شورای راهبردی آنلاین- رصد: نتایج انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در سپتامبر 2019 به چندین ماه مشاجره میان دو جبهه رقیب منجر شد. «توافق سیاسی» امضا شده در 17 ماه مه میان اشرف غنی و عبدالله عبدالله، راهی رو به جلو را فراهم کرد؛ اما جای تردید است که این توافق بتواند از اختلافات شخصی و قومی و اختلافات بر سر قدرت که به رهبران افغان صدمه زده، جان سالم به در ببرد یا این که بتواند به سرعت ثبات سیاسی، امنیت و حکمرانی مطلوب را برای افغانستان به بار آورد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: امضای توافق بین آمریکا و طالبان در 29 فوریه 2020، نقطه عطفی در طولانی‌ترین جنگ آمریکا محسوب می‌شود. بر این اساس، انتظار می‌رود که اکثر نیروهای آمریکا تا پایان 2021 از افغانستان خارج شوند. در مقابل (درصورتی‌که این توافق به‌طور موفقیت‌آمیز اجرا شود)، بخش‌هایی از طالبان در سیاست افغانستان احتمالاً نقش بیشتری ایفا خواهند کرد. چنین امری برای کشوری مثل هند چندان مطلوب نیست.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر تحولات افغانستان با تأکید بر اینکه مواضع اخیر طالبان، نوعی انعطاف در مواضع گذشته این گروه را نشان می‌دهد، گفت: اگر قرار باشد در روند صلح افغانستان توافقی میان دولت و طالبان ایجاد شود، حتماً روند ادغام طالبان در جامعه باید با تدبیر و درایت لازم موردتوجه جدی دولت و حکومت این کشور قرار گیرد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: روز 12 می، وقوع تعدادی حملات مرگبار در افغانستان ایده فرایند صلح را زیر سوال برد. بسیاری از احتمال مرگ این فرایند قبل از اجرای آن خبر داده‌اند. با این حال، بسیار بعید است که مذاکرات درون افغان بین دولت افغانستان، کارگزاران قدرت، طالبان و شاید (تحت خوشبینانه‌ترین شرایط) جامعه افغان، در راستای توافق آمریکا- طالبان (یا کاهش چشمگیر خشونت) باشد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: با توجه به انتقادات شدید از توافق صلح آزمایشی آمریکا- طالبان، تداوم آسیب‌های ویرانگر همه‌گیری کووید-19 و احتمال خروج نیروهای آمریکا، بی‌شک توافق تقسیم قدرت 15 می و گشایش در بن بست سیاسی دولت افغانستان مورد استقبال بسیاری در این کشور و جامعه بین‌المللی قرار خواهد گرفت.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: در حالی که جهان درگیر مبارزه با کرونا است، روند صلح افغانستان با توجه کافی از سوی جامعه بین المللی مواجه نیست. طالبان درخواست دولت افغانستان برای آتش‌بس در طول ماه رمضان را نپذیرفت و آن را «غیرعاقلانه» خواند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک استاد دانشگاه با اشاره به ابهامات موجود در خصوص سهم طالبان از قدرت و آینده سیاسی آنها در افغانستان گفت: با توجه به چالش‌های موجود در افغانستان، به نظر می‌رسد شاهد شکل‌گیری دولت ضعیف و متزلزلی خواهیم بود که در آن دعواها ادامه پیدا خواهد کرد.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: رئیس سابق ستاد افغانستان وزارت امور خارجه با بیان اینکه چالش ایجادشده در افغانستان پس از انتخابات ریاست جمهوری در این کشور ناشی از مداخله آمریکا بود، گفت: دولت و مردم افغانستان به ایران اعتماد دارند و به همین دلیل در حل بحران اخیر جمهوری اسلامی می‌تواند نقش سازنده ایفاء کند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک استاد دانشگاه با تشریح ابعاد چارچوب توافق سیاسی در افغانستان، گفت: اگر دولت بر اساس چارچوب توافق سیاسی نتواند کارآمدی خاصی داشته باشد، ممکن است طالبان به توافق سیاسی خود با دولت پایبند نباشد و در آنارشی به وجود آمده داعش تقویت شود.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: به دنبال توافق اشرف غنی و عبدالله عبدالله برای تشکیل حکومت مشارکتی به نظر می‌رسد که زلمای خلیلزاد در حال راضی کردن طالبان است تا آنها نیز وارد این روند شوند.
پیرمحمد ملازهی – کارشناس مسائل افغانستان
شورای راهبردی آنلاین – رصد: مأموریت ناتمام مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، برای ایجاد دولت ائتلافی پایدار در کابل (که بتواند با طالبان گفتگوهای صلح برگزار کند)، نگرانی‌های جدیدی در مورد فقدان راهبرد روشن آمریکا برای خروج از جنگ بی‌پایان در افغانستان به وجود آورده است. درحالی‌که آمریکا این جنگ را باخته است، اما اکنون با اتخاذ رویکرد تعاملی در رابطه با افغانستان، خطر باخت صلح نیز وجود دارد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: آمریکا و طالبان 29 فوریه یک توافق صلح مقدماتی امضا کردند که به جنگ تقریبا 19 ساله افغانستان پایان می‌بخشد. این توافق، آمریکا را به خروج تدریجی نیروهای خود از افغانستان طی 14 ماه و طالبان و دولت افغانستان (که طرف این توافق نیست) را به گفتگوی مستقیم آشکار فرا می‌خواند. همچنین طالبان در این توافق وعده داده است که از فعالیت گروه‌های تروریستی نظیر القاعده و داعش، در قلمرو تحت کنترل خود جلوگیری کند.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: توافق صلح بین آمریکا و طالبان بلاتکلیفی‌ها و ابهامات متعددی دارد. دستور کار پس از این توافق به خاطر موانع موجود به بن بست خورده و غلبه بر این موانع چالش‌های عظیمی محسوب می‌شود.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: پس از تشکیل چندین دولت، افغانستان نیاز به اصلاح قانون اساسی و هموارسازی مسیر آتی دارد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: از نقاط ضعف دولت ترامپ در مذاکرات با طالبان این نکته حیرت‌آور است که آمریکا برای جلوگیری از اقدامات تروریستی طالبان در افغانستان شرط‌بندی کرد، در حالی که همزمان برای دستگیری معاون گروه یادشده به عنوان یک فرد تروریست تحت تعقیب جایزه تعیین کرد.
شورای راهبردی آنلاین – رصد: بروس ریدل، از اعضای برجسته موسسه بروکینگز، «مرحله اول توافق» در فرایند سیاسی بین آمریکا با طالبان را مورد انتقاد قرار داده است.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در حال حاضر سه جریان در افغانستان مدعی قدرت هستند؛ جریان عبدالله عبدالله و جهادی‌ها، جریان لیبرال دمکرات‌ها به نمایندگی اشرف غنی و جریان طالبان که مدعی قدرت هستند. به نظر می‌رسد که خلیلزاد در پی آن است این سه جریان را به صورتی متعادل کند تا بر این بحران فائق آیند.
پیرمحمد ملازهی – کارشناس مسائل افغانستان
شورای راهبردی آنلاین – رصد: توافق 29 فوریه میان آمریکا و مذاکره‌کنندگان طالبان در دوحه طرحی را برای پایان حضور نظامی آمریکا در افغانستان ارائه داده و مسیری را برای گفتگوهای بین الافغانی درباره آینده سیاسی این کشور باز می‌کند. کارشناسان موسسه بروکینگز با تجزیه‌وتحلیل این توافق به پیامدهای احتمالی آن در افغانستان و مأموریت نظامی آمریکا در این کشور پرداخته و دیدگاه‌های خود را دراین‌باره بیان کردند.
شورای راهبردی آنلاین: آخرین اخبار از شیوع کرونا در جهان، اعلام «وضعیت اضطراری ملی» در آمریکا، افزایش مبتلایان به کرونا در آمریکای لاتین، سقوط آزاد شاخص سهام در بازارهای بورس آمریکا، هشدار سازمان جهانی بهداشت درخصوص همه گیری ویروس کرونا در اروپا، تعویق انتخابات درون حزبی ریاست جمهوری آمریکا، لغو رزمایش‌های ارتش رژیم صهیونیستی به دلیل شیوع کرونا، شکایت عراق از آمریکا به شورای امنیت و سازمان ملل متحد، تمدید تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه برای ۶ ماه، احضار سفیر چین از سوی آمریکا، جدی تر شدن جنگ قدرت بین «عبدالله عبدالله» و «اشرف غنی»، هشدار مصر درباره آبگیری سد النهضه و ایجاد مرکز نظامی مشترک روسیه و ترکیه در استان ادلب از مهم‌ترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: به نظر می‌رسد که در نهایت نماینده آمریکا یعنی زلمای خلیلزاد که در کابل است، در روند کنونی حکمرانی در افغانستان دخالت کند و عبدالله عبدالله را پای میز مذاکره و مصالحه بکشاند؛ یعنی تقریباً به همان صورتی که در زمان جان کری شاهد بودیم، امروز نیز دولت جدیدی با تفاوت‌هایی شکل خواهد گرفت. در این دولت جدید فضا برای طالبان نیز باز خواهد شد و زلمای احتمالا موفق خواهد شد این سه جریان یعنی اشرف غنی، عبدالله و طالبان را پای میز مذاکره بیاورد تا افغانستان از این وضعیت خارج شود.
پیرمحمد ملازهی – کارشناس مسائل شبه‌قاره
