جدیدترین مطالب
تغییرات ژئوپلیتیک در حال ظهور در شاخ آفریقا
شورای راهبردی آنلاین-رصد: منطقه شاخ آفریقا اخیرا در پی امضای دو توافقنامه، شاهد شکل گیری طوفانی دیپلماتیک بوده است که باعث شد دو مساله منطقهای اهمیت بیشتری پیدا کند: تمایل دیرینه اتیوپی برای دسترسی به دریا و وضعیت نامشخص سومالی لند. پرداختن همزمان به این مسائل به دلیل تنشهای منطقهای و ژئوپلیتیک نظیر درگیری اتیوپی-تیگری، جنگ داخلی سودان و ادامه تنشها بر سر ساخت سد بزرگ رنسانس توسط اتیوپی بر روی رود نیل کاری دشوار است.
تحلیلی بر تلاش آمریکا و چین برای تقویت توانمندیهای نظامی متقابل
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل راهبردی گفت: نیروی دریایی آمریکا پروژهای را با هدف تبدیل سکوهای نفتی مازاد به پایگاههای دفاع موشکی متحرک در اقیانوس آرام و برای مواجه با تهدیدات چین در دستور کار قرار داده است. این سکوها قرار است در پاسخ به تهدیدات موشکی فزاینده چین در منطقه اقیانوس آرام مستقر شوند. انتظار میرود سکوهای تبدیل شده به پایگاه دفاع موشکی، نقش مهمی در افزایش قابلیتهای دفاع هوایی ایالات متحده و کمک به ماموریتهای ضربتی این کشور ایفا کنند.
عقبنشینی نیروهای روسیه از قفقاز جنوبی؛ راهبرد یا تاکتیک؟
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل قفقاز گفت: به دنبال انتشار خبری مبنی بر آنکه کرملین به طور ضمنی تأیید کرد که صلحبانان روس از منطقه قرهباغ عقب میکشند و سلاحها و تجهیزات خود را به همراه میبرند، این پرسش به طور جدی مطرح است که آیا روسیه میخواهد منطقه قفقاز جنوبی را به غرب واگذار کند؟
اهمیت راهبردی کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل شبه قاره گفت: هند و امارات متحده عربی کار بر روی اولین مرحله از ایجاد کریدور اقتصادی هند – خاورمیانه – اروپا معروف به کریدور آیمک (عربمِد) که به عنوان مسیری جایگزین برای تنگه هرمز و طرح جاده ابریشم چین معرفی شده بود را آغاز کردهاند. اگرچه برخی گمانهزنیها مطرح است که با ادامه جنگ در غزه و التهاب در خاورمیانه، ممکن است کار بر روی این کریدور به حاشیه رانده شود.
أحدث المقالات
تغییرات ژئوپلیتیک در حال ظهور در شاخ آفریقا
شورای راهبردی آنلاین-رصد: منطقه شاخ آفریقا اخیرا در پی امضای دو توافقنامه، شاهد شکل گیری طوفانی دیپلماتیک بوده است که باعث شد دو مساله منطقهای اهمیت بیشتری پیدا کند: تمایل دیرینه اتیوپی برای دسترسی به دریا و وضعیت نامشخص سومالی لند. پرداختن همزمان به این مسائل به دلیل تنشهای منطقهای و ژئوپلیتیک نظیر درگیری اتیوپی-تیگری، جنگ داخلی سودان و ادامه تنشها بر سر ساخت سد بزرگ رنسانس توسط اتیوپی بر روی رود نیل کاری دشوار است.
تحلیلی بر تلاش آمریکا و چین برای تقویت توانمندیهای نظامی متقابل
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل راهبردی گفت: نیروی دریایی آمریکا پروژهای را با هدف تبدیل سکوهای نفتی مازاد به پایگاههای دفاع موشکی متحرک در اقیانوس آرام و برای مواجه با تهدیدات چین در دستور کار قرار داده است. این سکوها قرار است در پاسخ به تهدیدات موشکی فزاینده چین در منطقه اقیانوس آرام مستقر شوند. انتظار میرود سکوهای تبدیل شده به پایگاه دفاع موشکی، نقش مهمی در افزایش قابلیتهای دفاع هوایی ایالات متحده و کمک به ماموریتهای ضربتی این کشور ایفا کنند.
جنگ عربستان سعودی با «قدرت نرم» قطر
قدرت های منطقه ای و جهانی اکنون مدت چندین دهه است که پی برده اند که قدرت منحصراً با یک تقابل نظامی سنجیده نمی شود بلکه با یک سیستم پیچیدۀ سرمایه گذاری ها، ارتباطات و ارزش هایی اندازه گیری می شود که قصد صدور آن را داریم. این سیستمی است که در سال های دهۀ نود برای اولین بار توسط جوزف نای به عنوان «قدرت نرم» توصیف شده است. یعنی از نظر لغوی همان قدرت «نرمی» که با قدرت سخت به سبب نبود مادیت و عینیت تفاوت پیدا می کند. در عصر جهانی سازی، قدرت نرم در روابط بین المللی ارزشی از برخی جهات حتی بالاتر از قدرت مادی سنتی کسب نموده که به وسیلۀ آن مدت چندین قرن مهم ترین بازیگران ژئوپلیتیک رو در روی هم قرار گرفته اند: ابزارهای ارتباطی، اعتبار یک کشور، توان صدور برند خود مانند یک صنعت امروز ابزارهایی قهری تر از یک توانمندی جنگی سنتی به شمار می آیند.
هر کشوری در این روش جدید پیشبرد سیاست خارجی خود، بدون استثنا سیاست خاص خود را مبتنی بر قدرت نرم در قبال سایر بازیگران جهانی اتخاذ می کند تا به مزایایی در سناریوی بین المللی دست یابد. این سیاستی است که هدفش تأثیرگذاری بر روی افکار عمومی کشورها قبل از خودِ کشورها است تا بعد به نوعی اجبار روانی قدرت ها به لطف همین سیاست نفوذ ارتباطی و فرهنگی برسند.
در سال های اخیر اساساً دو روش بیش از همه مورد استفاده قرار گرفتند: صندوق های سرمایۀ حکومتی و ابزارهای ارتباطی. با توقف بر روی این دو ابزار به طور دقیق پی برده می شود که به چه علت قطر از سوی قدرت های منطقه ای و سایر کشورها مغضوب واقع شده است.
مسئلۀ محوری که رسانه ها و کشورهای تحریم مطرح نمودند یعنی حمایت مالی از تروریسم و روابط حسنه با ایران، در واقع ظاهری بیش نیستند. هیچ کشوری نمی تواند به این علت که کشوری با کشور دیگر رابطه دارد، تحریمی را علیه آن اعمال کند و نیز نمی تواند این کار را با مطرح کردن این اتهام که از نظر مالی از تروریسم بین المللی حمایت می کند، انجام دهد. در حقیقت تمام آنچه بر پایۀ درگیری سیاسی میان عربستان سعودی و قطر در رابطه با شبکۀ الجزیره و روابط قطر با اخوان المسلمین و نیز لاجرم به سبب درگیری میان منابع مستقل سرمایه گذاری در نقاط مختلف جهان استوار است. به همان علت که درخواست از قطر مبنی بر قطع روابط با ایران امکان ناپذیر است زیرا صحبت از قطع رابطه با کشوری است که دارای بزرگ ترین میدان گازی مشترک جهان با آن است، کاملاً آشکار است که علت اصلی این «جنگ نرم» در قدرت نرمی نهفته است که در طول زمان دوحه نسبت به خاورمیانه کسب کرده است.
برای ریاض اهمیتی ندارد که قطر دارای روابط دیپلماتیک با تهران باشد و نیز این که ترک ها یک پایگاه در خلیج فارس در اختیار داشته باشند. آنچه به راستی در نظر سعودی ها مهم است این است که قدرت نرم قطر از بین برود. قدرت نرمی که در طول سال ها از طریق الجزیره، شبکه ای که در خلال بهار عربی از اخوان المسلمین حمایت کرده و در عمل شورش ها علیه دولت های محلی را به منازل تمامی اهالی شمال آفریقا و شهروندان خاورمیانه برده است، تثبیت گردیده است. از این طریق کشور قطر در عمل دیدگاه خود را نسبت به جهان تحمیل کرده بدون آن که حتی یک سرباز را به حرکت بیندازد و پول فراوانی را صرف این کار نماید. یک سیاست زیرکانه که به لطف تضمین پایگاه آمریکا در دوحه نیز امکان پذیر گردید لیکن عربستان سعودی را به یک کشور قدرتمند و در عین حال بازنده تبدیل ساخت. ریاض در طول زمان پی برد که سست گردیده و متوجه شد که در حالی که پول و سلاح برای جنگ هایی صرف می کرد که در خاورمیانه درگیرشان بوده (از سوریه گرفته تا یمن)، کشور دیگری یعنی قطر به نتایج مهم تری دست می یافت آن هم صرفاً به لطف به حرکت درآوردن سرمایه ها و اطلاعاتی که توسط این امیرنشین از طریق شبکۀ الجزیره هماهنگ می شد. اتفاقی نیست که در میان سیزده درخواست ضرب الاجل خاندان سعود قطع کمک مالی سایر شبکه های اطلاع رسانی مانند عربی ٢١، رصد، العربی الجدید، مکملین و میدل ایست آی نیز مطرح است. این مهر تأییدی است بر این که امروز موجودیت پیوندی جنگ ها همکاری میان قدرت نرم و سخت را چنان قدرتمند ساخته که هر دوی اینها عامل نفوذی یک کشور در قبال دیگری هستند به طوری که به سختی می توان به راستی پی برد که آیا عواقب یک تحریم دیپلماتیک از یک تحریم اطلاعاتی که به منظور برانگیختن افکار عمومی هدایت می شود، بدتر است.
0 Comments