شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مرکز مطالعات ریاست جمهوری با بیان اینکه راهبرد آمریکا در خصوص موضوع «چین واحد» تغییر کرده است، گفت: آمریکا با بینالمللی خواندن آبراه تنگه تایوان، به مقابله با سیاست «چین واحد» پرداخته است.
هرمز جعفری در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به خشم چین از این اقدام آمریکا و علل تصمیم ایالات متحده برای بینالمللی خواندن آبراه تنگه تایوان خاطرنشان کرد: آمریکا به صورت دو حزبی تلاش میکند سیاستهای خود را به نوعی تعریف کند که پیشرفت چین را به چالش بکشد و در این راستا برای اعمال فشار بر پکن، از موقعیت تایوان نیز استفاده میکند. خواسته آمریکا این است که اگر نمیتواند پیشرفت چین را متوقف کند، دستکم توان رقابتپذیری آن را به عنوان قطب جدید در ساختار نظام بینالملل به تاخیر بیندازد.
وی یادآور شد در همه اسناد امنیت ملی آمریکا و در حوزه تنظیم روابط با قدرتهای بزرگ، جایگاه ویژهای برای چین در گرفته شده است.
آمریکا به دنبال رسمیت دادن به آبهای فلات قاره برای تایوان
این تحلیلگر مسائل آمریکا ادامه داد: آنچه آمریکا به دنبال آن است، رسمیت دادن به آبهای فلات قاره و بینالمللی پیرامون تایوان است و این سیاست در مقابل سیاست «چین واحد»ی قرار میگیرد که تایوان را جزئی از خاک چین میداند. البته چین نیز بحث شناسایی مرزهای دریایی را دنبال میکند که خصوصا در دریای جنوبی چین به طور کامل منافعش را تامین میکند و رقبای منطقهای چین در شرق آسیا و رقبای بینالمللی را تحت فشار قرار میدهد.
جعفری به سفر اخیر رئیس جمهور آمریکا به کشورهای شرق آسیا و تاکید او بر کوتاه نیامدن در قبال مسئله تایوان و مداخله نظامی در صورت نیاز اشاره کرد و افزود: گرچه بعد از آن، کاخ سفید این مواضع را تعدیل کرد، اما راهبرد آمریکاییها این است که موضوع «چین واحد» را که پیش از این پذیرفته بودند، زیر سوال ببرند و چین نیز در مقابل تلاش میکند بر «چین واحد» تاکید کند.
وی با بیان اینکه کشتیهای جنگی آمریکا، کانادا و بریتانیا مکرر از آبراه تنگه تایوان عبور میکنند، درخصوص چشم انداز تنشها در این منطقه تصریح کرد: وقتی به لحاظ تئوریک وارد بحث رقابت قدرتهای بزرگی میشویم، در موضوع انتقال قدرت در ساختار نظام بینالمللی، همواره تنش وجود دارد. کشور جدیدی میخواهد قدرت را در دست بگیرد، اعمال نفوذ کند و عرصه نقشآفرینی و حضور بیشتری طلب میکند. در این شرایط، قدرت سابق برای مقابله با آن تلاش میکند تا افزایش قدرتش را به تاخیر بیندازد. این شرایط، باعث تنش، شکاف و رویارویی میشود.
چین همچنان خواهان کنترل تنشها است
این کارشناس مرکز مطالعات ریاست جمهوری اضافه کرد: چین بر مبنای راهبرد کلان سیاست خارجی خود سعی میکند حوزههای تنش را در حدی نگه دارد که از کنترل خارج نشود. در خصوص تایوان نیز چینیها قائل به بحث درگیری نظامی نیستند و در کنار نشان دادن مواضع انتقادی خود و بعضا تهدیدات کلامی، تحرکات خود را به گونهای پیش میبرند که ضمن رسیدن به اهداف، از رویارویی نظامی جلوگیری کنند.
جعفری با اشاره به سیاست داخلی تایوان و مواضع احزاب در این کشور در رابطه با چین و آمریکا گفت: در تایوان حزب «دموکراتیک پیشرو» بحث استقلالطلبی و راهبرد حضور در جبهه غرب به رهبری آمریکا را دنبال میکند، حزب ملیگرا که اکنون قدرت را در دست ندارد، قائل به این سیاست نیست. در واقع در تایوان نیز شکافهایی در این رابطه وجود دارد و دو حزب اصلی در این کشور ضمن قائل بودن به تعامل با چین، خواهان رویارویی نیستند؛ اما در هر حال آمریکا تلاش میکند از این فرصت استفاده کند تا بتواند چین را هر چه بیشتر تحت فشار قرار دهد.
وی توضیح داد: اگر سیاست «چین واحد» عملی شود، به طور خاص، قدرت مانور دریایی برای آمریکا و متحدانش در آن بخش از دنیا بسیار تضعیف میشود. این منطقه برای آمریکا اهمیت راهبردی دارد و این بخش از دنیا، براساس معادلات قدرت، در حیطه قدرت نظامی، اقتصادی و حتی جمعیتی، به قرن پیش رو شکل میدهد و ساختار آن را تعیین میکند.
جعفری تاکید کرد: آمریکا میداند اگر در مسئله تایوان و سیاست فشار بر چین در شرق آسیا عقبنشینی کند، متحدانش در این منطقه نسبت به جدیت ایالات متحده آمریکا مردد میشوند و سیاستهای خود را تعدیل میکنند. در این شرایط، آمریکا نگران است متحدان تاریخیاش به مرور به سمت چین گرایش پیدا کنند و نفوذ آمریکا در آن منطقه ضربه بخورد. به همین دلیل تلاش میکنند از طرق مختلف بر چین اعمال فشار کنند. ضمن اینکه میدانند اگر از حدی و مرزی عبور کنند، ممکن است درگیری نظامی شکل بگیرد و چین از خطوط قرمز خود کوتاه نخواهد آمد.
این کارشناس مسائل آمریکا یادآور شد: آمریکا متوجه این مسئله هم هست که موقعیت چین مانند روسیه نیست. چین کشوری است که 17 تریلیون دلار تولید ناخالص ملی دارد و دارای اقتصاد بزرگی است. قدرت اقتصادی، جمعیت و دیپلماتیک بیشتری در مقایسه با روسیه دارد و نمیتوان به سادگی با آن برخورد کرد. تحریمهایی که علیه روسیه اعمال شده، نمیتواند به سادگی در برابر چین اجرا شود. بنابراین آنچه آمریکا در رابطه با تایوان و آبراه تنگه آن دنبال میکند، بیشتر اعمال فشار و بازی با کارتها است.
وی با بیان اینکه به لحاظ تاریخی بیتردید تایوان جزئی از چین است، درخصوص احتمال بهرهگیری از مناقشات مرزی و ایجاد درگیری نیابتی از سوی آمریکا در اطراف چین با هدف درگیر کردن این کشور گفت: به نظر نمیرسد هیچ یک از طرفین، به سمت این گزینه بروند، چرا که همه طرفها متوجه هزینههای وحشتناک این درگیری هستند. برای کشورهای منطقه، هزینههای درگیری احتمالی با کشوری که ابرقدرت جهانی است که توان اتمی هم دارد، پیشاپیش روشن است. بنابراین این تنشها مدیریت میشود، اما تلاش میکنند تا جایی که ممکن است قدرت چین را محدود کنند و اجازه نفوذ بیشتر ندهند.
0 Comments