جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
ویژگیهای پیمان استارت جدید و بلاتکلیفی تمدید آن
فرانک کلوتز در مطلبی که اندیشکده رند آن را منتشر ساخت، نوشت: از دهه 1960، دولت آمریکا دو رهیافت را برای جلوگیری از حمله هستهای به خاکش دنبال کرده است. رهیافت اول، حفظ نیروهای هستهای بازدارنده که قادر به انجام ضربه دوم پس از دریافت ضربه اول و تحمیل خسارت غیرقابلتحمل به مهاجم است. رهیافت دوم مذاکره بر سر پیمانهای کنترل تسلیحات برای محدود ساختن متقابل تعداد و ظرفیتهای نیروهای هستهای طرفین است.
شش پیمان کنترل تسلیحات هستهای بین آمریکا و روسیه از سال 1972 تاکنون اجرایی شده است. تصمیم آمریکا در سال 2019، برای خروج رسمی از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد بدین معنا است که در حال حاضر فقط یک پیمان کنترل تسلیحات هستهای ناظر بر زرادخانه هستهای دو کشور است و آن پیمان استارت جدید است که در سال 2010 منعقد شد. این پیمان تعداد سامانههای پرتاب هستهای و کلاهکهای هستهای را محدود میسازد. در این پیمان همچنین اقداماتی برای تقویت توانایی هر یک از دو طرف جهت راستیآزمایی پایبندی طرفین به پیمان یادشده را فراهم میسازد.
پیمان استارت جدید در فوریه 2021 منقضی خواهد شد. این پیمان قابل تمدید برای 5 سال دیگر است. روسیه در مناسبتهای مختلف آشکارا نسبت به تمدید پیمان استارت جدید ابراز علاقه کرده است. دولت ترامپ هنوز موضع خود را در این خصوص اعلام نکرده است.
عاقلانهترین اقدام برای آمریکا، تمدید پیمان استارت جدید خواهد بود، چراکه از دهه 1960، واشنگتن به دنبال موافقتنامههای کنترل تسلیحات هستهای با روسیه بوده است تا ثبات راهبردی را تقویت نموده و از رقابت تسلیحاتی گزاف اجتناب نماید.
مؤلفههای مهم استارت جدید
پیمان استارت جدید در آوریل 2010، بین باراک اوباما و مدودوف رؤسای جمهور وقت آمریکا و روسیه منعقد شد. این پیمان جایگزین استارت 1 شد که در سال 2009 منقضی گردید.
پیمان استارت جدید مجموعهای از اسناد مطول و مبسوط است. پیمان استارت جدید محدودیتهایی بر تعداد تسلیحات تهاجمی راهبردی آمریکا و روسیه وضع میکند. بعلاوه، مجموعهای از اقدامات را برای تقویت توانایی هر یک جهت راستیآزمایی پایبندی طرف مقابل برشمرده است.
محدودیتهای اصلی
در چارچوب شرایط مندرج در پیمان استارت جدید، هر یک از طرفین ملزم به محدودسازی تعداد کل تسلیحات به شرح زیر هستند:
- 700 موشکهای بالستیک قارهپیما، موشکهای بالستیک زیردریاییپایه مستقر و بمبافکنهای سنگین مجهز به تسلیحات هستهای.
- 1550 کلاهک هستهای مربوط به موشکهای بالستیک قارهپیما و موشکهای بالستیک زیردریاییپایه و بمبافکنهای سنگین مسلح به تجهیزات هستهای (برای هر فروند بمبافکن سنگین یک کلاهک هستهای پیشبینی شده صرفنظر از توانایی آن برای حمل هر تعداد کلاهک هستهای).
- 800 لانچر موشکهای بالستیک قارهپیما، موشکهای بالستیک زیردریاییپایه مستقر و غیرمستقر و بمبافکنهای سنگین مجهز به تسلیحات هستهای.
پیمان استارت جدید هیچگونه محدودیتی بر موشکهای دفاعی، ظرفیتهای تهاجمی متعارف، تسلیحات هستهای غیراستراتژیک یا هر سامانه پرتاب هستهای بهغیراز موشکهای بالستیک قارهپیما و زیردریاییپایه و بمبافکنهای سنگین وضع نمیکند. این پیمان همچنین هیچ محدودیتی بر نوسازی موشکهای بالستیک قارهپیما و زیردریاییپایه و بمبافکنهای سنگین وضع نمیکند.
کاهش
وقتی پیمان استارت جدید اجرایی شد، نیروی هوایی آمریکا 150 لانچر 3 عملیاتی به نام مینوتمان در سه ضلع موشکهای بالستیک قارهپیما داشت. نیروی هوایی آمریکا موظف شد تعداد 450 سیلوی خود را با تعداد کل موشکهای بالستیک قارهپیما به 400 کاهش دهد. این کاهش بدین معنا است که هر یک از سه ضلع یادشده سیلوهایی بدون موشک دارند.
در چارچوب پیمان استارت جدید، نیروی دریایی آمریکا تمامی 14 فروند زیردریایی در کلاس اوهایو مجهز به موشکهای بالستیک را حفظ کرده است؛ اما تعداد لانچرهای موشک بالستیک زیردریاییپایه را کاهش داد. نمایندگان روسیه و آمریکا در فوریه 2018، برای کاهش مجموع تعداد موشکهای یادشده مذاکره کردند.
راستیآزمایی
یک ویژگی مهم پیمان استارت جدید مفاد جامع آن است که هر یک از طرفین بتوانند پایبندی طرف مقابل به پیمان یادشده را راستیآزمایی کنند. همانند دیگر موافقتنامههای قبلی در زمینه کنترل تسلیحات هستهای، از هر یک از طرفین انتظار میرود تا بهشدت به ابزارهای فنی ملی خود جهت جمعآوری اطلاعات در مورد پایبندی طرف مقابل به مفاد پیمان استارت جدید متکی باشند.
بعلاوه، طرفین نباید در سیستم ملی جمعآوری اطلاعات در مورد پایبندی طرف مقابل به پیمان استارت جدید مداخله کنند و نیز نباید اقدامات مخفیانه به عمل آورند که مانع از کارکرد سیستم یادشده شود.
پیمان استارت جدید همچنین شامل مفادی برای تبادل اطلاعات در زمینه تعداد، نوع و مکان تسلیحاتی است که در چارچوب پیمان یادشده محدود شده است: اطلاعرسانی درباره تغییرات در دادهها همچون جابجایی اقلام تسلیحاتی بین تأسیسات، بهکارگیری تجهیزات شناساییکننده در موشکهای بالستیک قارهپیما و زیردریاییپایه و بازرسی برای تائید صحت اطلاعات. هر یک از طرفین میتواند با اطلاع قبلی در کوتاهترین زمان ممکن 18 بار در هر سال بازرسی انجام دهد.
شفافیت و آگاهی
مهمترین مزیت پیمان استارت جدید، آگاهی آمریکا از اندازه، ظرفیتها و عملیات نیروهای هستهای روسیه از طریق شیوه قدیمی جمعآوری اطلاعات است. بر اساس شرایط مندرج در پیمان یادشده، طرفین متعهد هستند جابجایی سامانههای پرتاب بین کارخانه تولید و تأسیسات نگهداری و پایگاهها را اعلام کنند. همچنین از طریق 18 بازرسی سالیانه، طرفین اشراف نزدیکی به نیروهای هستهای استراتژیک خود پیدا میکنند.
تمدید پیمان استارت جدید
علیرغم مزایا و منافع ناشی از تمدید پیمان استارت جدید برای واشنگتن، فرماندهان ارشد نظامی آمریکا و مقامات دولت ترامپ آشکارا عدمتعهد خود را به تمدید پیمان مذکور پس از سال 2021 اعلام داشتهاند.
پیمان استارت جدید نگرانیها مربوط به ظرفیتهای هستهای چین را پوشش نمیدهد، چراکه پیمانی دوجانبه بین روسیه و آمریکا است. بعلاوه، چین به توسعه ظرفیتهای هستهای خود ادامه داده است. کشاندن چین به پای میز مذاکرات مسئله دشواری خواهد بود. مقامات چین ورود به مذاکرات کنترل تسلیحات هستهای با آمریکا و روسیه را رد کردهاند.
انقضای پیمان استارت جدید بدون موافقتنامه جایگزین، پیامدهای جدی برای آمریکا خواهد داشت. اول اینکه اقدامات راستیآزمایی و شفافیت بلافاصله پایان مییابد. دوم اینکه محدودیتها بر تعداد سامانههای پرتاب روسیه و کلاهکهای هستهای نصبشده بر روی این سامانهها برداشته میشود.
ازاینرو، بهترین اقدام برای طرفین، تمدید پیمان استارت جدید است. با تمدید این پیمان، نیروهای هستهای دو کشور برای پنج سال دیگر محدودیتهایی خواهند داشت.
0 Comments