جدیدترین مطالب
“فراخوان یکپارچه” اتحادیه اروپایی از اسراییل برای خویشتنداری
أحدث المقالات
تحلیلی بر چشمانداز پایان جنگ یمن
توافق اخیر تهران – ریاض، نتایج مهمی داشته است که کاهش «شکافهای منطقهای» و تلاش برای حلوفصل پروندههای تنشزا و خصومتآمیزی که بهنوعی متأثر از رقابت و تقابل دو کشور بوده است، در رأس پیامدهای مذکور قرار دارد.
همانطورکه از قبل پیشبینی میشد، از سرگیری روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، بر پرونده یمن تأثیر گذاشته و گشایشهای قابل توجهی برای پایان جنگ یمن ایجاد شده است. بهطوریکه در فاصله چهار هفتهای بین دیدار مقامات عالی امنیتی ایران و عربستان در پکن تا دیدار وزرای خارجه دو کشور، جنگ یمن در سراشیبی قرار گرفته و شعلههای آن بهتدریج در حال فروکش کردن است.
با میانجیگری عمان، برای نخستین بار در 8 سال گذشته، هیأتی از عربستان سعودی متشکل از مسئولان سیاسی و امنیتی وارد صنعا شدند و با مقاماتی از دولت نجات ملی یمن از جمله «محمدعلی الحوثی» از اعضای شورای عالی انقلاب مردمی دیدار کرده و درخصوص تمدید آتشبس و سازوکارهای پایان دادن به جنگ یمن گفتگو و توافقاتی انجام دادند.
طرفین توافق کردند، از اواخر ماه رمضان، آتشبس کنونی با نظارت شورای امنیت و تضمینهایی از جانب عربستان، ایران و عمان برای مدت شش ماه تا یک سال تمدید شود. آتشبس توافقشده شامل پیوستهای انسانی، اقتصادی، نظامی و سیاسی خواهد بود.
براساس این توافق، فرودگاه بینالمللی صنعا برای انجام پروازهای بیشتر باز شده و صادرات نفت یمن از سر گرفته میشود. همچنین جادهها در استان تعز واقع در جنوب غربی یمن بازگشایی شده و تمام زندانیان دولت مستعفی در مقابل تمام زندانیان انصارالله آزاد می شوند. علاوهبراین، حمل مستقیم کالا به بندر عدن در جنوب یمن هم آغاز خواهد شد.
متأثر از فضای ایجاد شده، امارات نیز اقدام به عقبنشینی از خاک یمن کرده است، اگرچه اخبار موثقی وجود دارد که نشان میدهد این کشور همچنان به دنبال اعمال کنترل و حاکمیت بر برخی جزایر یمنی است.
آتشبس دائمی و پایان جنگ یمن که در دو مرحله انجام خواهد شد، «نقطه عطف» مهمی در تامین ثبات در غرب آسیا خواهد بود. این رخداد به مهمترین درگیری درون منطقهای در داخل جهان اسلام و بین کشورهای مسلمان پایان خواهد داد. فضای به وجود آمده، یک نقطه قوت و در واقع «دستاورد مهمی» است که قطعاً در تضعیف واگرایی و تقابل و تقویت همگرایی و تعامل بین کشورهای اسلامی کمک قابل توجهی خواهد بود.
آغاز روند گفتگوهای سیاسی با انصارالله برای پایان جنگ یمن، «فرصتی» برای ریاض است تا خود را از جنگی که حالت فرسایشی به خود گرفته و تمام برنامهها و چشماندازهای اقتصادی عربستان را تحتالشعاع خود قرار داده است، رها سازد. در حقیقت با پایان درگیریها، بنسلمان میتواند برنامههای مربوط به چشمانداز 2030 برای تقویت نفوذ و حضور اقتصادی عربستان و تبدیل این کشور به یکی از قطبهای مهم تجارت و بازرگانی در منطقه، را از سربگیرد.
علاوهبراین، ازآنجاییکه پایان جنگ یمن برخلاف میل باطنی آمریکاست، میتواند باعث خروج سامانههای نظامی و موشکی آمریکا از عربستان و درنتیجه «جدایی تدریجی ریاض از واشنگتن» و تقویت روند نزدیکی این کشور به چین و روسیه شود.
پایان جنگ یمن، همچنین میتواند روند بازسازی یمن و احیای اقتصاد این کشور را فراهم کند. در این راستا باید در گفتگوهای مربوط به آتشبس دائمی و خاتمه جنگ، «سازوکارهای مناسبی» برای بازسازی یمن که به صدها میلیارد دلار هزینه نیاز دارد، اندیشیده شود.
البته در اینجا یک نکته مهم وجود دارد و آن «هوشیاری و مراقبت» طرفهای اصلی ذینفع از آتشبس توافق شده است. باید توجه داشت تنش و منازعه در یمن و ادامه جنگ در این کشور، مسألهای است که آمریکاییها و صهیونیستها از آن در ابعاد امنیتی، سیاسی و اقتصادی «سود» میبرند.
جنگ هشت ساله یمن، یکی از فاکتورهای مهم در «رونق تسلیحاتی» کارخانجات اسلحهسازی آمریکا بوده است. همچنین جنگ یمن، نقش مؤثری در تأمین منافع رژیم غاصب اسرائیل نه تنها در حاشیه خلیجفارس و دسترسی آن به نقاط استراتژیک در این منطقه، بلکه در سرزمینهای اشغالی هم دارد!
یکی از «کارکردهای» این جنگ و فراتر از آن، هرگونه جنگ و درگیری در درون جهان اسلام، برای رژیم صهیونیستی این است که باعث «انحراف» افکار و توجهات عمومی مسلمانان و دولتهای اسلامی از مسأله فلسطین میشود که صهیونیستها به اشکال مختلف از درگیریهای درون منطقهای بین مسلمانان در چهارچوب موضوعی که گفته شد، بهره بردهاند.
اما نکته پایانی اینکه فضای متشنج و جنگی و ناامن در یمن و حاشیه خلیجفارس از «انگیزههای مهمی» بوده که باعث شده است، در این سالها برخی کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس علاوهبر آمریکاییها، میزبان شرکتهای فنی و نظامی و مشاوران امنیتی رژیم جنایتکار اسرائیل باشند. بنابراین پایان جنگ یمن، میتواند در تضعیف جایگاه آمریکا و رژیم صهیونیستی در حاشیه خلیجفارس نقش مؤثری داشته باشد.
البته پرونده جنگ یمن ممکن است در داخل نیز با مسائلی مواجه شود و آن مربوط به گفتگوهای یمنی – یمنی و تلاش طرفین برای کسب دستاوردهای حداکثری بدون توجه به آینده سیاسی و ثبات و امنیت یمن است. طرفهای داخلی درگیر در این زمینه باید مراقبت کنند که مذاکرات یمنی – یمنی که موفقیت آن، از الزامات اصلی تحقق «صلح پایدار» است، در مسیر درست قرار بگیرد و همانند مذاکرات سوری – سوری به محلی برای مناقشه و کشمکشِ منتهی به بنبست سیاسی تبدیل نشود.
0 Comments