عفیفه عابدی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به سفر هیاتی از حزب الله به روسیه و رایزنی‌ها با مقامات این کشور، خاطرنشان کرد: پیشینه رابطه روسیه و حزب‌الله به دهه قبل بازمی‌گردد و مسکو پیرو «سیاست خاورمیانه بزرگ روسیه» که از زمان روی کار آمدن آقای پوتین شکل‌گرفته تلاش کرده با همه بازیگران منطقه‌ای ازجمله حزب‌الله لبنان و سایر بازیگران دولتی و غیردولتی رابطه برقرار کند و این سیاست باوجود همه فراز و نشیب‌ها همچنان ادامه دارد.

وی با بیان اینکه رابطه دوستانه با حزب‌الله هم در چارچوب این رویکرد قابل ارزیابی است، افزود: در دو دهه اخیر نمایندگان روسیه و حزب‌الله به‌طور مرتب با یکدیگر دیدار داشته و در مورد بعضی از مناسبات منطقه‌ای ازجمله سوریه رایزنی‌هایی داشتند.

این کارشناس مسائل روسیه در بررسی دلایل و پیام‌های سفر اخیر هیئتی از حزب‌الله به روسیه توجه به چند وجه بین‌المللی و منطقه‌ای را مهم دانست و توضیح داد: با توجه به تحولاتی که در آمریکا رخ‌داده، بازیگران منطقه‌ای با ابهام‌های زیادی درباره سیاست دولت جدید آمریکا در خاورمیانه روبرو هستند و احتمال زیادی می‌رود که بایدن پیرو سیاست سنتی آمریکا در منطقه، به دنبال تغییر نظم منطقه‌ای به نفع نیروهای متحد خود در منطقه باشد که این نظم برخلاف منافع روسیه، حزب‌الله، ایران و سوریه است.

چشم‌انداز سیاست دولت بایدن برای روسیه مطلوب نیست

عابدی ادامه داد: چشم‌انداز سیاست دولت بایدن درباره روسیه هم برای مسکو مطلوب به نظر نمی‌رسد و نشانه‌هایی از اینکه دور جدیدی از روابط شروع شود و یا این روابطی که به دلایلی دچار رکود شده بود احیا شود، وجود ندارد. درنتیجه به نظر می‌رسد روس‌ها هم به نتیجه رسیده‌اند که اگر منفعلانه عمل کنند ممکن است همه دستاوردهایشان در خاورمیانه را در موقعیت تضعیف ببینند و این به معنای آن است که قدرت چانه‌زنی خود را در حوزه‌های مختلف با آمریکا از دست خواهند داد.

نقش حزب‌الله در معادلات امنیتی و غیررسمی سوریه

این پژوهشگر پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع در ارزیابی از موقعیت حزب‌الله در بحث رابطه با روسیه نیز گفت: به‌هرحال حزب‌الله یکی از مهم‌ترین جریان‌های سیاسی نظامی لبنان و منطقه است و نقش مهمی هم در معادلات امنیتی و غیررسمی سوریه ایفا می‌کند. علاوه بر آن دور جدیدی از مذاکرات حول محور سوریه هم‌شکل گرفته و شاهد تحولات جدید در خصوص شرایط میدانی و میز مذاکره حول محور سوریه هستیم، به همین دلیل به نظر می‌رسد این دیدار در چارچوب این مسائل قابل ارزیابی باشد.

عابدی با اشاره به سیاست خارجی روسیه در قبال مسائل خاورمیانه اضافه کرد: روسیه در سیاست خارجه خود تلاش کرده که با همه بازیگران منطقه رابطه داشته باشد، هم جناحی که جناح آمریکایی محسوب می‌شوند مانند کشورهای عربی ازجمله عربستان و سایر متحدان آمریکا در منطقه و هم جناح مقابل آن‌ها که جبهه مقاومت محسوب می‌شود مانند ایران، حزب‌الله، گروه‌های فلسطینی و سوریه؛ اما تجربه عملی روابط روسیه با متحدان آمریکا در منطقه نشان داده این روابط همواره با مانع واشنگتن مواجه بوده است. برای نمونه؛ عربستان همواره از چراغ سبزهایی که به روسیه نشان می‌دهد صرفاً به دنبال کسب امتیازهایی از آمریکا است.

برخی تلاش‌ها برای دور کردن روسیه از ایران و سوریه

ین کارشناس مسائل روسیه بابیان اینکه در تحولات سوریه هم روسیه به پشتوانه نیروهای متحد ایران در سوریه توانست پیشروی داشته باشد، گفت: بااین‌حال در سال‌های اخیر و بعدازاین همراهی‌ها، هم از داخل روسیه و هم از سوی سایر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی تلاش‌هایی صورت گرفت که با تأثیرگذاری بر روابط روسیه و جناح مقاومت موجب فاصله گرفتن این کشور از ایران و حزب‌الله در سوریه شوند و روسیه را ترغیب می‌کردند که از ایران و حزب‌الله در موضع سوریه فاصله بگیرد تا بتواند یک سری امتیازها را دریافت کند.

به گفته این کارشناس؛ برخی مواقع هم علائمی از سوی روس‌ها مشاهده می‌کردیم که نشان می‌داد روس‌ها هم چندان بی‌تمایل به دور زدن متحدان خود در معادله سوریه نیستند. درواقع روس‌ها در رایزنی و همکاری با تحولات سوریه اختلافاتی با ایران و حزب‌الله دارند و چندان هم متحد یکپارچه‌ای دراین‌باره نیستند، اما به‌هرحال در عمل هم به روس‌ها ثابت شد که همان‌طور که بدون حمایت‌های زمینی ایران و حزب‌الله امکان شکست دادن گروه‌های تروریستی و استقرار در سوریه را نداشتند در میز مذاکره هم بدون در نظر گرفتن این بازیگران نمی‌توانند دستاوردی داشته باشند.

عابدی درعین‌حال ادامه داد: بر این اساس به نظر می‌رسد روس‌ها نسبت به اینکه بخواهند یک‌بار دیگر در معادلات خود از رابطه با بازیگران منطقه‌ای مثل حزب‌الله استفاده کنند، بی‌تمایل نیستند.

پیام رایزنی‌های حزب‌الله و روسیه به آمریکا

وی با تأکید بر اهمیت رایزنی‌های میان حزب‌الله و روسیه گفت: دیدارها و رایزنی‌های بازیگرانی که در رابطه با بحران سوریه مؤثر بودند و توانستند بحران داخلی سوریه را کنترل کنند و آن را به ثباتی نسبی برسانند، یعنی کشورهای روسیه، ایران، حزب‌الله و سایر بازیگران غیررسمی بسیار اهمیت دارد و اگر یک‌بار دیگر این بازیگران باهم رابطه داشته باشند این پیام را به آمریکا و دولت بایدن ارسال می‌کنند که تغییر موازنه در سوریه و منطقه کم‌هزینه نخواهد بود.

عابدی افزود: به نظر می‌رسد آنچه جسارت عمل آمریکا در خاورمیانه را در شرایط فعلی و بعد از روی کار آمدن آقای بایدن افزایش داده، این است که آن اتحاد، روابط و همکاری‌های نزدیک‌بین ایران و روسیه و حزب‌الله در منطقه کم‌رنگ‌تر شده و قطعاً افزایش این همکاری‌ها در محاسبات طرف مقابل تأثیرگذار خواهد بود.