وب سایت اندیشکده دیالوگ نوشت: این منطقه از زمان آغاز تحکیم روابط چین با این کشورها در اواخر دهه 1990، به‌ویژه برای وزارت امور خارجه چین، حوزه‌ای مورد توجه بوده است. تعامل فزاینده چین با سازمان‌های منطقه‌ای دلایل متعددی دارد. از نظر چین، سازمان هایی نظیر «سازمان کشورهای آمریکایی» و «کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد در خصوص آمریکای لاتین و کارائیب»، پنجره‌ای مفید به سیاست و تمایلات دیپلماتیکی آمریکای لاتین بوده و پلتفرمی ارزشمند برای تبیین اولویت‌های سیاسی چین در این منطقه است. در برخی موارد، هدف چین از مشارکت در انجمن‌های منطقه‌ای، جلوگیری از نفوذ تایوان در امور این منطقه بوده است. با این وجود، هدف چین از مشارکت در سازمان‌های خاص، از جمله مشارکت سرمایه‌گذاری در سرمایه‌گذاری IDB، وابسته به بانک توسعه داخلی آمریکا، منافع اقتصادی و تبلیغاتی نیز بوده است. با در نظر گرفتن نفوذ آمریکا، پکن در سال 2014 به تاسیس انجمن چین- سلاک (China-CELAC Forum) پرداخت تا به عنوان پلتفرمی به تبیین اهداف سیاسی اصلی چین از جمله اهداف مربوط به طرح جاده و کمربند بپردازد. برخلاف برخی چالش‌ها، چین چه از طریق سرمایه‌گذاری در بانک‌های چندجانبه منطقه‌ای چه به عنوان ناظر در دیگر نهادها، به تعامل با سازمان‌های منطقه آمریکای لاتین ادامه داده است.

سیاست‌های متضاد در آمریکای لاتین به‌طور تاریخی تلاش‌ها برای اتحاد این منطقه را محدود کرده است. حتی قدیمی‌ترین نهادهای منطقه‌ای (اتحادیه تجاری یا دیگر اشکال پیشبرد همکاری‌های منطقه‌ای)، سال‌های زیادی به‌واسطه تغییر سیاست‌ها و اولویت‌های کشورهای عضو آن، محدود شده‌اند. درهرحال، بحران کرونا ویروس باعث تشدید گرایشات تفرقه‌آمیز منطقه‌ای شده و کشورها به‌طور قابل توجهی درون‌گرا شده‌اند.

برخلاف چالش‌های مربوط به منطقه آمریکای لاتین، چین طی دو دهه گذشته تعامل خود با نهادهای مختلف این منطقه را در اولویت قرار داده است. دیپلمات‌های چین به ایجاد روابط با همتایان خود در انجمن‌های مختلف آمریکای لاتین ادامه داده‌اند. مشارکت چین در پلتفرم‌های منطقه‌ای آمریکای لاتین به گسترش نفوذ چین و ارتقای وجهه آن در این منطقه کمک می‌کند. همچنین، مشارکت چین در این نهادها به‌طور ضمنی به معنای حمایت این کشور از اهداف توسعه این منطقه محسوب می‌شود.

در سال‌های اخیر، چین از طریق نهادهای منطقه‌ای به تبلیغ مفاهیم توسعه‌ای خاص خود، از جمله «نوآوری، همکاری، سرسبزی، باز بودن و مشارکت» پرداخته است. همچنین، تعامل با نهادهای منطقه‌ای مانع از مشارکت تایوان در نهادهایی می‌شود که برای چین حائز اهمیت است.

دیدگاه آمریکای لاتین

مشارکت فزاینده چین در سازمان‌های منطقه‌ای، برای مخاطبان آمریکای لاتین چندان تعجب‌آور نیست. چین در این منطقه در بسیاری از موارد از دیگر کشورهای آسیایی نظیر ژاپن و کره جنوبی پیروی کرده است. بسیاری در این منطقه انتظار دارند که چین در امور اقتصادی منطقه‌ای و حل‌وفصل چالش‌های توسعه پایدار، نقش بیشتری ایفا کند. با توجه به پتانسیل سرمایه‌گذاری چین، سازمان‌های آمریکای لاتین عمدتا از تعامل فزاینده پکن استقبال می‌کنند.

با این حال، علیرغم استقبال گرم نهادهای منطقه‌ای، مقامات مسئول چین در سازمان‌های منطقه آمریکای لاتین و پلتفرم‌های تجارت-محور فرعی، در مقایسه با دیگر اعضای و ناظران با محدودیت بیشتری مواجه بوده و آمریکا و دیگر سهامداران در تصمیم‌گیری‌ها از آزادی عمل بیشتری برخوردارند.

مقابله با سلطه آمریکا

سلطه نسبی امریکا در سازمان‌های منطقه آمریکای لاتین، مهم‌ترین مانع تعامل چین با این نهادها بشمار می‌رود. تاثیر این امر به‌ویژه با تشدید تنش‌های چین-آمریکا و بدگمانی شدید مقامات و سیاستمداران آمریکا به حضور چین در آمریکای لاتین، بیشتر شده است.

تنش‌های متقابل چین-آمریکا در این منطقه در زمان دولت دونالد ترامپ افزایش‌یافته است، هرچند که منافع متناقض این دو کشور از سال 2004 مشهود بوده است. با توجه به نفوذ قابل توجه آمریکا در انجمن‌های چندجانبه این منطقه، چین از سال 2012 به دنبال تاسیس پلتفرم هایی جایگزین برای تعامل با این منطقه بوده است. در آن زمان، مقامات چین به دنبال چیزی بودند که نسخه آمریکای لاتین از «انجمن همکاری چین-آمریکا» محسوب می‌شد. این انجمن در سال 2000 توسط چین و رهبران افریقا تاسیس شده و از آن زمان محور اصلی روابط چین-آفریقا بوده است. با این حال، رویکرد چین در ایجاد یک پلتفرم جدید برای تعامل با آمریکای لاتین با نسخه آفریقایی تفاوت چشمگیری داشت.

موفقیت تعامل منطقه‌ای چین در آمریکای لاتین به نفوذ نسبی پکن در نهادهای منطقه‌ای و ظرفیت و کارآمدی خود این نهادها بستگی دارد. چین به تلاش برای پیشبرد اهداف خود در این سازمان‌ها که به‌طور تاریخی تحت سلطه آمریکا هستند، ادامه خواهد داد و مخالفت واشنگتن با تغییرات در نهادهای مالی بین‌المللی برای افزایش قدرت چین در این نهادها نیز ادامه خواهد یافت.