جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
تداوم رویکرد موگرینی در دوره بورل
فدریکا موگرینی سیاستمدار ۴۶ ساله ایتالیایی، یکشنبه ۱۰ آذر ماه در پیامی توئیتری، پایان دوره پنج ساله ریاست خود بر سیاست خارجی اتحادیه اروپا را اعلام کرد. اکنون، جوزپ بورل، سیاستمدار چپگرای اسپانیایی که تقریبا مواضعی نزدیک به موگرینی دارد، جانشین وی شده است.
علی بیگدلی، کارشناس مسائل اروپا در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی به بررسی عملکرد موگرینی و همچنین مواضع احتمالی جوزپ بورل در قبال ایران و برجام پرداخته است.
پرسش: با پایان دوره پنج ساله ریاست موگرینی در سمت مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نظر شما درباره دوران فعالیت او و دیدگاهش در قبال ایران و برجام چیست؟
فدریکا موگرینی شخصیتی مستقل داشت و سیاستمدار برجستهای به شمار میآمد. یکی از ویژگیهای وی این بود که هیچنوع وابستگی به هیچ کشوری به خصوص آمریکا نداشت، چرا که تمایلات وی سوسیالیستی بود و این مسئله برای ایران خیلی اهمیت داشت. موگرینی حامی برجام بود و نگاهش به ایران نسبتا مثبت بود.
همچنین موگرینی روابط خوبی با وزیر امور خارجه ایران داشت و در گروه ۵+۱ از جمله حامیان اصلی ایران و برجام محسوب میشد. در عین حال از یک سو وی تلاشهای بسیاری انجام داد تا برجام به سرانجام برسد و در نهایت برجام در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما در آمریکا که موافق این مسیر بود، به امضا رسید و از سوی دیگر طی یکی دو سال اخیر و پس از خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هستهای، تمام سعیاش بر این بود که اتحادیه اروپا در برجام باقی بماند. در واقع شاید در بررسی کارنامه پنج سال گذشته موگرینی، بتوان عملکرد او را به دو دوره متفاوت پیش و بعد از راهیابی دونالد ترامپ به کاخ سفید تقسیم کرد.
موگرینی پس از خروج آمریکا از برجام، با هدف اجرایی شدن اینستکس نیز اقدامات زیادی انجام داد، اما به دلیل فشارهای ایالات متحده آمریکا بر اتحادیه اروپا، این اتحادیه هنوز هم نتوانسته کاری از پیش ببرد.
پرسش: جوزپ بورل، سیاستمدار چپگرای اسپانیا که بهتازگی بهعنوان جانشین فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انتخاب شده، در آغاز بهکار خود با یک پرونده دشوار به نام «برجام» مواجه شده است. با توجه به پیشینه و موضعگیریهای بورل وی را چگونه سیاستمداری ارزیابی میکنید؟
جوزپ بورل، جانشین موگرینی نیز یک سیاستمدار سوسیالیست اسپانیایی است و با وجودی که هنوز زود است که راجع به وی قضاوت کنیم، اما بر اساس آنچه که شنیده میشود، بورل نیز فرد مستقلی است و تمایلاتش نزدیک به موگرینی است؛ چرا که هر دو وابسته به حزب سوسیالیست هستند و امیدوار هستیم که وی نیز مانند سلفش همان شیوه را در قبال ایران و برجام تداوم بخشد.
پرسش: با توجه به مسئولیتها و پروندههایی که اتحادیه اروپا در برابر خود دارد، آغاز به کار موگرینی و بورل چه تفاوتهایی با هم داشت؟
زمانی که موگرینی مسئولیت سیاست خارجی اتحادیه اروپا را بر عهده گرفت، دوران بسیار پرهیجانی در روابط ایران و اتحادیه بود؛ اما امروز دیگر شاهد آن موقعیت هیجانانگیز نیستم. درواقع در زمان حضور موگرینی به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برجام به امضا رسید که یک دستاورد بزرگ و مهم برای این اتحادیه به شمار میرود. هرچند بعدتر آمریکا به صورت یک جانبه این توافق را نقض کرد و از آن خارج شد، اما نباید نگاه اتحادیه اروپا و شخص موگرینی در به ثمر رسیدن برجام نادیده گرفته شود.
درحال حاضر نیز اگرچه اتحادیه اروپا تلاش میکند که برجام را حفظ کند و یک سروسامانی به ارتباطاتش با ایران بدهد، اما تصور نمیشود که در این عرصه به دلیل فشارهای آمریکا موفقیتی کسب کند.
همچنین در مقطع فعلی، اتحادیه اروپا درون خود با مشکلات اقتصادی مواجه است و با آمریکا نیز مشکلاتی دارد، لذا مسئله برجام فقط یکی از مسائلی است که باید مدنظر بورل باشد و این در حالی است که تا زمانی که ایران و آمریکا و یا حتی اتحادیه اروپا در موضعگیریهای فعلیشان باقی بمانند بعید به نظر میرسد که تغییری در وضعیت جاری حاصل شود؛ مگر آنکه اتحادیه اروپا قادر باشد در ورای فشارها و تهدیدات آمریکا گام های ملموسی بردارد.
پرسش: بورل که از حامیان سرسخت حفظ برجام بهشمار میرود، در اولین موضعگیری رسمیاش در قبال مساله برجام گفته «اتحادیه اروپا بزرگترین منفعت را در زنده ماندن و ادامه حیات توافق هستهای با ایران دارد.» او معتقد است که از بین بردن این توافق یک اشتباه بزرگ خواهد بود. به نظر شما آیا این موضعگیریهای بورل را میتوان به نفع پرونده برجام و آینده آن قلمداد کرد؟
صرفا با در نظر قرار دادن چنین جملاتی نمیتوان بورل را مورد قضاوت قرار داد، بلکه باید ببینیم که در لحظههای حساس تصمیمگیری، ایشان چه واکنشهایی از خود نشان میدهد. البته به طور کلی هم سوابق و هم تمایلات حزبی ایشان بیانگر آن است که احتمالا همان رویه موگرینی را ادامه خواهد داد.
0 Comments