عقبنشینی عربستان در برابر قطر
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ژئوپلیتیک آشتی قطر و کشورهای شورای همکاری خلیجفارس و عقبنشینی عربستان از مواضع و شروط اولیه خود را شکست یکجانبهگرایی ریاض توصیف کرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ژئوپلیتیک آشتی قطر و کشورهای شورای همکاری خلیجفارس و عقبنشینی عربستان از مواضع و شروط اولیه خود را شکست یکجانبهگرایی ریاض توصیف کرد.
شورای راهبردی آنلاین: واکنش اروپا به افزایش غنیسازی اورانیوم توسط ایران، عدم مشارکت همپیمانان عربستان در نشست سران شورای همکاری خلیج فارس، حضور امیر قطر در چهل و یکمین اجلاس شورای همکاری خلیج فارس، نشست مقام وزارت خارجه کره جنوبی با سفیر ایران درباره نفتکش توقیفی، دومین دور مذاکرات بینالافغانی در قطر، هشدار نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به آمریکا، استقرار گارد ملی در واشنگتن، بازگشایی مرزهای بین عربستان سعودی و قطر، درخواست کمک ترامپ از پنس برای تغییر نتایج انتخابات، توقف دستور اجرایی ترامپ درباره تحریم وکلای حقوق بشر، انفجار بمب در مسیر کاروان ائتلاف آمریکایی در عراق، واکنش بنیامین نتانیاهو به آغاز غنی سازی ۲۰ درصدی در ایران و گسترش حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: طی دهه گذشته، تنشهای بین ایران و پادشاهان حوزه خلیج [فارس] تأثیر چشمگیری بر منطقه خاورمیانه و آفریقا داشته است. این تنشها، تأثیر مستقیمی بر منافع مهم اروپا در امنیت راههای دریایی و خشکی، گرهگشایی از برجام و بحرانهای منطقهای در یمن، سوریه، عراق، لبنان و شاخ آفریقا داشته و کشورهای اروپایی را به حمایت از گفتگوهای امنیت منطقهای سوق داده است. بااینحال، ایفای نقش سازنده کشورهای اروپایی در کاهش تنشهای خلیج [فارس] مستلزم آن است که اروپا تفکر کشورهای شورای همکاری خلیج [فارس] (عربستان، امارات، بحرین، کویت، عمان و قطر) را بهتر درک کرده و واکنش مناسبی داشته باشد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: عربستان سعودی جنگی را در یمن آغاز کرد که ادعای آن جلوگیری از دستیابی ایران به پایگاهی برای کنترل تنگه راهبردی باب المندب بود. تقریباً شش سال از آن زمان گذشته و درواقع این جنگ نهتنها به نفع ایران تمامشده، بلکه بدترین فاجعه انسانی در جهان را رقمزده است. دولت بایدن باید پایان دادن به این جنگ را اولویتی فوری در نظر بگیرد و دلایل آنهم راهبردی و هم بشردوستانه است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اکولوژی در سادهترین برداشت، دانش مطالعه روابط موجودات زنده و محیطزیست آنان است. در یک محیط اکولوژیک، پدیدههای جمعیتی، نوع تغذیه، شکل، اندازه و مقدار، عادات و رفتار جانوران آن محیط در بقا و یا آسیبپذیری آن تأثیرگذار است. علاوه بر روابط پیچیده درونی، روابط برون سیستمی هر محیط اکولوژیکی بر بقا آن مؤثر است. چنانچه روابط برونسیستمی یک محیط مشخص اکولوژیکی با سایر محیطها دچار نوسانات گردد آسیبپذیری آن حتمی است.
دکتر ابراهیم رومینا – استادیار جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس
شورای راهبردی آنلاین – رصد: شیخ صباح رهبری کمنظیر در خاورمیانه شکننده بود، اما مرگ وی میتواند مشکلاتی برای خانواده سلطنتی کویت ایجاد کند، چراکه آنها برخلاف دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) رویکرد تغییر نسل رهبران را دنبال نمیکنند.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: مرکز علوم انسانی و اجتماعی ابن خلدون وابسته به دانشگاه قطر روز چهارشنبه 23/7/1399 میزگرد مجازی با حضور سه صاحبنظر در حوزه مطالعات ایران برگزار کرد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، امیر 91 ساله کویت در تاریخ 29 سپتامبر درگذشت. او در فاصله سالهای 1963 و 2003 وزیر امور خارجه، از سال 2003 تا 2006 نخستوزیر و از سال 2006 به بعد امیر کویت بود و در تدوین سیاست خارجی میانهروی کویت و ایفای نقش یک میانجی بیطرف در منطقه توسط کشورش بسیار مؤثر بود. صباح یکی از معدود حاکمان کشورهای حاشیه خلیج (فارس) و درواقع جهان عرب بود که مقامات جهانی درگذشت وی را تسلیت گفتند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: موضعگیری کویت در مخالفت با عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی حائز اهمیت و از دیگر کشورهای عربی صریحتر بوده و امیر جدید کویت صراحتا اعلام کرده که سیاستهای امیر فقید این کشور را در تمام موارد از جمله مسئله فلسطین دنبال خواهد کرد.
سید رضا میرابیان -کارشناس مسائل خاورمیانه
شورای راهبردی آنلاین: شدت گرفتن تنشها میان آنکارا و اروپا، هشدار وزیر دفاع ترکیه درباره مدیترانه شرقی، ابراز نگرانی پامپئو از اقدامات ترکیه در شرق مدیترانه ، خرید جنگنده های فرانسوی توسط یونان، تظاهرات در اسرائیل با درخواست برکناری نتانیاهو، بیانیه حماس در بیست و هفتمین سالروز توافق اسلو، انگلیس در پی توسعه پایگاه نظامی خود در دریای عمان، هشدار آلمان به انگلیس درباره پیامدهای شکست مذاکرات برگزیت و پایان کنفرانس امنیتی منطقه آسیا و اقیانوس آرام از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه آنچه آمریکاییها در رابطه با رسیدن به اهدافشان و یا تغییر مسیر صلح در خاورمیانه مطرح میکنند بیشتر جنبه تبلیغاتی و رسانهای دارد، گفت: قطعا کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در پیمودن راه امارات ملاحظاتی دارند و میدانند این اقدام پیامدهای سنگینی برای آنها خواهد داشت.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: شاید طرحهای اسرائیل برای اشغال بخشهایی از کرانه باختری معلق شود، اما این باور اشتباهی است که جهان به یک مذاکره و یا به یک توافق، برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل – فلسطین نزدیک میشود.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر مسائل خاورمیانه با بیان اینکه امارات عملاً در فضایی که آمریکا و اسرائیل برایش فراهم میکنند، بازی میکند، گفت: امارات دچار جنون عظمت طلبی و خودبزرگبینی است و با تلاش برای افزایش جایگاه خود در منطقه میخواهد خود را به یکی از بازیگران اصلی منطقه تبدیل کند، اما ضعفهای جدی دارد و ملاحظاتی هم در رابطه با ایران دارد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: اعلامیه 13 اوت (23 مرداد) عادیسازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی بهعنوان بخشی از برنامه دولت ترامپ در ماه ژانویه محسوب میشود؛ حال سؤال اینجاست که چنین توافقی چه آثاری برای منطقه خواهد داشت؟
شورای راهبردی آنلاین – رصد: سال جاری برای سلطان جدید عمان سالی پرمشغله بوده است. در 11 ژانویه هیثم بن طارق جانشین سلطان قابوس بن سعید شد؛ قدرتی منطقهای که از ثروت انرژی در این کشور برای تبدیل عمان از یک آبراه روستایی و دیپلماتیک به یک قدرتآفرین منطقهای مدرن و پیشرفته استفاده کرد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: تا همین یک دهه پیش، در سراسر شبهجزیره عربستان هر نوع حمایتی از اسرائیل، کفر محسوب میشد؛ اما امروز در برج خلیفه دبی، غذای حلال یهودی سرو میشود و یهودیان جمعهشبها در کنیسههای اطراف این برج برای مراسم «شبات» گرد هم میآیند.
شورای راهبردی آنلاین- یادداشت: برای تحلیل آثار مثبت و منفی بیماری کووید19 بر ملتهای مختلف جوامع را باید به دودسته جوامع مرفه و غیر مرفه و همزمان چگونگی رویکرد سران کشورها تقسیم کرد.
قاسم محبعلی – مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: با وجود تداوم برخی همکاریهای اقتصادی میان ترکیه با عربستان و امارات، اما در حوزه سیاسی و امنیتی، در آینده چالشهای جدی پیش روی این کشورها قرار خواهد گرفت.
داود احمدزاده – کارشناس مسائل خاورمیانه
شورای راهبردی آنلاین – رصد: مداخله نظامی عربستان سعودی در یمن در سال ششم خود هنوز به اهداف از پیش تعیین شده آن یعنی شکست حوثیها و برقراری دولت به اصطلاح مشروع یمن دست نیافته است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نقض مکرر آتشبس پیشنهادی از سوی ائتلاف عربستان سعودی به ارتش و کمیتههای مردمی یمن را باید در چارچوب سردرگمی ریاض در فرآیند جنگ فرسایشی یمن مورد تحلیل قرار داد.
کامران کرمی – پژوهشگر مسائل شبهجزیره عربی