جدیدترین مطالب
رسانه ها؛ امضاء توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق و …
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: درخواست معترضان فرانسوی برای خروج از ناتو، اظهارات ترامپ درباره اینکه روز سهشنبه در منهتن دستگیر خواهدشد، اعتراض گروه هفت به «انفعال» شورای امنیت در مقابل کرهشمالی، امضاء توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق، تاکید استرالیا براینکه هیچ تعهدی برای حمایت از آمریکا ندارد، افزایش 20درصدی حجم گردش کالا بین روسیه و ایران طی یک سال، دادگاه کویت انتخابات 2022 را باطل کرد و پارلمان منحل شده را بازگرداند، نگرانی بنی گانتس از وقوع جنگ داخلی در اسرائیل، آغاز نشست شرم الشیخ در سایه محکومیت گروه های فلسطینی، تاکید سفیر چین بر جایگاه مهم ایران در طرح کمربند-راه، تاکید روسیه براینکه اظهارات برلین درباره بازداشت پوتین را بررسی میکند، بازدید غیرمنتظره پوتین از دونباس، عملیات جدید ضدصهیونیستی در «حواره» در کرانه باختری، بشار اسد نقش امارات در خاورمیانه را مثبت و فعال خواند، نتایج نظر سنجی درباره برنده انتخابات آتی ترکیه، اظهارات بولتون درباره اینکه بایدن از پیروزی اوکراین میترسد، تحریم 300 نفر از جمله اسد از سوی اوکراین، تصمیم هند برای آموزش «رهبری، دیپلماسی و فرهنگ» به اعضای ارشد طالبان ، صربستان و کوزوو برغم تمجید اتحادیه اروپا از پیشرفت مذاکرات از امضای توافق نهایی بازماندند، برنامه دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان به زودی، و ارزیابی اشتباه بودن حمله آمریکا به عراق از سوی اکثر آمریکاییها، از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
رسانهها؛ فعال شدن چین در پرونده اوکراین و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: سفر رئیس جمهور چین به روسیه، مخالفت آمریکا با پیشنهاد چین برای آتشبس در اوکراین، تحویل جنگنده های اهدایی اسلواکی و لهستان به اوکراین، ادامه درگیری های شدید در شهر باخموت اوکراین، خروج اوکراین از پیمان سامانههای راهبردی موشکی با روسیه، صدور حکم جلب پوتین از سوی دیوان کیفری بینالمللی و واکنش روسیه، موافقت اردوغان با عضویت فنلاند در ناتو، واکنش کیسینجر به نقش چین در توافق ایران-عربستان، نگرانی گانتس از وقوع جنگ داخلی در اسرائیل، لندن مقصد بعدی دورهگردی ضد ایرانی نتانیاهو، دیدار وزیران خارجه مصر و ترکیه بعد از ده سال، بیانیه پایانی نشست فوقالعاده سازمان کشورهای تُرک در آنکارا، انتشار فهرستی از خریدهای گسترده و پرهزینه ارتش هند، نشست شورای امنیت با موضوعیت حقوق بشر در کره شمالی و درخواست کره جنوبی برای اجرا توافقنامه امنیت عمومی اطلاعات نظامی با ژاپن از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
پیامدهای راهبردی تنش بین امارات و عربستان در یمن
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: از ابتدای حمله نظامی عربستان به یمن تاکنون، مناسبات سیاسی، نظامی و امنیتی ریاض و ابوظبی چهار مقطع متفاوت را سپری کرده است؛ روابط دو کشور که در ابتدای جنگ مبتنی بر «اتحاد و همگرایی» بود، بعد از مدتی به سمت «رقابت» حرکت کرد. این رقابت، به بروز «اختلافات» متعددی منجر شد که با تداوم آن، امروز دو کشور از مرحله اختلاف نیز عبور کرده و دچار «تنش» با یکدیگر شدهاند.
حمید خوشآیند – کارشناس مسائل منطقه
تحلیلی بر پیشنهاد صلح چین در خصوص جنگ اوکراین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: وقوع جنگ اوکراین، چین را در وضعیت پیچیدهای قرار داد. بدین معنا که اتخاذ موضعی که بتواند روسیه را از خود دور نکند و در عین حال به مدیریت روابط با غرب بینجامد برای این کشور امری دشوار بود. بر همین اساس طی یک سال گذشته پکن اگرچه به انتقاد جدی از روسیه نپرداخته اما در عین حال، تاکنون از ارائه حمایتی از روسیه که تغییردهنده بازی به شمار آید، از جمله انتقال تسلیحات، خودداری کرده است. در مقابل، انتقاداتی را نیز به غرب از جمله در موضوع گسترش ناتو وارد کرده است.
محمد جواد قهرمانی – پژوهشگر مسائل چین
رسانه ها؛ ادعای سقوط پهپاد چینی بهسازی و مسلح شده در شرق اوکراین و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: رویکرد بشار اسد به انتخابات ترکیه، گفتوگوی کمسابقه روسای ارتش آمریکا و روسیه پیرامون سقوط پهپاد آمریکایی، هشدار چین نسبت به بازگشت ژاپن به مسیر «نظامیگری»، سوریه مناطق الحاق شده از اوکراین را متعلق به روسیه دانست، جدیدترین موضع گیری وزیر خارجه عربستان درباره ایران، واکنش وزیر خارجه آمریکا به توافق ریاض و تهران، رایزنی گروسی و مورا درباره ایران، تهدید مکرون به انحلال مجلس، هشدار رسانه های صهیونیستی به احتمال بحرانی بیسابقه در ماه رمضان، احتمال خروج نیروهای ترکیه از سوریه به زودی، تعویق نشست چهار جانبه مسکو، حمایت بشار اسد از ایده گسترش حضور نظامی روسیه در سوریه، چراغ سبز ترکیه برای عضویت فنلاند در ناتو و سرنوشت مبهم درخواست سوئد، شروط بشار اسد برای دیدار با اردوغان، آمریکا سقوط پهپاد آمریکایی در دریای سیاه را غیرعمدی دانست، برکناری سه استاندار اوکراین از سوی زلنسکی، گزارش سیانان از سقوط پهپاد چینی بهسازی و مسلح شده در شرق اوکراین، ناپدیدشدن ۲.۵ تن اورانیوم در لیبی، موافقت رژیم صهیونیستی با مجهز کردن اوکراین به سامانه ضدپهپاد، صدور دستور اخراج سفرای آرژانتین و اکوادور، و تاکید عربستان بر اینکه به کشوری که سقف قیمت تعیین کند نفت نخواهد فروخت، از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
جنگ اوکراین و سناریوهای نظامی – امنیتی اروپا
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اتحادیه اروپا در زمانی که شاهد بازگشت جنگ در اروپا است، برنامهای را تحت عنوان “قطبنمای استراتژیک برای امنیت و دفاع”
«A Strategic Compass for Security and Defence» به شکل رسمی تایید کرده است که یک اقدام بلندپروازانه برای تقویت سیاست امنیتی و دفاعی اتحادیه اروپا تا سال 2030 ارائه میدهد.
پوریا نبیپور – دکترای علوم سیاسی و روابط بینالملل

أحدث المقالات
رسانه ها؛ امضاء توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق و …
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: درخواست معترضان فرانسوی برای خروج از ناتو، اظهارات ترامپ درباره اینکه روز سهشنبه در منهتن دستگیر خواهدشد، اعتراض گروه هفت به «انفعال» شورای امنیت در مقابل کرهشمالی، امضاء توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق، تاکید استرالیا براینکه هیچ تعهدی برای حمایت از آمریکا ندارد، افزایش 20درصدی حجم گردش کالا بین روسیه و ایران طی یک سال، دادگاه کویت انتخابات 2022 را باطل کرد و پارلمان منحل شده را بازگرداند، نگرانی بنی گانتس از وقوع جنگ داخلی در اسرائیل، آغاز نشست شرم الشیخ در سایه محکومیت گروه های فلسطینی، تاکید سفیر چین بر جایگاه مهم ایران در طرح کمربند-راه، تاکید روسیه براینکه اظهارات برلین درباره بازداشت پوتین را بررسی میکند، بازدید غیرمنتظره پوتین از دونباس، عملیات جدید ضدصهیونیستی در «حواره» در کرانه باختری، بشار اسد نقش امارات در خاورمیانه را مثبت و فعال خواند، نتایج نظر سنجی درباره برنده انتخابات آتی ترکیه، اظهارات بولتون درباره اینکه بایدن از پیروزی اوکراین میترسد، تحریم 300 نفر از جمله اسد از سوی اوکراین، تصمیم هند برای آموزش «رهبری، دیپلماسی و فرهنگ» به اعضای ارشد طالبان ، صربستان و کوزوو برغم تمجید اتحادیه اروپا از پیشرفت مذاکرات از امضای توافق نهایی بازماندند، برنامه دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان به زودی، و ارزیابی اشتباه بودن حمله آمریکا به عراق از سوی اکثر آمریکاییها، از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
رسانهها؛ فعال شدن چین در پرونده اوکراین و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: سفر رئیس جمهور چین به روسیه، مخالفت آمریکا با پیشنهاد چین برای آتشبس در اوکراین، تحویل جنگنده های اهدایی اسلواکی و لهستان به اوکراین، ادامه درگیری های شدید در شهر باخموت اوکراین، خروج اوکراین از پیمان سامانههای راهبردی موشکی با روسیه، صدور حکم جلب پوتین از سوی دیوان کیفری بینالمللی و واکنش روسیه، موافقت اردوغان با عضویت فنلاند در ناتو، واکنش کیسینجر به نقش چین در توافق ایران-عربستان، نگرانی گانتس از وقوع جنگ داخلی در اسرائیل، لندن مقصد بعدی دورهگردی ضد ایرانی نتانیاهو، دیدار وزیران خارجه مصر و ترکیه بعد از ده سال، بیانیه پایانی نشست فوقالعاده سازمان کشورهای تُرک در آنکارا، انتشار فهرستی از خریدهای گسترده و پرهزینه ارتش هند، نشست شورای امنیت با موضوعیت حقوق بشر در کره شمالی و درخواست کره جنوبی برای اجرا توافقنامه امنیت عمومی اطلاعات نظامی با ژاپن از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
پیامدهای راهبردی تنش بین امارات و عربستان در یمن
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: از ابتدای حمله نظامی عربستان به یمن تاکنون، مناسبات سیاسی، نظامی و امنیتی ریاض و ابوظبی چهار مقطع متفاوت را سپری کرده است؛ روابط دو کشور که در ابتدای جنگ مبتنی بر «اتحاد و همگرایی» بود، بعد از مدتی به سمت «رقابت» حرکت کرد. این رقابت، به بروز «اختلافات» متعددی منجر شد که با تداوم آن، امروز دو کشور از مرحله اختلاف نیز عبور کرده و دچار «تنش» با یکدیگر شدهاند.
حمید خوشآیند – کارشناس مسائل منطقه
تحلیلی بر پیشنهاد صلح چین در خصوص جنگ اوکراین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: وقوع جنگ اوکراین، چین را در وضعیت پیچیدهای قرار داد. بدین معنا که اتخاذ موضعی که بتواند روسیه را از خود دور نکند و در عین حال به مدیریت روابط با غرب بینجامد برای این کشور امری دشوار بود. بر همین اساس طی یک سال گذشته پکن اگرچه به انتقاد جدی از روسیه نپرداخته اما در عین حال، تاکنون از ارائه حمایتی از روسیه که تغییردهنده بازی به شمار آید، از جمله انتقال تسلیحات، خودداری کرده است. در مقابل، انتقاداتی را نیز به غرب از جمله در موضوع گسترش ناتو وارد کرده است.
محمد جواد قهرمانی – پژوهشگر مسائل چین
رسانه ها؛ ادعای سقوط پهپاد چینی بهسازی و مسلح شده در شرق اوکراین و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: رویکرد بشار اسد به انتخابات ترکیه، گفتوگوی کمسابقه روسای ارتش آمریکا و روسیه پیرامون سقوط پهپاد آمریکایی، هشدار چین نسبت به بازگشت ژاپن به مسیر «نظامیگری»، سوریه مناطق الحاق شده از اوکراین را متعلق به روسیه دانست، جدیدترین موضع گیری وزیر خارجه عربستان درباره ایران، واکنش وزیر خارجه آمریکا به توافق ریاض و تهران، رایزنی گروسی و مورا درباره ایران، تهدید مکرون به انحلال مجلس، هشدار رسانه های صهیونیستی به احتمال بحرانی بیسابقه در ماه رمضان، احتمال خروج نیروهای ترکیه از سوریه به زودی، تعویق نشست چهار جانبه مسکو، حمایت بشار اسد از ایده گسترش حضور نظامی روسیه در سوریه، چراغ سبز ترکیه برای عضویت فنلاند در ناتو و سرنوشت مبهم درخواست سوئد، شروط بشار اسد برای دیدار با اردوغان، آمریکا سقوط پهپاد آمریکایی در دریای سیاه را غیرعمدی دانست، برکناری سه استاندار اوکراین از سوی زلنسکی، گزارش سیانان از سقوط پهپاد چینی بهسازی و مسلح شده در شرق اوکراین، ناپدیدشدن ۲.۵ تن اورانیوم در لیبی، موافقت رژیم صهیونیستی با مجهز کردن اوکراین به سامانه ضدپهپاد، صدور دستور اخراج سفرای آرژانتین و اکوادور، و تاکید عربستان بر اینکه به کشوری که سقف قیمت تعیین کند نفت نخواهد فروخت، از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
جنگ اوکراین و سناریوهای نظامی – امنیتی اروپا
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اتحادیه اروپا در زمانی که شاهد بازگشت جنگ در اروپا است، برنامهای را تحت عنوان “قطبنمای استراتژیک برای امنیت و دفاع”
«A Strategic Compass for Security and Defence» به شکل رسمی تایید کرده است که یک اقدام بلندپروازانه برای تقویت سیاست امنیتی و دفاعی اتحادیه اروپا تا سال 2030 ارائه میدهد.
پوریا نبیپور – دکترای علوم سیاسی و روابط بینالملل

آمریکاییسازی در برابر چینیسازی؛ نگاهی به استحاله جهانیشدن

سرانجام انگلستان از اتحادیه اروپا جدا شد و نشانه دیگری از استحاله جهانیسازی بروز کرد. هرچند که فرایند جهانیسازی از همان ابتدا بنیان مستحکمی نداشت، اما ظرف چند سال گذشته، با روندی بسیار شتابزده به سمت استحاله و حتی توقف پیش رفته است، گرچه یک دهه پیش، هیچکس تصور نمیکرد که جهانیسازی چنین فرجامی داشته باشد.
این نوشتار به دنبال اعلام توقف یا پایان جهانیسازی نیست، چون جهانیشدن بهعنوان یک امر اجتماعی مبتنی بر تحولات فناورانه، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، دور از دسترس بازیگران سیاسی بهپیش میرود و دهکده جهانی، در عمل تحقق یافته و ورود به عصر مجازی، ابعاد آن را بیشازپیش هویدا خواهد کرد؛ اما نکته اصلی این است که رقابت چین و آمریکا برای ایجاد دوقطبی جدید یا حتی تکقطبی بعدی جهان، فرایند جهانیسازی را دچار استحاله کرده است.
از زمان جنگ جهانی دوم، آمریکا به بازیگر بزرگ عرصه بینالملل تبدیل شد و حتی شوروی سابق نیز نتوانست به خاطر تضادها و تناقضهای درونی خود در برابر این بازیگر، دوام بیاورد و فروپاشید. فروپاشی شوروی به معنای رنگ باختن رقابت دو اردوگاه بزرگ مبتنی بر ایدئولوژی سوسیالیسم و کاپیتالیسم بود بهطوریکه بسیاری از اندیشمندان، از پایان تاریخ در کاپیتالیسم لیبرال سخن به میان آوردند. این چشمانداز، همراه با فرایند جهانیشدن بود که درنتیجه تحولات فنّاوری ارتباطات و اطلاعات، اتفاق میافتاد و مرز زدایی مرسوم را به دنبال داشت؛ گروههای هویتی جهانی، شرکتهای فراملیتی، تولید غیرمتمرکز و دارای مراکز مختلف مونتاژ در سراسر جهان، آمیختگی فرهنگها و مواردی ازایندست.
حدود سالهای 2005 تا 2010، این فرایند در کنار پروژه جهانیسازی و با بازیگری سازمان جهانی تجارت بهپیش میرفت، اما سر برآوردن چین بهعنوان قدرتی نوظهور به معنای این بود که شاید پایان تاریخ، با تصویری که اندیشمندانی نظیر فوکویاما ترسیم کردند، یکسان نباشد.
قدرت چین بهطور تدریجی افزایش یافت و توانست اژدهای اقتصاد خود را در اسب تروای قواعد تجارت جهانی (آزادی تجارت، تعرفهزدایی و نبود موانع گمرکی) به همهجای جهان بفرستد؛ اما پس از قدرت گرفتن ترامپ در آمریکا، جنگ اقتصادی میان چین و آمریکا و سپس آمریکا با اتحادیه اروپا، نشانههایی متضاد با جهانیسازی را بروز داد.
البته پیش از ترامپ نیز در بخشهایی از اروپا، رگههایی از راستگرایی و رجوع دوباره بهنوعی ناسیونالیسم اقتصادی مشاهده میشد که در جلوگیری از مهاجرت گسترده از کشورهای جهانسومی، بیشتر بازتاب داشت؛ اما تقابل چین و آمریکا بیشتر در رابطه با چشمانداز «ساخت چین 2025» بود که به معنای گسترش سلطه چین در اقتصاد تمامی جهان بود؛ بنابراین جهانیسازی به رقابتی مبتنی بر آمریکاییسازی در برابر چینیسازی جهان، دچار استحاله شد.
تحولات طبقاتی در کشورهای مختلف و افزایش وزن طبقاتی موسوم به طبقه متوسط غیرشهری که بیش از ملاحظات توسعه فرهنگی و توسعه سیاسی، دغدغه مسائل اقتصادی و رونق اقتصادی خود را در سر دارند، در افزایش این تقابل، بیتأثیر نبوده است؛ اما نکتهای که ورای این تقابل وجود دارد این است که بازیگران بزرگ حتی اگر طرحهای عامالمنفعهای هم داشته باشند، هر جا که منافعشان به خطر بیفتد، به اتکای قدرت چانهزنی خود، زیر میز بازی خواهند زد!
هرچند که پروژه جهانیسازی دچار استحاله شده و ماهیت اصلی آن یعنی رقابت برای همانندسازی، شتاب گرفته است، اما بخش قابلتوجهی از مطالعه مربوط به چالشهای هویتی در جهان معاصر، روی مسائل جهانیشدن و ورود به عصر اطلاعات، تمرکز کردهاند. مهاجرت، بازتعریف هویت بر اساس معیارهای جهانی، عضویت در گروههای فراملی و بینالمللی مانند محافظان محیطزیست و تحرک اجتماعی جهانی، از مهمترین موضوعاتی هستند که موردمطالعه قرارگرفتهاند. جنبشها و کنشهای مبتنی بر بازتعریف هویت و پویاشناسی تحول سیستمهای اقتصادی-سیاسی در یک نقطه متوقف نمیشود و نمیتوان آینده را پیشگویی کرد.
البته امکان پیشگویی سناریوهای مختلف آینده وجود دارد و مهمترین مزیت آن نیز آمادگی برای احتمالات مختلف در آینده یا انتخاب سناریوهای بهینه در مقایسه با سایر سناریوهاست؛ اما عدم قطعیت ذاتی نظامهای اجتماعی، مانعی بزرگ برای دستیابی به الگویی خطی و ثابت برای تحولات نظمهای اجتماعی یا حتی پیشگویی واگرایی یا همگرایی در نظمهای اجتماعی است. تجربه قبلی جهان در جنگ جهانی دوم باعث شد از بین تلاش برای ژرمنیزاسیون و آنگلوزاسیون جهان، آمریکا قدرت بگیرد؛ اما نتیجه رقابت چینیسازی و آمریکاییسازی شاید به ظهور قدرت سومی بینجامد یا یکی از این دو را به بازیگر دارای بیشترین قدرت چانهزنی تبدیل کند.
0 Comments