جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
تلاش همهجانبه آمریکا برای نابودی برجام
دیمیتری کیکو در یادداشتی که وبسایت شورای امور بینالملل روسیه آن را منتشر کرد؛ نوشت: به دلیل مخالفت برخی از اعضای شورای امنیت ازجمله آمریکا، به تصویب رسیدن این قطعنامه کار آسانی نبود. تحریم تسلیحاتی برای مدت 5 سال اعمال شد و در اکتبر سال 2020 منقضی خواهد شد. واشنگتن تلاش کرد این محدودیتها را گسترش دهد و همزمان با متهم کردن ایران به عدم رعایت برخی مفاد برجام، تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را عملی کند.
تلاشهای هیئت نمایندگی ایالاتمتحده در سازمان ملل متحد نیز موفقیتآمیز نبود. ابتدا در شورای امنیت، پیشنویس قطعنامه آمریکا در مورد تحریم تسلیحاتی نامحدود علیه ایران شکست خورد و سپس تلاش آمریکا برای شروع مکانیسم ماشه با رأی منفی اعضای شورای امنیت (بهجز جمهوری دومینیکن) برای بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران خنثی شد. تلاشهای نماینده آمریکا در سازمان ملل برای دعوت از روسیه و چین جهت پیوستن به اجماع ضد ایرانی نیز نشان داد که آمریکا با این اقدامات در حال تضعیف قوانین بینالملل و منزوی کردن خود در جهان است.
دلیل اصلی بحران فعلی این است که آمریکا با خروج از برجام در سال 2018، حق استفاده از مکانیسمهای پیشبینی شده توسط برجام و قطعنامه 2231 را از دست داد. با خروج آمریکا از برجام، شرکتهای خارجی به دلیل ترس از مجازات شدن توسط آمریکا و درحالیکه هنوز به برجام پایبند مانده بودند تصمیم گرفتند از ایران خارج شوند و ایران دوباره در یک فشار مضاعف اقتصادی قرار گرفت.
همانطور که مایک پمپئو در توئیتی در 27 اوت 2020 نوشته بود، در ماه سپتامبر مکانیسم ماشه تحریمهای ضد ایرانی را برگرداند. البته جامعه بینالملل تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را رد کرده است، اما ایالاتمتحده ادعا کرده همه کشورهایی که این تحریمهای «غیرقانونی» را نقض میکنند مجازات خواهد کرد.
اگرچه در طول سالهای 1995 تا 2015 آمریکا با برنامه هستهای ایران مخالف بود و تمام تحریمهای مربوط به انرژی و مالی ایران مربوط به آن میشد، اما هماکنون این اختلافات محدود به برنامه هستهای نیست. درخواستهای 12 گانه پمپئو از ایران شامل توقف توسعه و آزمایش سیستمهای موشکی، توقف حمایت از حزبالله، حماس، جهاد اسلامی، خلع سلاح شبهنظامیان شیعه عراق، توقف حمایت از حوثیهای یمن، خروج نیروهای ایرانی از سوریه، توقف حمایت از گروههای نظامی و… است که مبنای خروج آمریکا از برجام بودند. علاوه بر این، آمریکا نظام ایران را یک نظام اقتدارگرای دینی میداند که باید تغییر کند.
دلیل تغییر دیدگاه واشنگتن از حمایت کامل از برجام در سال 2015 به خروج کامل از آن در سال 2018 به مسائل سیاسی داخلی آمریکا مربوط است. همچنان که برخی در دوره ریاست جمهوری اوباما، منتقد این قرارداد بودند و آن را از دست دادن یک ابزار مهم برای فشار بر ایران میدانستند. ترامپ نیز که در سال 2016 به قدرت رسید از مخالفان سرسخت برجام بود و در سال 2018 از برجام خارج شد تا فشار بیشتری به ایران تحمیل کند. هماکنون واشنگتن تحریمهای خود را با دلایل تازهای اعمال کرده ولی طرفین دیگر برجام هنوز به قطعنامه 2231 پایبند هستند. البته مواضع آمریکا و متحدان اروپایی در مورد تحریم تسلیحاتی یکسان است و تجهیز ایران به سامانههای تسلیحاتی چینی و روسی را تهدیدی اساسی میدانند. ایران برای تقویت نیروی هوایی خود به این تجهیزات نیازمند است. از نگاه مقامات آمریکا، تجهیز نیروی هوایی ایران با جنگندههای مدرن و سایر تسلیحات مشکل بزرگی برای متحدان آمریکا در خلیجفارس ایجاد خواهد کرد و همچنین هزینههای عملیات نظامی احتمالی علیه ایران را افزایش خواهد داد؛ اما آمریکا قصد ندارد که فقط در مورد تحریم تسلیحاتی ایران اقدام کند بلکه آمریکا هدف خود را بر نابودی کامل برجام متمرکز کرده است. حتی با تغییر احتمالی دولت در انتخابات 2020 ریاست جمهوری آمریکا، احتمال بازگشت این کشور به برجام کم است.
نادیده انگاشتن قوانین بینالملل ازجمله منشور سازمان ملل توسط ایالاتمتحده عواقب خطرناکتری خواهد داشت. ازاینرو، آمریکا مجبور خواهد شد تا با ایجاد یکشبه قانون جدید، آن را به جامعه جهانی تحمیل کند.
0 Comments