جدیدترین مطالب
عقبنشینی اتحادیه اروپا از مصادره کامل داراییهای روسیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از داراییهای مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل داراییهای روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از داراییها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
پاسخ دکتر خرازی به موضع جدید آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران:
آمریکا بود که از دیپلماسی هستهای فرار کرد/ ایران هم دیپلماسی را بهترین راه میداند
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
اهداف سفر اخیر بلینکن به عربستان
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقهای وارد ریاض شد و رایزنیهایی با مقامات این کشور داشت. به نظر میرسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادیسازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
أحدث المقالات
عقبنشینی اتحادیه اروپا از مصادره کامل داراییهای روسیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از داراییهای مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل داراییهای روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از داراییها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
پاسخ دکتر خرازی به موضع جدید آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران:
آمریکا بود که از دیپلماسی هستهای فرار کرد/ ایران هم دیپلماسی را بهترین راه میداند
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
اهداف سفر اخیر بلینکن به عربستان
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقهای وارد ریاض شد و رایزنیهایی با مقامات این کشور داشت. به نظر میرسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادیسازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
آشفتگی اروپا در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماههای اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایتگرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده دادهاند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
ایجاد یک مدل امنیتی جمعی؛ تنها گزینه برای نظم منطقهای در خلیج فارس
وب سایت شورای روابط بینالملل روسیه در یادداشتی نوشت: مهمترین عوامل موثر بر تشدید تنشها در خلیج (فارس)، ضعفهای ساختاری – نهادی اکثر کشورهای منطقه، وجود ارتباط میان درگیریهای مختلف منطقهای، حضور بازیگران غیر دولتی، ثروت نسبی منطقه، تبدیل منطقه به خریدار تسلیحات مدرن و بیثباتی داخلی و چالشهای نوسازی در بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج (فارس) است. پیادهسازی ترتیبات امنیتی سنتی که اجرای آن به یک قدرت هژمون منطقهای یا یک تأمین کننده امنیت خارجی نیاز دارد نیز بسیار بعید است که در خلیج (فارس) موثر باشد. از طرف دیگر، هیچ هژمون منطقهای مقبولی وجود ندارد و تامین کننده امنیت خارجی (آمریکا) نیز تعاملات خود را در منطقه کاهش داده است. یک مدل امنیت جمعی، علیرغم اینکه جذاب و مطلوب به نظر میرسد، اما در شرایط سیاسی فعلی غیرقابل دستیابی است. هیچ چشم انداز مشترکی درباره آینده منطقه خلیج (فارس) وجود ندارد و درباره ارزشها و اصول اساسی که پایه و اساس چنین سیستمی است، اتفاق نظر وجود ندارد.
امروزه با افزایش اعتماد به نفس، به ویژه میان ایران و کشورهای بزرگ عربی خلیج (فارس)، منطقی است که تبادل اطلاعات از جمله هشدارهای قبلی در مورد فعالیتهای دریایی و گفتگوها درباره دکترین نظامی طرفین آغاز شود. گامهای تدریجی که بلند پروازانهتر هستند میتوانند این اقدامات متوسط را تکمیل کنند. میتوان کنترل تسلیحات در خلیج (فارس)، ایجاد مناطق غیرنظامی محلی، منع فعالیتهای بیثبات کننده و تنظیم سازوکارهای مربوط به سلاحهای متعارف از جمله سیستمهای موشکی پیشرفته و غیره را در دستور کار قرار داد. در برخی مواقع، حتی برنامههای تبدیل منطقه به منطقهای عاری از سلاحهای کشتار جمعی میتواند مورد توجه قرار گیرد، حتی اگر برای عملی شدن این برنامهها تلاش زیادی لازم باشد.
دستور کار امنیتی خلیج (فارس) اگر تهدیدهای غیر سنتی شامل تروریسم بینالمللی، قاچاق غیرقانونی مواد مخدر و اسلحه، جرایم سازمان یافته و مهاجرت غیرقانونی را شامل نشود، ناقص خواهد بود. هر یک از این مناطق باید رژیم بینالمللی خاص خود را با رویههای مشخص و شرکت کنندگان مشخص داشته باشد.
امروز یکی از نگران کنندهترین روندها در سیاستهای بینالمللی، وجود بیثباتی مداوم در منطقه خلیج (فارس) است، منطقهای که همچنان یک مرکز مهم اقتصادی، مالی و حمل و نقل جهانی است. دخالت نظامیان خارجی در جنگ داخلی در یمن که منجر به یک فاجعه انسانی در این کشور شده است، فشار سیاسی تعدادی از کشورهای همسایه عربی به قطر و تنش بین ایران و عربستان سعودی، تصویری از این وضعیت خطرناک است. علاوه بر این، بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج (فارس) به دلیل افزایش نوسانات در بازار جهانی نفت و تلاش برای اصلاحات داخلی با نتایج نا مشخص، در معرض ناآرامیهای اجتماعی و سیاسی داخلی قرار دارند.
شورای همکاری خلیج (فارس) ناکارآمد و آینده آن مبهم است. اتحادیه عرب ضعیف نیز در بسیاری از مواقع به شدت تقسیم شده و بلاتکلیف است. شورای امنیت سازمان ملل متحد و اعضای دائمی آن، اشتیاق کمی برای هرگونه اقدام معنادار نشان میدهند و فقط نظارهگر این وضعیت هستند. بازیگران خارجی، خود بخشی از مشکل این منطقه هستند تا راه حلی برای آن. علاوه بر این، بازیگران خارجی تمایل دارند مشکلات امنیتی منطقهای را به عنوان یک «شرایط عادی جدید» بپذیرند.
تنها گزینه قابل قبول برای نظم منطقهای خلیج (فارس)، ایجاد یک مدل امنیتی جمعی است که میتواند در این منطقه و به طور کلی خاورمیانه اعمال شود. هیچ کس مخالف چنین سیستمی نیست و بسیاری از نقشههای راه که منجر به اشکال مختلف امنیت جمعی میشود، قبلاً مطرح شده است، اما متأسفانه هیچ یک از این نقشههای راه تاکنون تأثیر عملی بر وضعیت منطقه نداشته است؛ چنانکه رویای تحقق یک سیستم امنیتی جمعی در خلیج (فارس) اغلب یک جریان کاملاً جدا از واقعیت به نظر میرسد.
یک سیستم امنیت جمعی موثر باید جامع باشد. یعنی مشکلات نظامی و سیاسی منطقه را نباید از مسائل اجتماعی، اقتصادی، انرژی، مذهبی و بشردوستانه جدا کرد. «سه سبد» همکاریهای امنیتی، اقتصادی و بشردوستانه که 40 سال پیش پایه و اساس روند هلسینکی در اروپا بود، باید پایه و اساس یک سیستم امنیتی جمعی جدید در منطقه خلیج (فارس) باشد. اصول اساسی فرآیند هلسینکی شامل پرهیز از تهدید یا استفاده از زور برای حل مسائل مورد منازعه، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای منطقه، حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات ارضی و مرزی و انجام تعهدات با حسن نیت بر اساس قوانین بینالمللی بود.
با این حال، اوضاع نظامی در خاورمیانه نسبت به دهه 1970 اروپا پیچیدهتر است. این منطقه دو بلوک نظامی و سیاسی مخالف یا حتی یک سیستم جامع از دولتهای ملی ندارد. در شرایط چالش برانگیز کنونی، اتخاذ رویکرد جامع برای امنیت مطقه ای بسیار دشوار است.
بیش از هر زمان دیگری به یک مکانیزم مدیریت بحران نیاز است که بتواند پیامدهای احتمالی تحولات جدید، محاسبات غلط و … را کاهش دهد. فقدان چنین سازوکاری، عامل بیثباتی است، زیرا دائماً بیاعتمادی ایجاد میکند و سو ظن در مورد اهداف دشمنان را افزایش میدهد.
اگرچه «بازدارندگی» برای منافع آمریکا در منطقه تا حدی «بازسازی» شده است، اما هیچ کاری برای تقویت امنیت کشورهای خلیج (فارس) انجام نشده است. آنها آسیبپذیر هستند و واکنش آمریکا در برابر حمله به منافع آنها غیرقابل پیشبینی است.
فعلاً هیچ مدل امنیتی ایدهآل وجود ندارد. اختلافات بین جمهوری اسلامی ایران و همسایگان عرب آن بسیار عمیق است و دیدگاههای آنها در مورد آینده منطقه سازگار نیست. کشورهای عربی خلیج (فارس)، حتی در مورد موضوعات امنیتی مهم، توافق نمیکنند. بازیگران خارجی حاضر در منطقه خلیج (فارس) اغلب منافع ژئوپلیتیکی خود را دنبال میکنند و در موضوعات امنیتی موضع مشترکی ندارند.
این محیط چالش برانگیز، گامهای بلندی را میطلبد که هدف آنها مدیریت این مشکلات به گونهای باشد که خطرات و هزینههای رویارویی مداوم را کاهش دهد. اگر این مراحل موفقیت آمیز باشد، در نهایت ممکن است به اقدامات گستردهتر با هدف نهایی بلند مدت حل و فصل مشکلات امنیتی و ایجاد یک سازوکار امنیتی جمعی قوی در منطقه خلیج (فارس) منجر شود.
0 Comments