شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
دولت چین و روسیه در سال‌های اخیر همکاری‌های زیادی در عرصه سیاسی و اقتصادی آغاز کرده‌اند. این دو کشور منافع مشترکی در آسیای مرکزی و در قالب سازمان شانگهای دارند و در سطح بین‌المللی نیز همگرایی‌های سیاسی آن‌ها رو به افزایش است. از طرفی در اسناد امنیت ملی آمریکا از هر دو کشور به عنوان تهدید یاد شده است. در سند امنیت ملی موقت آمریکا، چین به مثابه یک تهدید برای جایگاه جهانی آمریکا و از روسیه به عنوان تهدیدی برای نظم بین‌الملل یاد شده است. همین موضوع سبب شده که چین و روسیه به برخی درک‌های مشترک در باره ضرورت همکاری برسند.
هنگامی که ایالات متحده و کشورهای غربی در باره امکان حمله روسیه به اوکراین سخن گفتند رئیس جمهور روسیه به چین رفت و به بهانه المپیک زمستانی پکن با رئیس جمهور این کشور دیدار کرد. از همان زمان این تصور شکل گرفت که روسیه در مسئله اوکراین بر روی کمک‌های اقتصادی چین حساب ویژه‌ای باز کرده است. با حمله روسیه به اوکراین در 5 اسفند 1400، دولت چین در وضعیتی قرار گرفت که باید موضعگیری می‌کرد. رئیس جمهور روسیه با همتای چینی خود گفتگوی تلویزیونی انجام داد. در این گفتگو رئیس جمهور چین اعلام کرده بود که نگرانی‌های امنیتی روسیه از طرف ناتو و غرب را درک می‌کند. این موضوع گیری چین، به مثابه مشروع دانستن اقدام روسیه تفسیر شد.
با واکنش منسجم و یکپارچه کشورهای غربی به روسیه و وضع تحریم‌های شدید علیه مسکو، موضع چین بتدریج با تعدیل و مبهم‌گویی بیشتری روبرو شد. چین به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل رای منفی داد و در موضع‌گیری‌های بعدی از یک طرف بر حمایت خود از حفظ تمامیت ارضی کشورها و مخالفت با جنگ تاکید کرد و از سوی دیگر ابزار تحریم غرب علیه روسیه و گسترش ناتو به سمت غرب را مورد نکوهش قرارداد. بدین ترتیب دولت چین نه از حمله روسیه به اوکراین حمایت صریح کرد و نه به شکل صریح حمله روسیه به اوکراین را محکوم کرد. برای فهم چرایی مواضع مبهم و دو پهلوی چین باید به چند نکته مهم توجه کرد:
اول اینکه چین به خوبی به این نکته واقف است که تضعیف روسیه یا شکست پوتین برای این کشور پیامد استراتژیک به دنبال دارد. بدین معنی که در نبود روسیه، چین به تنها قدرت بزرگ جهانی تبدیل می‌شود که در کانون توجه آمریکا قرار می‌گیرد و ایالات متحده قادر است با آسودگی بیشتری بر چین تمرکز کند. همچنین تضعیف روسیه می‌تواند منجر به شکل‌گیری منابع ناامنی در آسیای مرکزی شود که تبعات آن برای چین جدی است.
دوم اینکه استراتژیست‌های چینی این ارزیابی را دارند که به هر میزان ایالات متحده در مناطق دیگر جهان درگیر باشد امکان تمرکز بر چین و مسائل شرق آسیا برای آن کم می‌شود و این به مثابه خرید زمان برای چین به منظور رشد بیشتر است. از این منظر اگر ایالات متحده بتواند دچار یک تقابل فرسایشی در مناطقی مانند شرق اروپا یا خاورمیانه شود، از آزادی عمل واشنگتن در شرق آسیا کاسته می‌شود. از این منظر شاید چینی‌ها متمایل باشند به روسیه کمک کنند تا مسکو بتواند بیشتر آمریکا را در شرق آسیا درگیر کند.
سوم اینکه در شرایط فعلی برای چین اقتصاد اولویت نخست است و مایل نیست در تقابل روسیه و غرب اقتصاد آن آسیب ببیند. از طرفی چین وقتی حجم اعمال تحریم‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن علیه روسیه را ملاحظه کرد، نگران تبعات منفی آن تحریم‌ها برای اقتصاد خود و ابتکارات تجاری و بازرگانی آن شد. بدین خاطر باید گفت که اگر دو نکته نخست چین را تشویق می‌کند که روسیه را در جنگ علیه اوکراین یاری دهد، این عامل سبب احتیاط و خویشتن‌داری چین در نزدیکی صریح و عریان به روسیه می‌شود.
نکته چهارم درس جنگ اوکراین برای مسئله تایوان است. احتمالا مقامات چینی این نکته را مدنظر داشته و دارند که موفقیت روسیه در تسلط بر مناطقی از اوکراین این امکان را فراهم می‌کند که چین هم بتواند روزی در صورت نیاز تایوان را با توسل به گزینه نظامی به خاک خود ضمیمه کند. اما واکنش شدید مبتنی بر ابزار تحریم غرب به روسیه، مقامات چینی را نگران کرده است. بدین معنی که ممکن است آن‌ها نیز در صورت تلاش برای تسلط بر تایوان از طریق تهاجم نظامی، با ابزار تحریم غرب مواجه شوند. در سیاست بین‌الملل مفهومی تحت عنوان جامعه‌پذیری و یادگیری وجود دارد که بدین معنی است که دولت‌ها از رفتار و سرنوشت دولت‌های دیگر درس و عبرت می‌گیرند و تلاش می‌کنند آن دسته از رفتار دولت‌هایی که برای آن‌ها هزینه زیاد در پی داشته است را تکرار نکنند. شاید غرب با وضع تحریم‌های شدید علیه روسیه این پیام را به پکن داد که انجام رفتار مشابه توسط چین علیه تایوان چه پیامدی به دنبال دارد.
لذا در پایان باید گفت که موضع “نه حمایت نه مخالفت چین” با جنگ روسیه علیه اوکراین به خاطر این است که این کشور از یک سو از برخی انگیزه‌ها ی قوی برای حمایت از روسیه و پیروزی مسکو در تقابل با غرب برخوردار است و از سوی دیگر از تبعات منفی تحریم‌های روسیه و تکرار آن برای خود نگران است.
0 Comments