در این نشست بیش از 40 وزیر خارجه، «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو، «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پلیس اینترپل، مجمع کشورهای صحرای بزرگ آفریقا و اتحادیه عرب و همچنین برخی کشورهای آفریقایی که به‌عنوان ناظر دعوت‌شده بودند، حضور داشتند.

نشست ائتلاف ضد داعش در رم فرصتی برای تجدید تعهد جمعی اعضای ائتلاف نسبت به شکست پایدار داعش و پیشگیری از هرگونه تلاش برای احیای آن به‌ویژه در آفریقا محسوب می‌شود. وزرای امور خارجه کشورهای عضو ائتلاف ضد داعش بر اهمیت حفظ توجه ویژه‌بر تعهدات متخذه ازجمله تعهدات مالی، به‌منظور ایجاد ثبات در مناطق آزاد شده در عراق و سوریه تأکید کردند. مبارزه با داعش به‌ویژه در آفریقا و لزوم مقابله با ریشه‌دار شدن این گروه در قاره سیاه نکات محوری در این گفتگوها بود. چراکه در آفریقا، به‌ویژه در ساحل‌عاج و موزامبیک گروه‌های افراطی فعالیت خود را گسترش داده‌اند. کشورهای حاضر در نشست رم اتفاق‌نظر داشتند که خطر «دولت اسلامی» همچنان باقی است و در عراق و سوریه از مخفیگاه‌های خود دست به عملیات تروریستی می‌زنند.

وزیر خارجه ایتالیا مدعی است: «داعش در مارس 2019 در سطح میدانی شکست خورد، اما علی‌رغم اینکه توان و قدرتش تضعیف‌شده، همچنان در سوریه و عراق و دیگر مناطق، تهدیدی جدی به شمار می‌رود. تهدیدات داعش به‌ویژه در قاره آفریقا و در مناطق شرق آفریقا مانند شمال موزامبیک، نگران‌کننده است. به همین دلیل نیز با حمایت آمریکا و سایر شرکا، پیشنهاد ایجاد گروه کاری مخصوص آفریقا را مطرح کردم تا بتواند تهدیدات میدانی داعش در این قاره را شناسایی و متوقف کرده و تدابیر متقابل مقتضی را نیز با هماهنگی شرکای محلی اتخاذ نماید».

به گفته طرف ایتالیایی از برخی کشورهای آفریقایی که عضو ائتلاف ضد داعش نیستند، مانند بورکینافاسو، غنا و موزامبیک نیز دعوت شده بود تا به‌عنوان ناظر در این نشست حضور داشته باشند. نشست وزرای خارجه ائتلاف ضد داعش این امکان را می‌دهد تا ابزار ائتلاف علیه تروریسم را به سمت جنوب و به‌ویژه منطقه ساحل که بسیار موجب نگرانی این کشور است، بسط دهد. نشست فرصتی برای تأکید بر انسجام ائتلاف، تجدید تعهد نسبت به شکست داعش و حفظ تعهدات متخذه به‌منظور ایجاد ثبات در مناطق آزاد شده در عراق و سوریه، تلقی می‌شود.

آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا نیز اظهار داشت: «کار ثمربخش ایتالیا بر همگان روشن است. این کشور با برخورداری از حمایت ما، با ایفای نقش راهبردی کشورهای عضو ائتلاف ضد داعش را در اینجا گردهم آورده است. ما با قدرت از ابتکار عمل ایتالیا حمایت می‌کنیم تا اطمینان یابیم ائتلاف بین‌المللی علیه داعش تجربیاتش را در آفریقا متمرکز کرده و از نزدیک سوریه و عراق را هم زیر نظر دارد. تصمیم گرفتیم به آفریقا اهمیت بیشتری دهیم و به نظرم امروز شاهد اجماعی قوی از جانب شرکای ائتلاف برای عمل به آن بودیم. اجلاس بین‌المللی برای مبارزه علیه داعش، به نتایج قابل‌توجهی دست یافته است.»

بلینکن از متحدان این ائتلاف خواست که جنگجویان خارجی «دولت اسلامی» که در سوریه در زندان به سر می‌برند را بپذیرند. جهادگرایان محبوس باید تا آنجا که ممکن است از طرق حقوقی و دادگاهی راه بازگشت به زندگی عادی را پیدا کنند و باید آن‌ها را با جامعه پیوند داد؛ اما اغلب کشورهای اروپایی در مقابل این موضوع مقاومت می‌کنند. آن‌ها حاضر نیستند آن دست از جهادگرایان را که تابعیت کشورهای اروپایی دارند را بار دیگر در کشور خود بپذیرند. فرانسه و انگلیس نیز در برابر بازگرداندن اتباعشان مقاومت می‌کنند. این دو کشور تجربه‌های تلخی در گذشته درباره حملات داعش داشته‌ و انگیزه کمی برای بازگرداندن این افراد دارند.

کشورهای عضو ائتلاف جهانی مبارزه با داعش در بیانیه پایانی بر تعهد خود برای ادامه مبارزه با داعش تأکید کرده و گفته‌اند هفت سال بعد از تشکیل این ائتلاف و دو سال پس از شکست این گروه در سوریه و عراق، این کشورها کماکان به تلاش‌های خود برای ریشه‌کن کردن تروریسم و شکست کامل داعش ادامه خواهند داد. این ائتلاف از ملحق شدن جمهوری کنگو، جمهوری آفریقای مرکزی، دولت یمن و موریتانی به ائتلاف جهانی علیه گروه حکومت اسلامی استقبال و بر تحکیم همکاری‌ها میان اعضای ائتلاف برای از بین بردن هسته‌های داعش در عراق و سوریه تأکید دارد.

در سند پایانی نشست رم، پیشنهاد مشخصی که این ائتلاف چگونه می‌خواهد از کشورهای آفریقایی برای مقابله با جهادگرایان پشتیبانی کند، دیده نمی‌شود. این نشست مجموعه‌ای از حامیان مالی و دلسوزان داعش بود که هیچ تمایلی به حمایت از دمکراسی واقعی نداشته و صرفاً به دنبال ادامه جنگ و خون‌ریزی هستند. ائتلاف برای مقابله با داعش در سال جاری 507 میلیون دلار اختصاص داد و تلاش دارد این رقم را به 670 میلیون دلار برساند. ائتلاف مدعی است کماکان به تلاش‌های خود برای ریشه‌کن کردن تروریسم و شکست کامل داعش ادامه خواهند داد. ائتلاف از ملحق شدن کنگو، آفریقای مرکزی، دولت یمن و موریتانی به ائتلاف جهانی علیه گروه داعش استقبال کرد.

این نشست با انتقاد سوریه روبرو بود. به باور دمشق، ادعاهای این ائتلاف با واقعیت همخوانی نداشته و دروغ محض است. سوریه که از حضور وزرای خارجه برخی کشورها که مجبور به شرکت در این نشست شدند ابراز تأسف شدید کرده اعتقاد دارد بیانیه ائتلاف ضد داعش که از پیروزی‌ها و نقشه‌های خیالی برای شکست این گروهک سخن گفته است، وجود خارجی ندارد و کمک‌های ادعایی از طریق مرزها به دست گروه‌های تروریستی می‌رسد تا بتوانند ضمن تسلط بر این مناطق این کمک‌ها را به بهایی گزاف در بازار سیاه به فروش برسانند.

طبق سخنان «هیلاری کلینتون» وزیر خارجه اسبق آمریکا، این آمریکا و متحدان آن بودند که با حمایت مالی، تسلیحاتی و رسانه‌ای اقدام به تشکیل گروهک تروریستی داعش کردند. ترامپ نیز در دوران نامزدی ریاست جمهوری در سال 1395 گفته بود اوباما و هیلاری کلینتون رئیس‌جمهوری و وزیر خارجه پیشین مؤسس داعش بوده‌اند.

تسلط این گروه‌ تروریستی بر منابع اطلاعاتی و همچنین شیوه‌های مدرن رزم باعث شده است تا این گروه‌ را به‌نوعی دست‌پرورده‌ آمریکا بدانند. اگرچه در ظاهر، مقامات آمریکایی و غربی، این موضوع را رد کرده و خود را در صف مبارزان با این گروه قرار می‌دهند، اما در سال‌های اخیر شخصیت‌های مختلف آمریکایی بر نقش مستقیم آمریکا در ایجاد و پرورش داعش صحه گذاشته‌اند. این قبیل شخصیت‌ها یکی از دلایل تقویت داعش را ارسال سلاح‌های آمریکایی برای متحدان این گروه در سوریه عنوان می‌کنند. در افشاگری‌های ادوارد اسنودن، پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا، آمده است: «سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، انگلیس و اسرائیل در شکل‌گیری داعش نقش داشتند و در عملیاتی با نام لانه‌ زنبور، گروه داعش را تشکیل دادند. هدف این عملیات تشکیل گروهی با شعارهای اسلامی بود که تندروها را از سراسر جهان جذب کند.»

آمریکا سعی دارد بر موج مبارزه با تروریسم سوار شود و با تشکیل ائتلاف جهانی مبارزه با داعش، نقش خود در حمایت از تروریست‌ها را مخفی کند؛ اما عملکرد این ائتلاف به‌خوبی نشان‌دهنده‌ این است که آمریکا به‌دنبال آن است موجودیت گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه را حفظ کرده تا حضور طولانی‌مدت خود در این دو کشور را توجیه کند. در این‌که آمریکایی‌ها به همراه متحدان منطقه‌ای خود همچون عربستان و امارات با داعش مبارزه می‌کنند، تردید جدی وجود دارد. آمریکا و متحدینش بنام مبارزه با داعش به دنبال اهداف خود در خاورمیانه، تجزیه‌ کشورها و ضربه زدن به محور مقاومت بوده و از گروه داعش استفاده ابزاری می‌کنند. این ائتلاف بین‌المللی هم بعد از حوادث تروریستی متعدد در نقاط مختلف اروپا چاره‌ای ندارد که در گفتمان رسمی و تبلیغاتی ادعا کند با تروریسم مبارزه می‌کند.