بودو در مقابل حجم صادرات ۹۶ میلیون و ۶۶۱ هزار و ۷۸۰ دلار است.
بررسی روابط دو کشور در فاصله سال‌های ۹۰ تا ۹۴ نشان از افزایش حجم مبادلات دارد به گونه‌ای که حجم واردات در سال ۹۰ از ۷ میلیون و ۳۸۰ هزار و ۱۱۸ دلار در سال ۹۱ به ۱۹ میلیون و ۷۴۷ هزار و ۹۴۲ دلار و در سال ۹۲ به ۱۷ میلیون و ۶۷۸ هزار و ۸۴۹ دلار رسیده بود این روال برای سال‌های ۹۳ و ۹۴ هم ادامه یافت.
همین روال افزایشی در صادرات هم بود و صادرات دو کشور از ۷۶ میلیون دلار در سال ۹۰ به ۸۵ میلیون دلار در سال ۹۱ و بعد از آن به ۹۶ میلیون دلار در سال ۹۲ رسیده است که همین در سال ۹۳ به ۸۹ میلیون دلار و در سال ۹۴ به ۱۴۶ میلیون دلار رسیده است.
با این شرایط جدید اما به نظر می‌رسد روابط دو کشور متفاوت شده و از این پس شاهد حضور بیشتر ایرانی‌ها و قطری‌ها در دو کشور هم خواهند بود و شاید این تصمیم بتواند روابط سرد شده دو طرف را کمی گرم کند. روابطی که به نظر می‌رسد می‌توان جای خالی کشورهایی که دیگر قرار نیست با این کشور کوچک عربی روابط تجاری داشته باشند را پر کند.
گروه طراحی سمیر
0 Comments