شورای راهبردی آنلاین – رصد: در میان قدرت‌های بزرگ و متوسط درگیر در لیبی، چین عموما نادیده گرفته می‌شود. چین (مانند امارات، ترکیه و روسیه) به حملات هوایی یا ارسال جنگجوی مزدور مبادرت نمی‌کند، اما این کشور به طریقی به سرمایه‌گذاری و پیشبرد نفوذ خود می‌پردازد که در نهایت لیبی را با آمال جهانی چین همسو سازد.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: طبق توافق صورت گرفته میان آمریکا و طالبان در اسفند سال 1398، روند خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان آغاز شده و تا اواسط تیر ماه (ژوئیه 2020) تعداد نیروهای رزمی آمریکا به 8600 نفر خواهد رسید. این اتفاق در شرایطی در حال وقوع است که قرارداد دوجانبه امنیتی آمریکا و دولت افغانستان کماکان پابرجا و از اعتبار گذشته برخوردار است. ضمن آنکه در ماه‌های گذشته اقدامات گروه‌های تروریستی در افغانستان کاهش نیافته، بلکه علاوه بر حملات بهاری طالبان، اقدامات تروریستی داعش در افغانستان همچون گذشته از میان مردم مظلوم این کشور قربانی می¬گیرد و فضای ناامنی نسبت به گذشته تغییر محسوسی پیدا نکرده است. خروج نیروهای امریکا از افغانستان اگرچه امری مهم و ضروریست لیکن با توجه به کوتاهی و قصور آنها در انجام تعهداتشان به ویژه در زمینه آموزش نیروهای افغانستانی، ممکن است پیامدهای قابل توجهی بر آینده این کشور و منطقه داشته باشد که بایستی مسئولیت عواقب آن را پذیرفته و خسارت آن رابپردازند.
سید مصطفی هاشمی – کارشناس مسائل افغانستان
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: موقعیت‌های خوب اقتصادی لیبی باعث شده است تا دولت‌های اروپایی نیز در رقابت‌های خود برای سیطره بر لیبی وارد مناقشه‌ای جدی با یکدیگر شوند و هر یک به‌صورت پنهان و آشکار از یکی از طرف‌های درگیر در لیبی حمایت کنند یا همانند دولت لندن از طریق دست‌نشاندگان خود در دنیای عرب و به‌کارگیری ارتجاع عربی به نیابت از خود، در درگیری‌های جاری لیبی نقشی پررنگ ایفا کنند.
جعفر قنادباشی – کارشناس مسائل خاورمیانه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک استاد ژئوپلیتیک با بیان اینکه اعلام خروج موشک‌های آمریکا از عربستان باهدف کسب منابع مالی بیشتر از عربستان است، گفت: فشارهای اقتصادی باعث شده آمریکایی‌ها برای محک سعودی‌ها تلاش کنند تا ببینند آنها چه میزان می‌توانند برای تأمین منابع مالی کمک کنند. گرچه به نظر می‌رسد این تصمیم هنوز قطعی نیست و باید دید چه آبی از چشمه سعودی‌ها می‌جوشد که بتواند ترامپ را راضی کند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در موضوع منابع انرژی فسیلی در مدیترانه، مصر، رژیم صهیونیستی، یونان و قبرس، بلوکی در برابر بلوک ترکیه، لیبی و قسمت شمالی قبرس تشکیل داده‌اند. این وضعیت منطقه را به سمت اختلافات بیشتر امنیتی و نظامی سوق داده است. در این بین اگر سوریه، لبنان و غزه نیز وارد روند اکتشاف و استخراج میادین گازی شوند، معادلات بسیار پیچیده‌تر خواهد شد.
صباح زنگنه – کارشناس مسائل انرژی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: دور جدید رقابت‌ها در لیبی زمانی آغاز شد که دولت ترکیه و روسیه درصدد آن برآمدند تا به بهانه آتش‌بس، زمینه‌های حضور انحصاری خود را در این کشور فراهم نمایند و با ایجاد توافق میان دولت سراج و حفتر و دور از چشم دولت‌های اروپایی، حضور خود را در معادلات مربوط به لیبی تثبیت کنند.
جعفر قنادباشی – کارشناس مسائل خاورمیانه
شورای راهبردی آنلاین – رصد: اخیرا، سابرامانیام جایشانکار، وزیر امورخارجه هند، در پاسخ به سوال یک روزنامه نگار در مورد از دست رفتن دوستان هند به خاطر سیاست‌های این کشور اظهار کرد: «شاید ما در حال شناخت دوستان واقعی خود هستیم». این پاسخ وی به‌ویژه در مورد جهان اسلام صدق می‌کند. این فرایند پس از توئیت 19 آوریل سازمان کنفرانس اسلامی در محکومیت «کمپین شرورانه اسلام هراسی در هند و مقصر نشان دادن مسلمانان در شیوع کووید-19» شتاب گرفته است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک استاد دانشگاه با اشاره به جنگ لفظی میان ترکیه و امارات بر سر لیبی گفت: رقابتی که میان دو گروه در لیبی شکل گرفته، بازی بی‌پایانی را آغاز کرده که هیچ یک از دو طرف موفق نمی‌شوند نه تنها در منطقه خاورمیانه و مدیترانه به قدرت تعیین کننده تبدیل شوند، بلکه با ادامه این روند در لیبی هم پیروز مطلق نخواهند شد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: دشواری تشکیل دولت در عراق، نیاز به تفکر جدید در صندوق بین‌المللی پول، ترکیه و هویت در حال ظهور، مشکل آمریکا و چین برای همکاری با هم، تأثیر کرونا بر روابط چین و هند، جایگاه چین در بخش زیست‌فناوری در جهان و تأثیرش بر آمریکا، حفظ صلح در عصر هسته‌ای، تأثیر کرونا بر روابط اروپا و آمریکا از برجسته‌ترین موضوعات موردتوجه اندیشکده‌های خارجی در هفته گذشته بودند.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: حذف دلار از معاملات بورس کالای چین با توجه به سهم چشمگیر این کشور در تأمین مالی کالایی کشورهای اروپایی، آمریکای لاتین و حتی آفریقایی بدین معناست که تقاضای جهانی برای دلار رو به کاهش خواهد گذاشت. افت تقاضای جهانی برای دلار، به معنای تضعیف ارزش این ارز و تزلزل بیشتر جایگاه آن به مثابه ارز مسلط بین‌المللی خواهد بود.
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: به نظر می‌رسد که در سال‌های پیش‌رو هند و چین به روند خرید سلاح ادامه دهند، اما کشورهایی مانند ترکیه، عربستان و یا برخی کشورهای اروپایی که اقتصادشان به دلیل شیوع کرونا ضربه خورده است، مجبور هستند که با شرایط جدید مدارا کنند و نسبت به فشارهای آمریکا برای خرید تسلیحات در چند ماه آخر باقی‌مانده تا انتخابات ریاست جمهوری این کشور بی‌توجه باشند.
عبدالرضا فرجی‌راد – کارشناس مسائل ژئوپلیتیک
شورای راهبردی آنلاین – رصد: در سال 2011، ایالات متحده آمریکا از قطعنامه 1973 شورای امنیت سازمان ملل متحد برای اعلام و اجرای یک منطقه پرواز ممنوع بر فراز لیبی حمایت کرد. پس از آن، ائتلاف به رهبری آمریکا با اجرای منطقه پرواز ممنوع، نیروهای وفادار به قذافی را نابود کرد و به مخالفان اجازه داد که دیکتاتور قدیمی را حذف کنند. پیش فرض قدرت های مداخله گر این بود که به محض حذف دیکتاتوری ظالمانه قذافی، مردم لیبی یک دولت منتخب و نهادهای ملی جدید را ایجاد خواهند کرد و با استفاده از منابع عظیم سوخت فسیلی به سمت ملت سازی در لیبی حرکت خواهند کرد. اما آنچه در لیبی رخ داد، مطابق این فرض نبود و پس از سقوط قذافی، هرگز یک دولت مرکزی کارآمد تشکیل نشد و قدرت های همسایه به دلیل پیامدهای تجزیه لیبی، آسیب دیدند.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: در حالی که جهان از شیوع کرونا گیج شده است، چین می‌کوشد برای شکل دادن به جهان در جهت منافع استفاده کند، اما پکن هنوز ثابت نکرده است که می‌تواند ردای رهبری جهان را به تن کند.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: جبهه تبلیغات انتخاباتی جو بایدن معتقد است که ارتباط او با باراک اوباما یک سرمایه است و هیچ نفع سیاسی در فاصله گرفتن بایدن از رئیس جمهور سابق وجود ندارد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: شیوع ویروس کرونا و عالمگیر شدن آن، بسیاری از صاحبنظران را به فکر انداخته که مختصات و مشخصات جهان آینده و به اصطلاح پسا-کرونا چگونه خواهد بود.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: چگونگی کمک اروپا به ایران در مقابله با کرونا، وخیم‌تر شدن روابط آمریکا و چین با شیوع کرونا، تیرگی روابط آمریکا و اروپا، انتخابات آمریکا و روابط روسیه-آمریکا، سیاست خارجی آمریکا و مسلمانان آمریکایی در سال 2020، متنوع سازی اقتصادهای نفت خیز، مقابله با شوک دو گانه بهای نفت و کرونا از برجسته‌ترین موضوعات مورد توجه اندیشکده‌های خارجی در روزهای گذشته بودند.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: ترکیه با چالش مشروعیت‌بخشی به اقداماتش در سوریه مواجه شده است، اگرچه انگیزه‌هایی همچون دغدغه‌های امنیتی و کمک‌های انساندوستانه به آوارگان سوری را برای توجیه اقدامات خود مطرح می‌سازد. از سوی، دیگر متحدان غربی ترکیه به واسطه اختلاف نظر با این کشور در خصوص هزینه نگهداری آوارگان، آنکارا را تنها گذاشته‌اند.
شورای راهبردی آنلاین: تأکید اتحادیه اروپا بر لزوم رفع تحریم‌ها علیه ایران، درخواست مقامات ارشد اسبق جهان برای کاهش تحریم های ایران ، تاکید مسکو بر گسترش فعالیت اینستکس، اعلام آخرین آمار مبتلایان به کرونا از سوی سازمان بهداشت جهانی ، افزایش جریمه و تمدید قرنطینه در آمریکا و اروپا، اعلام وضعیت جنگی علیه ویروس کرونا از سوی گوترش، تهدید ترامپ ضد هند، برگزاری نشست شورای امنیت درباره کرونا، تاکید سازمان جهانی بهداشت برضرورت لغو قرنطینه بصورت گام به گام، تشدید تنش‌های دیپلماتیک بین چین و برزیل بر سر کرونا، کاهش تحرکات نظامی ترکیه در سوریه، توقف مذاکرات گروه طالبان با کابل و خروج ائتلاف بین‌المللی از پایگاه «ابوغریب» عراق از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین: گفتگوی تلفنی رؤسای جمهور آمریکا و ترکیه درباره لزوم پایبندی به آتش‌بس در سوریه و لیبی، تشدید اختلافات واشنگتن و سئول بر سر تقسیم هزینه‌های حضور نظامیان آمریکایی در کره جنوبی، ادعای پمپئو درباره احتمال بازنگری آمریکا در تحریم های این کشور علیه ایران، حمله موشکی رژیم صهیونیستی به سوریه، تهدید آمریکا توسط جنبش الابدال عراق، آغاز مذاکرات صلح عربستان و یمن برای پایان جنگ، نگرانی گوترش از افزایش شیوع کرونا در جهان، آغاز مذاکرات طالبان و دولت افغانستان، عدم محکومیت پرتاب های موشکی اخیر کره شمالی در شورای امنیت، عدم اعلام اطلاعات کامل مبتلایان به ویروس کرونا در نیروهای نظامی آمریکا توسط پنتاگون، مرگبارترین روز کرونایی در آمریکا و مخالفت سندرز با تحریم های دارویی ایران توسط آمریکا از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: اندیشکده‌های خارجی هم چنان در مقالات تولیدی خود تحت‌الشعاع شیوع جهانی ویروس کرونا هستند و می‌کوشند آن را از جنبه‌های مختلف ملی و بین‌المللی بررسی کنند. در عین حال دشمنی ترکیه با سوریه، نفع مداخلات ترکیه در سوریه برای رژیم صهیونیستی، روابط ترکیه و روسیه، پنج سالگی جنگ یمن، جنگ سایبری و تشدید ناخواسته احتمال توسل به تسلیحات هسته‌ای در جنگ‌های متعارف، ناتوانی مداخله نظامی در مقابله با تروریسم از برجسته‌ترین موضوعاتی بودند که در رصد این هفته اندیشکده‌های خارجی جلب توجه می‌کرد.
