أحدث المقالات
ابعاد و پیامدهای سفر نخستوزیر عراق به عربستان
دکتر سید رضی عمادی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه در سفر مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق، به عربستان چند نکته اساسی وجود دارد، خاطرنشان کرد: آقای کاظمی تلاش میکند در سیاست خارجی عراق نقش قومیت، یعنی عربیت، برجسته باشد و با برجسته شدن نقش قومیت، نقش مذهب کمرنگتر میشود.
وی ادامه داد: آقای الکاظمی به دنبال این است که روابط عراق را با کشورهای عربی تقویت کند. در 11 ماهی که ایشان روی کار آمده بارها تلاش کرده به عربستان سفر کند و خواهان این بود که اولین سفر خارجیاش به عربستان باشد که میسر نشد.
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا مهمترین چالش آقای الکاظمی در عراق را چالش اقتصادی عنوان کرد و یادآور شد: اگر او بتواند این چالش را حل کند یا کاهش دهد بقایش در قدرت تضمین شده است، اما اگر نتواند برای این چالش راهکاری بیندیشد، به نظر میرسد باید بهزودی از قدرت خداحافظی کند؛ بنابراین الکاظمی برای نیل به این هدف دست روی کشورهای ثروتمند عربی مانند عربستان و امارات گذاشته و در سفر به عربستان هم تمام توافقهایی که انجام شد، توافقهای اقتصادی بود.
تلاش الکاظمی برای بهرهگیری از منابع مالی عربستان
عمادی افزود: الکاظمی تلاش میکند از منابع مالی عربستان سعودی بهره بگیرد و پیشازاین هم قراردادهایی را با عربستان منعقد کرده بود که در قالب آن زمینهایی در غرب و جنوب عراق به عربستان واگذار شد تا در آنها دامداری و کشاورزی کند. در این سفر هم عربستان 3 میلیارد دلار به صندوق مشترک عراق و عربستان واریز کرد. همه اینها مؤید این نکته است که آقای الکاظمی تلاش میکند بخشی از مشکلات فراوان اقتصادیاش را از طریق عربستان و کشورهای عربی حل کند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه عراق حدود 8 میلیون کارمند دارد که اگر همه درآمد نفتی برای حقوق آنها صرف شود بازهم حقوق این افراد پرداخت نمیشود، اضافه کرد: از طرف دیگر، عربستان هم انگیزه زیادی برای تقویت روابط با عراق دارد. بااینکه این دو کشور 25 سال رابطه دیپلماتیک نداشتند، اما عربستان کاملاً از سقوط رژیم بعثی صدام ناراضی بود، چراکه آن رژیم را سدی برای نفوذ جمهوری اسلامی میدید.
وی تأکید کرد: عربستان سعودی از طریق تقویت روابط در حوزه اقتصادی، یا هر حوزه دیگر، تلاش میکند بر نفوذ ایران در عراق تأثیر بگذارد. این موضوعی است که الکاظمی هم آن را میداند.
عمادی ادامه داد: علاوه بر مخالفتی که گروههای مقاومت با آقای الکاظمی دارند، او از طرف آمریکا نیز تحتفشار است. هر میزان نفوذ گروههای مقاومت در ساختار قدرت عراق کاهش پیدا کند الکاظمی با فراغ بال بیشتری در عراق حکومت خواهد کرد، بنابراین هم عربستان به خاطر رقابت منطقهای خواستار تقویت روابط است و هم آقای الکاظمی به خاطر مشکلات اقتصادی و تمایل برای تداوم حضور در قدرت، چنین هدفی را دنبال میکند.
خیز عربستان برای عراق
این کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر اهمیت این سفر، در خصوص دستیابی به نتایج آن گفت: نتیجهبخش بودن این مذاکرات را گذر زمان مشخص خواهد کرد؛ اما بههرحال عربستان خیزی برای عراق برداشته تا از طریق پشتوانه اقتصادی نفوذش را افزایش دهد و موقعیت جمهوری اسلامی را در صورت امکان با چالش مواجه کند.
وی با اشاره به اظهارات الکاظمی مبنی بر اینکه در روابط همزمان با ایران، ترکیه و عربستان موفق بوده ایم، افزود: البته او در این زمینه تا حدودی دستاورد داشته، اما معتقدم او گسترش روابط با عربستان و ترکیه را بیشتر از ایران پیگیری میکند، چون از گذشته روابط با ایران در سطح خوبی بوده، اما با آن دو کشور کمی فراز و نشیبهایی طی کرده و آقای الکاظمی اخیراً تلاش کرده که روابط با ترکیه و عربستان را تقویت کند.
صدور برق عربستان به عراق
عمادی با اشاره به توافق میان ریاض و بغداد در رابطه با تأمین برق عراق، گفت: عربستان توافق کرده بخشی از برق عراق را تأمین کند، البته عراق بدهی زیادی هم در این رابطه به ایران دارد.
در ادامه این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به مواضع گروههای مختلف سیاسی در عراق نسبت به سفر نخستوزیر عراق به عربستان، اضافه کرد: در این خصوص اجماعی وجود ندارد؛ مثلاً امام جمعه نجف، به پیشینه سیاه عربستان در عراق اشاره کرد، اما مقتدی صدر و جریان صدر از آن استقبال کردند. درواقع مخالفان بیشتر نگاه امنیتی به عربستان دارند و معتقدند عربستان از گذشته تاکنون تلاش داشته ناامنی را در عراق ترویج کند و اکنون نیز با کلیدواژه اقتصاد تلاش میکند که پروژه ناامنی و تضعیف دولت را پیگیری کند و نمونه آنهم حمایت از تروریسم داعشی است.
عمادی به عنصر نامطلوب نامیدن اولین سفیر عربستان در عراق بعد از 25 سال قطع روابط اشاره کرد و گفت: بخشی از گروههای عراقی کاملاً به عربستان بیاعتماد هستند، اما در کل در داخل عراق هم اجماعی در این خصوص که مثلاً آقای الکاظمی نباید در راستای روابط با عربستان حرکت کند، نیست و اختلافنظر زیادی در این زمینه دیده نمیشود.
0 Comments