هر ساله با نزدیک شدن به اربعین حسینی، عاشقان امام حسین(ع) از کشورهای مختلف راهی عراق می‌شوند و پیاده به سمت کربلا حرکت می‌کنند. این مراسم میلیونی یکی از قدرتمندترین نمادهای همبستگی میان جهان تشیع است. در گردهمایی اربعین از جمله گروه‌های مسلمانان شیعه، مسلمانان سنی، مسیحی، ایزدی و دیگر ادیان و مذاهب هم حضور دارند. در واقع، این رویداد بزرگترین گردهمایی سالانه مذهبی در جهان است.

در موضوع اربعین چند محور حائز اهمیت است که به روابط خارجی بین دولت‌ها و ملت‌ها نیز کمک می‌کند؛ یکی از جنبه‌های اربعین حسینی به صحنه آمدن مردم در مسائل معنوی، مسائل متعالی و ارزش‌های بزرگ است. وقتی ملت‌هایی به این ارزش‌ها توجه می‌کنند طبیعتا در محیط پیرامونی از برخی چالش‌ها و درگیری‌ها اجتناب می‌کنند.

به بیان دیگر روح وقتی متعالی می‌شود روحیه خودمحوری، تجاوز، تعدی و ستم از این افراد رخت برمی‌بندد. کسانی که در راهپیمایی اربعین شرکت می‌کنند و به حسین‌بن علی(ع) اقتدا می‌کنند روحیه ضدظلم و ضدتعدی پیدا می‌کنند و امید می رود قبل از هر چیز این روحیه را در خود متجلی ‌سازند. امام حسین(ع) در سفر به کربلا فرمودند:« انّی لم أخرج أشراً ولا بطراً ولا مفسداً ولا ظالماً» ( من از روی طغیانگری و فساد و ظلم قیام نکردم)؛ در واقع این اولین جنبه اربعین است که حتما در روابط خارجی نیز تاثیرگذار است.

جنبه دوم جنبه وحدت‌گرایی و همدلی است که در اینجا قومیت‌ها و ملیت‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند، در یک امر مشترک حضور پیدا می‌کنند و برای وحدت حتی شاید برخی ناملایمات را نیز تحمل می‌کنند. تحمل ناملایمات، سختی‌ها و تفاوت‌ها منجر به درک بهتر وتحمل همنوعان و تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز بین ملت‌ها و دولت‌ها می‌شود.

جنبه سوم در مسئله اربعین تاثیر مانورگونه‌ای است که این راهپیمایی بر موضوع امنیت باقی می‌گذارد. راهپیمانی چند میلیونی اربعین که بین 20 تا ۳۰ میلیون هم ذکر شده بیشتر از چند ارتش روی امنیت ملی تاثیر می‌گذارد. اگر درنظر بگیریم که عدد یک ارتش به طور میانگین صد هزار نفر است راهپیمایی ۲۰ یا ۳۰ میلیونی در حکم ۲۰۰ تا ۳۰۰ ارتش به حساب می‌آید و بدون شک این حضور یک امنیت پایدار، مستمر، درونی و کم‌هزینه را برای کشورها و ملت‌ها به ارمغان می‌آورد و آنها را در برابر خطرات آسیب‌ناپذیر می‌کند.

جنبه دیگر به بحث تمدنی مربوط می‌شود؛ چرا که یکی از کارکردهای ملت ها تمدن‌سازی است و مراسم اربعین حسینی که هر ساله برگزار می‌شود یک واقعه تمدن‌ساز است و آهنگ مشترک ملت‌ها در یک حوزه وسیع معنوی به شمار‌ می‌رود. این آهنگ مشترک ملت‌ّها، روح یک تمدن را می‌سازد و این مسئله نیز به نوعی در روابط بین کشورهای مسلمان و ملت‌هایشان تاثیرگذار است.

در عین حال در راهپیمایی اربعین، مشترکات دینی و انسانی پررنگ‌تر و اختلافات و تفاوت‌های بین شرکت‌کنندگان کمرنگ‌تر می‌شود.

در مورد خاص ایران و عراق نیز این مراسم باعث پیوند بیش از پیش دو ملت و دولت می‌شود و همچنین یک هشدار به دشمنانی است که در تلاش هستند تا بین ملت‌های مسلمان اختلاف‌افکنی کنند.

در نهایت باید توجه داشت که در حال حاضر با در نظر گرفتن شرایط ناآرام منطقه، برخی اعتراضاتی که در عراق وجود دارد و همچنین دخالت بیگانگان در امور داخلی منطقه خاورمیانه و مسائل مسلمانان، مراسم اربعین می‌تواند به عنوان الگویی برای همبستگی، وحدت و امنیت‌آفرینی ملت‌های مسلمان تلقی شود. درواقع مراسم اربعین، امنیت‌ساز است و خوشبختانه طی سال‌های گذشته مشاهده کردیم که کسی جرات نکرد به راهپیمایان اربعین نزدیک شود و آنها را مورد تهدید قرار دهد. این مسئله بیانگر امنیتی است که در مراسم اربعین از سوی طوایف، مذاهب و گروه‌های مختلف ایجاد می‌‌شود.