جدیدترین مطالب
منافع و اهداف آمریکا در جنگ غزه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: طی روزهای گذشته نوار غزه شاهد آتش بسی موقت برای آزادی متقابل اسرا و زندانیان صهیونیستی و فلسطینی و امداد رسانی محدود به غزه بود؛ آتش بسی که نهایتاً نه به دلیل احترام به رأی مجمع عمومی سازمان ملل و یا قطعنامه شورای امنیت، بلکه به واسطه چانه زنی های سیاسی و میانجیگری قطر و چراغ سبز آمریکا عملیاتی شد.
دکتر محمد مهدی مظاهری – استاد دانشگاه

أحدث المقالات
منافع و اهداف آمریکا در جنگ غزه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: طی روزهای گذشته نوار غزه شاهد آتش بسی موقت برای آزادی متقابل اسرا و زندانیان صهیونیستی و فلسطینی و امداد رسانی محدود به غزه بود؛ آتش بسی که نهایتاً نه به دلیل احترام به رأی مجمع عمومی سازمان ملل و یا قطعنامه شورای امنیت، بلکه به واسطه چانه زنی های سیاسی و میانجیگری قطر و چراغ سبز آمریکا عملیاتی شد.
دکتر محمد مهدی مظاهری – استاد دانشگاه

چالشها و چشمانداز به قدرت رسیدن ولیعهد عربستان

امین پرتو در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی، ضمن اشاره به وزن و اهمیت سیاسی مخالفان داخلی بن سلمان در عربستان و توان تأثیرگذاری آنها، اظهار داشت: یکی از مهمترین آنها، کسانی هستند که از جانشینی او ضرر خواهند کرد؛ ازجمله نایف بن عبدالعزیز و دیگر فرزندان پادشاه که در سلسلهمراتب جانشینی امیدِ به قدرت رسیدن داشتند.
وی دسته دیگر را هزاران شاهزاده خارج از سلسهمراتب جانشینی دانست که پیشازاین از مواهب مادی، ثروتها و رانتها در اشکال مختلف بهرهمند بوده و اکنون از این امتیازات محروم شدهاند و افزود: بن سلمان ادامه اقتصاد رانتی و بهرهگیری یک طبقه بسیار کوچک از ثروتهای میلیاردی را با توجه به چشمانداز اقتصادی و اوضاع تغییر اقلیم عربستان ممکن نمیدانست و ازاینرو امتیازات اقتصادی و رانتهایی را که به افراد سببی و نسبی میرسید، کاهش داد.
این کارشناس مسائل عربستان گفت: سومین دسته مخالف بن سلمان، آنهایی هستند که به لحاظ ایدئولوژیک و مذهبی، به اسلام وهابی نزدیکتر بودند و نماینده این گروه محسوب میشدند؛ چراکه درواقع تشکیل عربستان سعودی بر پایه توافق و اتحادی بود که میان آل سعود بهعنوان نیروی سیاسی و نظامی و وهابیت بهعنوان نیروی مذهبی و ایدئولوژیک شکل گرفت؛ اما وقتی بن سلمان بزرگترین جشنوارهها با رنگ و بوی غربی را در این کشور برگزار میکند، نظر وهابیون مورد بیتوجهی قرار میگیرد.
پرتو با بیان اینکه این سه دسته در کنار هم نیز نمیتوانند برای پادشاهی و جانشینی محمد بن سلمان مشکلی ایجاد کنند، ادامه داد: محمد بن سلمان بهجای هویت وهابی و اسلامی تلاش کرده هویت عربستانی و سعودی را برجسته کند. یکی از مسائلی هم که به تقویت ناسیونالیسم عربستانی کمک کرد، جنگی است که در یمن ایجاد کرده که در حال ورود به هفتمین سال آن هستیم.
وی اضافه کرد: علاوه بر این در سالهای گذشته ریشههای جهادیگری و وهابیت در جوانان عربستان بسیار قوی و پرطرفدار بود و حتی آنها را به دیگر کشورها مانند افغانستان و چچن میفرستادند؛ اما اکنون شاهد تغییراتی در نسل جدید هستیم که با سهل گیری و لذتجویی، درباره مسائل ایدئولوژیک تعصبی ندارند.
وی مهمترین چالشهای بن سلمان در مسیر به قدرت رسیدن را خارج از خاندان آل سعود دانست و گفت: به نظر میرسد در شرایط فعلی احتمال جانشینی «نایف بن عبدالعزیز»، بهعنوان یکی از گزینههای جانشینی ملک سلمان، با توجه به تنگناهایی که او در آن قرار دارد، بسیار پایین باشد. عدمحمایت برخی بازیگران منطقهای و فرامنطقهای مانند آمریکا و انگلیس از محمد بن سلمان، یکی از امیدهایی بود که نایف پیشازاین داشت، اما اکنون با گذشت حدود هفت سال از حضور او در ولیعهدی، این مسئله نیز کمرنگ شده است.
پرتو به انتقادات جدی بینالمللی از محمد بن سلمان در قبال جنگ یمن و قتل جمال خاشقچی اشاره کرد و افزود: مخالفان بن سلمان روی کار آمدن بایدن در آمریکا را به معنای فشار بیشتر بر محمد بن سلمان میدانستند و تصور میکردند انتخاب پادشاه در عربستان سعودی به سمتوسوی دیگری برود، اما تغییری صورت نپذیرفت، چراکه دولت بایدن در این عرصه فعالانه عمل نکرد و بااینکه به عربستان فشارهای سیاسی آورد، اما به معنای این نبود که بخواهد در مسئله جانشینی با دخالت از بیرون تغییری ایجاد کند.
این پژوهشگر مسائل عربستان تصریح کرد: اصلیترین خطر در برابر پادشاهی محمد بن سلمان، مردم عربستان هستند؛ چراکه اکنون سبک زندگی و نگرش آنها در حال تغییر است. اگر او نتواند شرایط داخلی را خوب مدیریت کند، با روند کنونی مردم خواستار مشارکت سیاسی خواهند شد و از مقطعی به بعد، آزادیهای سیاسی و حقوق مدنی را بیشتر از آزادیهای اجتماعی طلب خواهند کرد. ایجاد نهادهای سیاسی و حقوقی ذیل حقوق شهروندی و آزادیهای سیاسی نیز از مطالبات مردم این کشور خواهد بود.
وی ادامه داد: نظام جهانی نیز به دنبال عربستانی بیثبات نیست، چراکه همه کشورها به دلیل شرایط این کشور، متفقاند که عربستان بیثبات به نفع هیچ طرفی، حتی دشمنان و رقبای آن، نیست و این حجم عظیم از سلاح، ثروت و امکانات، میتواند منطقه و جهان را به آشوب و نابسامانی بکشاند.
پرتو در خصوص رویکرد غالب سیاست خارجی محمد بن سلمان نیز تأکید کرد: با روی کار آمدن محمد بن سلمان، شاهد تغییر عمدهای در سیاست منطقهای و بینالمللی عربستان نخواهیم بود.
وی با اشاره به تداوم جنگ و تنشها با یمن گفت: تغییر ویژهای را در روابط عربستان با کشورهای منطقه و البته روابط راهبردی سعودی با آمریکا، بریتانیا و فرانسه شاهد نخواهیم بود. ضمن اینکه این کشور سعی میکند روابط خود را با روسیه و چین نیز تقویت کند.
0 Comments