شورای راهبردی آنلاین – رصد: اخبار نهایی شدن قرارداد همکاری اقتصادی و امنیتی چین و ایران که در ژانویه 2016 به پیشنهاد پکن منعقدشده بود نگرانی زیادی را در مقامات کاخ سفید نسبت به واگذاری تدریجی خاورمیانه به اصلیترین رقیب آمریکا ایجاد کرده است. مفسران سیاسی نگرانیهای مشابهی را بعد از ترور ژانویه 2020 سردار قاسم سلیمانی مطرح کردند. ترور سردار سلیمانی و یک فرمانده شبهنظامی شیعه عراقی، روابط آمریکا را نهتنها با ایران بلکه با عراق تضعیف کرده است.
وبسایت اندیشکده کارنگی در یادداشتی نوشت: در مرحله اول، ایالاتمتحده نگران حضور چین در خاورمیانه است و در مرحله دوم، نگران روسیه است که هماکنون بانفوذترین بازیگر خارجی در سوریه و لیبی است. استراتژی امنیت ملی کاخ سفید در سال 2017 و استراتژی دفاع ملی پنتاگون در سال 2018 به نگرانی آمریکا از احیای رقابت بزرگ با پکن و مسکو پرداخته است. درحالیکه آسیا – اقیانوسیه و حوزه بالتیک برای آمریکا اهمیت دارند، خاورمیانه در حال کسب اهمیت روزافزونتری است. در ماه ژوئن امسال، ژنرال کنت مکنزی، فرمانده نیروهای مرکزی ایالاتمتحده، خاورمیانه را عرصه رقابت خطرناکی توصیف کرد که چین از توانایی اقتصادی خود برای ایجاد منطقه نفوذ دائمی استفاده میکند و روسیه با استفاده از استقرار امکانات نظامی محدود اما قوی سعی دارد درحرکت آمریکا خلل ایجاد کند. چنانکه امروز وقتی صحبت از مسائل خاورمیانه میشود، روسیه بهعنوان یک بازیگر اصلی مطرح میشود.
کاهش نفوذ ایالاتمتحده در خاورمیانه اجتنابناپذیر بوده وبرتری نسبی آمریکا در امور جهانی نسبت به زمان فروپاشی شوروی کمتر شده است. در همین حال، چین و روسیه توانایی بیشتری در افزایش نفوذ خود در مرزهای دور و نزدیک و همچنین خاورمیانه دارند. سیاستگذاران و مردم ایالاتمتحده خواستار بازنگری مجدد در نقش کشورشان در منطقه، نهتنها به دلیل شکست نظامی در افغانستان و عراق، بلکه بهمنظور محدود کردن حضور آمریکا در خاورمیانه هستند. اگرچه بر روی این ایده اجماع نظر وجود ندارد ولی این ایده طرفداران مشهوری را به دست آورده است.
درنهایت ممکن است اینگونه نتیجهگیری شود که خاورمیانه در منافع ملی ایالاتمتحده نسبت به یک یا دو دهه قبل دارای اهمیت کمتری شده است. انقلاب جدید انرژی که در آمریکا در حال روی دادن است وابستگی آمریکا به واردات نفت خام و گاز از خاورمیانه را کمتر کرده است و عملیات ضد تروریستی آمریکا تهدید جهانی داعش را بهویژه در این منطقه کاهش داده است.
0 Comments