شورای راهبردی آنلاین-رصد: پشت پرده معرفی قطر به عنوان متحد مهم آمریکا، رویکرد بایدن در قبال خاورمیانه در سال اول حضور در کاخ سفید، نوآوری در آفریقا، جزر و مد در روابط ناتو-چین، آفریقا و اقتصاد سیاسیِ پاندمی کرونا و گفت‌وگوی ناتو-روسیه از جمله برجسته‌ترین موضوعات مورد توجه اندیشکده های غرب آسیا و شمال آفریقا در هفته گذشته بودند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: سفر منطقه‌ای محمد بن‌سلمان به پنج کشور عمان، بحرین، امارات، کویت و قطر (اعضای شورای همکاری خلیج فارس) مهم‌ترین تحرک سیاسی، اقتصادی و امنیتی ولیعهد سعودی در واپسین روزهای سال 2021 میلادی به شمار می‌رود و به‌عنوان اقدامی برای ترمیم جایگاه شکننده سعودی‌ها در مناسبات منطقه و جهان تفسیر می‌شود. باید در نظر داشت که یکی از اهداف محمد بن‌سلمان رایزنی با مقامات کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای ایجاد اجماع در مواجهه با برخی موضوعات منطقه‌ای و جهانی از جمله یمن، ایران، مذاکرات احیای برجام و … بوده است.
حمید خوش‌آیند – کارشناس مسائل منطقه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: پژوهشگر مسائل شبه‌جزیره عربی درباره آخرین تحولات میدانی در یمن گفت: «پیشروی‌های اخیر انصارالله به سمت استان البیضاء بعد از پیشروی‌هایی که در استان مأرب داشت، حرکت تاکتیکی قابل توجهی است.»
شورای راهبردی آنلاین – رصد: بایدن به دولت‌های عرب خلیج (فارس) نشان داده، به جای ممانعت از احیای روابط آنها با حکومت بشار اسد، حاضر است چشمان خود را بر روی این موضوع ببندد. این، اگرچه نشانه تغییری جزئی، ولی قابل ملاحظه در سیاست آمریکا در سوریه است.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: به گفته مقامات روسیه و چین، امروز روابط این دو کشور «بهترین دوره تاریخی» خود را در ابعاد مختلف شاهد است. شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، ولادیمیر پوتین، همتای روسی‌اش را «بهترین دوست» خود معرفی کرده است، درحالی‌که پوتین اخیراً گفته بود اگرچه اتحاد نظامی با چین یک ضرورت نیست، اما نمی‌توان آن را کنار گذاشت.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: بنا به گفته مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد، با رفتن هیئت عمانی به صنعا، چشم‌انداز توقف جنگ روشن شده بود و همه منتظر اتفاق جدی در این جهت بودند؛ اما در روزهای اخیر با اظهارات مقامات سیاسی دولت هادی و همچنین دولت صنعا روشن شد این مذاکرات به نتیجه‌ای نرسیده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک عضو هیئت‌علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران با بیان اینکه پیش‌ازاین عربستان و دولت منصور هادی هیچ شان و حقی برای حوثی‌ها قائل نبودند، گفت: اکنون موضع عربستان به‌طور کامل تغییر کرده و به نظر می‌رسد عربستان ناچار است بهای لازم برای توقف جنگ را که توجه به حقوق یمنی‌ها است، بپردازد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: همزمان با توقف مذاکرات صلح بین انصار الله و ائتلاف تحت رهبری سعودی‌ها در یمن، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تسلط خود را بر مناطق استراتژیک این کشور حفظ کرده‌اند. بعید است ریاض و ابوظبی بدون تشدید فشارهای بین‌المللی از این مناطق خارج شوند.
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک کارشناس مسائل بین‌الملل و پژوهشگر مرکز ابن خلدون قطر با بیان اینکه با توجه به تحولاتی که رخ داده اکنون بهترین فرصتی است که گفتگویی میان ایران و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس شکل بگیرد، گفت: این کشورها متوجه شده‌اند که مسیر قبل به‌جایی نمی‌رسد؛ چون در چهار سال گذشته برای اجرایی شدن فشار حداکثری که آمریکا روی ایران گذاشته بود، زحمت بیهوده‌ای کشیدند و به نتیجه‌ای نرسیدند.
شورای راهبردی آنلاین: رصد: عربستان سعودی به تصمیمات بایدن در یمن چه واکنشی داشته است؟
شورای راهبردی آنلاین – رصد: یکی از اهداف دولت جو بایدن این است که با تمرکز ویژه بر جنگ یمن، در مسیر تحولات خلیج [فارس] تغییر ایجاد کند. اگرچه بایدن بخشی از دولت اوباما بود که به مداخله نظامی عربستان در یمن در سال 2015 چراغ سبز نشان داد و از آن حمایت کرد، اما بایدن این شرایط را با قطع حمایت آمریکا از مداخله ائتلاف به رهبری عربستان و قرار دادن یمن در صدر اولویت‌های سیاست خارجی خود، تغییر داد.
شورای راهبردی آنلاین: تظاهرات علیه نتانیاهو همزمان با فرایند محاکمه وی در دادگاه، واکنش بایدن به شکست استیضاح ترامپ، سفر سرزده وزیر خارجه امارات به عمان، هشدار جنبش النجباء عراق به ترکیه، تبرئه ترامپ در دادگاه استیضاح، وقوع زمین‌لرزه 7.3 ریشتری در ژاپن، تائید ضمنی مسدود کردن اینترنت خارجی در روسیه توسط پوتین، شرط انصارالله برای پایان حملات به عربستان، فشار سفارت آمریکا برای دخالت مستقیم در انتخابات عراق، هشدار طالبان به ناتو، تظاهرات گسترده بحرینی ها در سالگرد انقلاب ۱۴ فوریه، اعلام جنگ حکمتیار علیه دولت افغانستان، واکنش چین به انتقادات آمریکا از کار سازمان جهانی بهداشت در ووهان و فرافکنی وزیر خارجه آمریکا درباره ایران از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ژئوپلیتیک آشتی قطر و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس و عقب‌نشینی عربستان از مواضع و شروط اولیه خود را شکست یک‌جانبه‌گرایی ریاض توصیف کرد.
شورای راهبردی آنلاین: واکنش اروپا به افزایش غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران، عدم مشارکت همپیمانان عربستان در نشست سران شورای همکاری خلیج فارس، حضور امیر قطر در چهل و یکمین اجلاس شورای همکاری خلیج فارس، نشست مقام وزارت خارجه کره جنوبی با سفیر ایران درباره نفتکش توقیفی، دومین دور مذاکرات بین‌الافغانی در قطر، هشدار نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به آمریکا، استقرار گارد ملی در واشنگتن، بازگشایی مرزهای بین عربستان سعودی و قطر، درخواست کمک ترامپ از پنس برای تغییر نتایج انتخابات، توقف دستور اجرایی ترامپ درباره تحریم وکلای حقوق بشر، انفجار بمب در مسیر کاروان ائتلاف آمریکایی در عراق، واکنش بنیامین نتانیاهو به آغاز غنی سازی ۲۰ درصدی در ایران و گسترش حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: طی دهه گذشته، تنش‌های بین ایران و پادشاهان حوزه خلیج [فارس] تأثیر چشمگیری بر منطقه خاورمیانه و آفریقا داشته است. این تنش‌ها، تأثیر مستقیمی بر منافع مهم اروپا در امنیت راه‌های دریایی و خشکی، گره‌گشایی از برجام و بحران‌های منطقه‌ای در یمن، سوریه، عراق، لبنان و شاخ آفریقا داشته و کشورهای اروپایی را به حمایت از گفتگوهای امنیت منطقه‌ای سوق داده است. بااین‌حال، ایفای نقش سازنده کشورهای اروپایی در کاهش تنش‌های خلیج [فارس] مستلزم آن است که اروپا تفکر کشورهای شورای همکاری خلیج [فارس] (عربستان، امارات، بحرین، کویت، عمان و قطر) را بهتر درک کرده و واکنش مناسبی داشته باشد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: عربستان سعودی جنگی را در یمن آغاز کرد که ادعای آن جلوگیری از دستیابی ایران به پایگاهی برای کنترل تنگه راهبردی باب المندب بود. تقریباً شش سال از آن زمان گذشته و درواقع این جنگ نه‌تنها به نفع ایران تمام‌شده، بلکه بدترین فاجعه انسانی در جهان را رقم‌زده است. دولت بایدن باید پایان دادن به این جنگ را اولویتی فوری در نظر بگیرد و دلایل آن‌هم راهبردی و هم بشردوستانه است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اکولوژی در ساده‌ترین برداشت، دانش مطالعه روابط موجودات زنده و محیط‌زیست آنان است. در یک محیط اکولوژیک، پدیده‌های جمعیتی، نوع تغذیه، شکل، اندازه و مقدار، عادات و رفتار جانوران آن محیط در بقا و یا آسیب‌پذیری آن تأثیرگذار است. علاوه بر روابط پیچیده درونی، روابط برون سیستمی هر محیط اکولوژیکی بر بقا آن مؤثر است. چنانچه روابط برون‌سیستمی یک محیط مشخص اکولوژیکی با سایر محیط‌ها دچار نوسانات گردد آسیب‌پذیری آن حتمی است.
دکتر ابراهیم رومینا – استادیار جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس
شورای راهبردی آنلاین – رصد: شیخ صباح رهبری کم‌نظیر در خاورمیانه شکننده بود، اما مرگ وی می‌تواند مشکلاتی برای خانواده سلطنتی کویت ایجاد کند، چراکه آنها برخلاف دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) رویکرد تغییر نسل رهبران را دنبال نمی‌کنند.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: مرکز علوم انسانی و اجتماعی ابن خلدون وابسته به دانشگاه قطر روز چهارشنبه 23/7/1399 میزگرد مجازی با حضور سه صاحبنظر در حوزه مطالعات ایران برگزار کرد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، امیر 91 ساله کویت در تاریخ 29 سپتامبر درگذشت. او در فاصله سال‌های 1963 و 2003 وزیر امور خارجه، از سال 2003 تا 2006 نخست‌وزیر و از سال 2006 به بعد امیر کویت بود و در تدوین سیاست خارجی میانه‌روی کویت و ایفای نقش یک میانجی بی‌طرف در منطقه توسط کشورش بسیار مؤثر بود. صباح یکی از معدود حاکمان کشورهای حاشیه خلیج (فارس) و درواقع جهان عرب بود که مقامات جهانی درگذشت وی را تسلیت گفتند.
