شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شبه قاره گفت: هند و امارات متحده عربی کار بر روی اولین مرحله از ایجاد کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا معروف به کریدور آی‌مک (عرب‌مِد) که به عنوان مسیری جایگزین برای تنگه هرمز و طرح جاده ابریشم چین معرفی شده بود را آغاز کرده‌اند. اگرچه برخی گمانه‌زنی‌ها مطرح است که با ادامه جنگ در غزه و التهاب در خاورمیانه، ممکن است کار بر روی این کریدور به حاشیه رانده شود.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: رژیم صهیونیستی درصدد «بهره‌برداری روانی» از مسائل اخیر منطقه، برای انحراف افکار عمومی جهانی از جنایات این رژیم در غزه است. بررسی فضای حاکم بر محافل سیاسی و رسانه‌ای رژیم صهیونیستی و مراکز همسو با آن در سطح منطقه و بین‌الملل نشان می‌دهد که این رژیم، به‌دنبال «برجسته و غالب‌سازی» تنش‌های اخیر با جمهوری اسلامی ایران است تا فشار سنگینی که را که در افکار عمومی داخلی، منطقه‌ای، بین‌المللی و حتی دولت‌های اروپایی علیه جنگ غزه ایجاد شده است، را کاهش دهد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: جمهوری اسلامی ایران در واپسین ساعات 26 فروردین، حمله‌ای موشکی و پهپادی را علیه سرزمین‌های اشغالی آغاز کرد که تا صبح روز بعد ادامه داشت. این در حالی بود که علی رغم اطلاع‌رسانی قبلی ایران به برخی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درباره قطعی بودن پاسخ و اقدام نظامی کشورمان، آمریکا و رژیم اسرائیل نتوانستند مانع از انجام این حمله شوند.
مهدی شاپوری در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی، با اشاره به کاهش صادرات انرژی روسیه به اروپا و هشدار برخی مقامات اقتصادی درباره پیامدهای سیاسی و اجتماعی آن برای این کشورها تصریح کرد: با توجه به وجود زیرساخت‌ها و تکمیل آن در طول زمان، اروپایی‌ها با هزینه بسیار کمتری می‌توانستند انرژی مورد نیازشان را از روسیه که نوعی نقش انحصاری در بازار انرژی اروپا داشت، تامین کنند؛ به همین دلیل برای آنها قطع این وابستگی آسان نخواهد بود و هزینه‌های بالایی دارد.
وی با بیان اینکه بیشتر زیرساخت‌های روسیه به سمت اروپا بوده و اخیرا تلاش کرده آنها را به سمت چین نیز توسعه دهد، گفت: روسیه از انرژی به عنوان ابزار سیاسی و ژئوپلیتیکی استفاده می‌کرد و با خاتمه این وابستگی، روسیه نیز متحمل هزینه‌های قابل توجهی خواهد شد؛ اما دولت‌های اروپایی به این نتیجه رسیده‌اند که باید دیر یا زود هزینه‌های کاهش وابستگی به روسیه را بپردازند و در مرحله بعد به این وابستگی پایان دهند تا بتوانند سیاست‌های مستقلی در رابطه با روسیه پیش ببرند. در این شرایط روسیه یکی از مهم‌ترین اهرم‌های بازی ژئوپلیتیکی خود را در برابر اروپا از دست می‌دهد.
تغییراتی اساسی در ژئوپلیتیک صادرات انرژی
این کارشناس مسائل بین‌الملل با یادآوری اینکه جایگزین کردن نفت به دلیل تنوع تولیدکنندگان و سهولت در امکان جابجایی برای اروپا نسبت به گاز، ساده‌تر است و تلاش دارند 90 درصد واردات نفت از روسیه را تا پایان امسال کاهش دهند، اضافه کرد: شاهد رایزنی‌های کشورهای اروپایی برای خرید نفت و گاز از کشورهای آسیای مرکزی، قفقاز، آفریقا و خاورمیانه هستیم. این تحولات تغییراتی اساسی در ژئوپلیتیک صادرات انرژی ایجاد کرده و در آینده نیز تکمیل خواهد شد.
شاپوری با تاکید بر اینکه قطع واردات انرژی روسیه توسط اروپا تحول بسیار بزرگی در اقتصاد و ژئوپلیتیک بین‌المللی است و پیامدهای متعددی دارد، ادامه داد: اقتصاد اروپا حداقل در کوتاه مدت هزینه‌های بیشتری خواهد پرداخت و این موضوع با روند افزایش تورم و در پی آن رکود، بر اقتصاد جهانی تاثیراتی می‌گذارد و با توجه به وابستگی اقتصادها، اقتصادهای نفتی و کشورهای در حال توسعه را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.
وی گفت: با توجه به بی‌اعتمادی شکل گرفته، در بلندمدت مرزبندی‌های میان روسیه و اروپا مانند دوران جنگ سرد جدی‌تر می‌شود و روسیه تمرکز خود را روی صادرات نفت و گاز به کشورهای آسیایی، خصوصا هند و چین خواهد گذاشت. چین اکنون با تخفیف بیشتر و در شرایط بسیار مناسب‌تری نسبت به غرب، انرژی مورد نیاز خود را از روسیه و ایران تامین می‌کند. ضمن اینکه این امکان برای هند نیز تامین شده است و رقم واردات انرژی‌اش از روسیه قابل مقایسه با سال گذشته نیست. این شرایط برای این اقتصادها در مقایسه با اقتصادهای غربی، فرصتی بسیار مناسب است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل اضافه کرد: پیش از این، میزان درآمدهای نفتی روسیه از اروپا بیش از دو برابر درآمدهای گازی‌اش بوده و با توجه به جایگزین شدن منابع، درآمدهای نفتی روسیه به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. البته مسکو این نفت را وارد بازارهای دیگر می‌کند و آن را گسترش خواهد داد، همانطور که شاهد هستیم میزان صادرات نفت روسیه به چین از میزان صادرات نفت عربستان نیز پیشی گرفته است.
به گفته شاپوری، روسیه در هر حال نفت خود را با تخفیف در بازار می‌فروشد، اما برای ایجاد مسیرها هزینه‌های زیادی نیز باید بپردازد و ناچار است خود برای انتقال نفت و بیمه آن هزینه کند تا نفت را به خریدار برساند. بنابراین اقتصاد روسیه به شکلی جدی از این وضعیت تاثیر خواهد پذیرفت.
این عضو هیئت‌علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی با اشاره به پیشی گرفتن میزان صادرات گاز آمریکا به اروپا نسبت به روسیه و ثبت رکوردی تاریخی، تصریح کرد: آمریکا می‌تواند بخش قابل توجهی از وابستگی گاز روسیه به اروپا را با هزینه‌های بسیار بالایی جایگزین کند. اگر اروپا نتواند از کشورهای آسیایی بخشی از نیازهای گازی خود را تامین کند، ممکن است به سرمایه‌گذاری برای انتقال گاز آمریکا از طریق لوله روی بیاورد که این موضوع پیامدهای ژئوپلیتکی و سیاسی خود را به همراه خواهد داشت.
این کارشناس مسائل بین‌الملل، به نارضایتی مردم اروپا و ضررهای ایجاد شده برای صنایع در پی مشکلات ناشی از افزایش قیمت انرژی اشاره کرد و با بیان اینکه یکی از مدیران ارشد یکی از شرکت‌های عرضه کننده انرژی فرانسه نسبت به تهدید شدن انسجام اجتماعی و سیاسی اروپا به دلیل افزایش قیمت انرژی هشدار داده بود، افزود: اروپا یکی از بازنده‌های اصلی جنگ اوکراین بود و با این تحولات به لحاظ اقتصادی بسیار متضرر شد.
احتمال افزایش نارضایتی‌ها و اعترضات مردم اروپا
شاپوری با تشریح پیامدهای محدودیت دریافت انرژی در بلندمدت برای کشورهای اروپایی، اضافه کرد: وقتی تاثیر محدودیت‌ها و افزایش قیمت انرژی در اروپا خود را به طور کامل نشان دهد، در عرصه اجتماعی نارضایتی و اعتراضاتی شکل خواهد گرفت. در این فضا، جریان راست با طرح شعارهای پوپولیستی امکان فعالیت بیشتری خواهد داشت.
این عضو هیئت‌علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی با بیان اینکه آمریکا برای اینکه اروپا را در اجماع با خود نگه دارد به ملاحظات آن توجه خواهد کرد همانطور که شاهد تسهیلاتی درخصوص واردات نفت اروپا از ونزوئلا بودیم، گفت: با این حال آنها حاضر نیستند برخی راهبردهای خود را نادیده بگیرند و با هر هزینه‌ای از کشورها انرژی وارد کنند. در این رابطه منابع غنی انرژی ایران فرصت مغتنمی برای اروپا خواهد بود که با سرمایه‌گذاری در این صنعت و همکاری درازمدت بتوانند تنوع بخشی به منابع تامین انرژی خود را تحقق بخشند.
0 Comments