شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: براساس گزارش گاردین، اتحادیه اروپا به توافقی در مورد برداشت سود از دارایی‌های مسدود شده روسیه برای خرید تسلیحات و کمک به اوکراین دست یافته است. از آنجایی که اتحادیه اروپا از عواقب قانونی مصادره کامل دارایی‌های روسیه نگران است و با توجه به اینکه مسکو حق قانونی برای برداشت این وجوه نداشت، تصمیم گرفت فقط سود حاصل از دارایی‌ها را برای کمک به اوکراین استفاده کند.
شورای راهبردی آنلاین: رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از مصاحبه اینجانب با الجزیره موضعگیری و حرف های گذشته را تکرار کرد که نمی گذارند ایران سلاح هسته ای تولید کند، ولی نهایتا گفت بهترین راه دیپلماسی است. بله ما هم براساس فتوای رهبری دنبال تولید سلاح نیستیم، بلکه مدافع دیپلماسی و تحقق طرح منطقه عاری از سلاح هسته ای هستیم، ولی اگر رژیم اسراییل ما را تهدید هسته ای کند، نمی توانیم دست روی دست بگذاریم و منتظر اجازه دیگران باشیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک پژوهشگر مسائل عربستان گفت: آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اخیرا طی یک سفر منطقه‌ای وارد ریاض شد و رایزنی‌هایی با مقامات این کشور داشت. به نظر می‌رسد یکی از دستورکارهای بین عربستان و آمریکا علاوه بر بحث جنگ غزه، روند عادی‌سازی روابط رژیم اسرائیل و این کشور عربی است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت مهمان: تنگه استراتژیک باب المندب و دریای سرخ، در ماه‌های اخیر به دلیل جنگ غزه به با مشکلات عدیده و بحران جدی مواجه شده است؛ دلیل این امر نیز رویکرد حمایت‌گرایانه نیروهای ارتش یمن از فلسطین است که از ابتدای حملات رژیم اسرائیل به نوار غزه، حمله به کشتی‌های عازم سرزمینهای اشغالی یا از مبدأ این رژیم در دریای سرخ را در برنامه خود قرار داده و وعده داده‌اند تا زمانی که تجاوز نظامی رژیم اسرائیل به نوار غزه پایان نیابد به حملات خود ادامه خواهند داد. ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین حامی رژیم اسرائیل نخستین کشوری بود که به این سیاست نیروهای ارتش یمن واکنش نشان داد و کوشید در پوشش حمایت از آزادی کشترانی، ائتلافی جهانی برای مقابله با این حملات تشکیل دهد؛ ائتلافی که البته به دلیل تعارض منافع کشورهای غربی ناکام ماند و در عمل به حملات آمریکا و انگلیس به مواضعی در یمن ختم شد. البته، کشورهای اروپایی هر چند در ائتلاف آمریکایی مشارکت جدی نداشتند، اما منافع متعدد و پیچیده ای در این منطقه پرالتهاب دارند و در نتیجه رویکرد ویژه و مستقلی در قبال آن اتخاذ کرده اند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: یک کارشناس مسائل منطقه گفت: مقامات قطر به طور حتم در برابر فشار غربی‌ها برای اخراج رهبران حماس از خاک خود مقاومت می‌کنند و احتمالا آمریکا هم در این رابطه به سمت معادله صفر و صد حرکت نخواهد کرد، چراکه ماندن رهبران حماس در قطر که متحد آمریکا است، بهتر از این است که حماس در کشوری خارج از قدرت اعمال فشار آمریکا قرار گیرد.
وب سایت شورای روابط خارجی اروپا در یادداشتی نوشت: در جنگ اخیر ارمنستان و آذربایجان در قره باغ، این انتظار می‌رفت که یک ابتکار عمل دیپلماتیک از سوی اتحادیه اروپا و کشورهای عضو به پایان درگیری‌ها کمک کند. حدود 15 سال پیش، اتحادیه اروپا تلاش جدی برای میانجی‌گری در حل اختلاف دو کشور انجام داد، اما شکست خورد. بعد از آن، اتحادیه اروپا تلاش برای تأثیرگذاری در این منازعه را متوقف کرد. در صورتیکه اتحادیه اروپا در تصمیم خود برای پیشگیری از وقوع جنگی دیگر در قره باغ جدی است، باید به صورت سیستماتیک، ارمنستان و آذربایجان را برای دستیابی به یک راه حل جامع تحت فشار قرار داده و به آن‌ها بقبولاند که راه حل پایان بحران قره باغ تنها از طریق مذاکره انجام می‌شود نه میدان جنگ.
عدم بی‌طرفی اتحادیه اروپا در مناقشه قره باغ
یکی از دلایلی که اتحادیه اروپا هیچ وقت نتوانسته به عنوان یک بازیگر قدرتمند در منازعه قرهباغ عمل کند، عدم تمایل آذربایجان و ارمنستان برای مشارکت اتحادیه اروپا در حل و فصل این منازعه است. ارمنستان نگران است که با دادن نقش بزرگ‌تر به اتحادیه اروپا، روسیه را عصبانی کند و آذربایجان نیز از رویکرد بی طرفانه اتحادیه اروپا دلسرد شده است.
در سال 2005، اتحادیه اروپا براساس برنامه سیاست همسایگی خود در قفقاز جنوبی، از ارمنستان و آذربایجان خواست تا از برنامه‌های اقدام (ENP) حمایت کنندکه زمینه‌های همکاری دو کشور با اتحادیه اروپا برای حل و فصل مناقشه را مشخص می‌کرد، اما آذربایجان اصرار داشت اتحادیه اروپا با صراحت، تمامیت ارضی آذربایجان و حاکمیت این کشور بر منطقه قرهباغ و هفت منطقه اشغال شده توسط ارمنستان را بپذیرد که این درخواست با مخالفت اتحادیه مواجه شد.
اما این پایان ماجرا نبود. در حالیکه در برنامه اقدام اتحادیه اروپا و ارمنستان بر ضرورت حل منازعه بر اساس هنجارها و اصول بین‌المللی، از جمله اصل تعیین سرنوشت مردم تاکید شده است، اما این برنامه از تمامیت ارضی آذربایجان به طور کامل حمایت نمی‌کند. این رویکرد در تضاد با برنامه‌های اقدام اتحادیه اروپا با مولداوی و گرجستان بود که در آن اتحادیه از تمامیت ارضی آن‌ها به طور کامل حمایت کرده بود.
اتحادیه اروپا و گروه مینسک
انتصاب نماینده ویژه اتحادیه اروپا در قفقاز جنوبی در سال 2003 انتظارات را در مورد نقش اتحادیه درمناقشه قره باغ افزایش داد. پیتر سمنبی، نماینده ویژه اتحادیه اروپا در قفقاز جنوبی، تلاش زیادی برای پیدا کردن راه‌هایی جهت تبدیل اتحادیه اروپا به یک بازیگر قدرتمند در منطقه انجام داد. افزایش این انتظارات باعث ایجاد گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر جایگزینی اتحادیه اروپا به جای فرانسه به عنوان رئیس 11 شد، اما پاریس هیچ وقت این اجازه را به بروکسل نداد و به سرعت این گمانه‌زنی‌ها به فراموشی سپرده شد.
بعد از آن، اتحادیه به دنبال راه‌هایی برای اجرای برخی پروژه‌های کمک رسانی و اعتمادساز در مناطق درگیر در جنگ قره باغ بود تا به حل و فصل منازعات کمک کرده باشد. اگرچه اجرای این برنامه‌ها تا حدودی در آبخازیا و اوستیای جنوبی (با رضایت گرجی‌ها) موثر بودند، اما در مورد قرهباغ نتیجه بخش نبود. چرا که آذربایجان تمایلی به ملاقات مقامات اتحادیه اروپا با مقامات محلی قرهباغ نداشت.
پس از آن، بروکسل پیشنهاداتی برای کمک به قره باغ پس از پایان درگیری‌ها ارائه کرد. سمنبی اظهار داشت «از اتحادیه اروپا انتظار می‌رود در صورت پیدا شدن راه حل، کمک‌های خود به قره باغ را افزایش دهد و از همین رو، ما در حال بررسی امکاناتی هستیم که هم از نظر بازسازی قره باغ و هم از نظر حمایت از صلح‌بانان سازمان ملل و حتی هدایت یک عملیات صلح به منطقه کمک کند.» اما چون هیچ توافقی بین آذربایجان و ارمنستان وجود نداشت، دیگر نیازی به تشکیل نیروهای حافظ صلح هم نبود.
در اواسط سال 2007، آذربایجان به طور روزافزونی نسبت به نقش جامعه جهانی در روند حل مناقشات بدبین شد. این بدبینی منجر به سرمایه گذاری گسترده این کشور در تقویت ارتش، حمایت از شعارهای جنگ طلبانه و ناامیدی از گفتگوهای دیپلماتیک شده است.
آخرین ضربه به امیدهای اتحادیه اروپا برای کمک به روند حل منازعه قرهباغ هنگامی وارد شد که اکثر کشورهای عضو اتحادیه، استقلال کوزوو در فوریه 2008 را به رسمیت شناختند. این اقدام، اعتقاد آذربایجان مبنی بر دفاع جامعه جهانی از تمامیت ارضی این کشور مطابق با قوانین بین‌المللی را تضعیف کرد. آذربایجان همچنین از ایده صلح‌بانان سازمان ملل نیز ناامید شده است.
چشم‌انداز پیش رو و ناتوانی اتحادیه اروپا در حل مناقشه قره باغ
در نهایت، جنگ کنونی جای خود را به دیپلماسی اجرای اصول مادرید خواهد داد. بر اساس این اصول، ارمنستان کنترل هفت منطقه اشغال شده را به آذربایجان واگذار می‌کند، اما ارمنستان ضمن حفظ کریدور زمینی خود با منطقه قره باغ، به مذاکرات برای پایان بحران این منطقه ادامه می‌دهد. اتحادیه اروپا می‌تواند این روند را با وارد آوردن فشار بیشتر به ارمنستان و آذربایجان، برای آغاز اجرای طرح اصول مادرید تسهیل کند. اگر پیشرفتی در این زمینه حاصل شود، نقش اتحادیه اروپا برای کمک به عملیات صلح یا صندوق مالی بازسازی قره باغ پررنگ خواهد شد، اما اتحادیه اروپا فقط با موافقت ارمنستان، آذربایجان، گروه مینسک و آنکارا می‌تواند این کمک‌ها را انجام دهد. از این نظر، شرایط اتحادیه اروپا برای تأثیرگذاری جدی در منازعات، خیلی بهتر از شرایط اتحادیه در یک و نیم دهه گذشته نیست.
0 Comments