دستودلبازی غرب در میان تهدیدهای روسیه
محمد المختار الخلیل، مدیر مرکز مطالعات الجزیره در نشست تخصصی بررسی تحولات منطقه که روز سه شنبه به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی برگزار شد، به بررسی اوضاع منطقه بویژه ابعاد مختلف بحران قطر پرداخت. متن کامل این نشست، در ادامه از نظرتان میگذرد.
دلایل ششگانه آغاز بحران قطر
محمد المختار الخلیل با بیان اینکه ریشه بحران قطر بیش از هر چیز دلایل قبیله ای دارد، اظهار داشت: خیلی از کسانی که با وقوع بحران قطر شگفت زده شده بودند، از واقعیتهای پشت پرده آن اطلاع نداشتند. از همینرو از تحلیل واقعبینانه آن عاجز بودند. به اختصار میتوان شش دلیل اصلی را برای آغاز این بحران عنوان کرد:
دلایل نجات قطر از بحران
رئیس مرکز مطالعات الجزیره در ادامه با تاکید بر نقش ایران در نجات قطر از بحران اظهار داشت: قدرت قطر در قیاس با عربستان، امارات و بحرین بسیار کمتر و جغرافیای آن نیز 279 برابر کوچکتر است. در حالی که تولید ناخالص داخلی این سه کشور 4 تریلیون دلار است این رقم برای قطر تنها 300 میلیارد دلار است. این 3 کشور به لحاظ نظامی نیز 16 برابر مسلحتر از قطر هستند. لذا وضعیت قطر اصلا با این 3 کشور قابل قیاس نیست. اما آن چیزی که قطر را در برابر محاصره سعودیها و اماراتیها حفظ کرد، ابتدا موضع ایران و پس از آن موضع ترکیه بود. موضوعی که خود قطری ها نیز بر آن اذعان دارند. اما علت دیگر موفقیت قطر استفاده صحیح از قدرت نرم، هوشمند و کارآمد بود.
چشمانداز بحران قطر
محمد المختار الخلیل در خصوص آینده بحران قطر اظهار داشت: دستاورد مهمی که قطریها در جریان بحران بهدست آوردند ایجاد یک هویت ملی نیرومند بود که باعث شد در برابر سعودیها ایستادگی کنند. سعودیها به دلیل حماقت از همان ابتدای محاصره، اقدامات تحریمی خود را بهصورت حداکثری انجام دادند و از همینرو خیلی زود به پایان خط رسیده و ابزارهای تحریمیشان را از دست دادند. علاوه بر این، ماهیت شروط 13 گانه کشورهای محاصرهکننده نیز به دنبال گفتگو با قطر نبود، بلکه تسلیم کردن این کشور را دنبال می کرد و همین موضوع نیز دیگر اشتباه سعودیها بود که اجازه نداد آنها بتوانند قطریها را پای میزه بکشانند. همچنانکه باعث شد تمام دنیا علیه این این شروط موضعگیری کنند.
در مجموع، سعودیها و متحدان آنها دستاوردی در این بحران نداشتند و وضعیتی که عربستان اکنون در آن قرار دارد نیز به این کشور اجازه نخواهد اهدافش را در آینده محقق کند. ضمن آنکه راهکارهای نظامی نیز فرصت تحقق را از دست داده است. این بحران در آینده شاهد راه حل جزئی خواهد بود که آن هم به نفع قطر خواهد بود.
سمت و سوی آینده منطقه
رئیس مرکز مطالعات الجزیره درباره آینده منطقه اظهار داشت: شورای همکاری خلیج فارس عملا کارایی خود را از دست داده و از آن فقط یک جسد بی فایده باقی مانده است. عربستان به سمت محاصره شدن در ابعاد مختلف حرکت می کند. ترکیه در حالی با قدرت به منطقه باز میگردد که دولتها و ملتها نیز از آن استقبال میکنند. ایران نیز باقی است و همچنان گسترش پیدا خواهد کرد. نقش و نفوذ آمریکا در منطقه نیز رو به افول است.
رابطه قطر و اخوان
محمد المختار الخلیل با بیان این نکته که رابطه قطر و اخوان یک رابطه سیاسی است و نه اعتقادی، اظهار داشت: رابطه قطر با اخوان یک رابطه تفاهمی است نه همراهی در همه سیاستها. در واقع آن چیزی که اخوان و قطر را به هم وصل میکند تفاهم سیاسی است نه انطباق در تمام موضوعات. بنابراین روابط قطر و اخوان همراهی کامل نیست و تنها یک تفاهم و همپیمانی سیاسی است. اگرچه روابط قطر و اخوان در آینده بهتر نخواهد شد، اما همچنان ادامه پیدا خواهد کرد.
اهداف امارات و عربستان در یمن
رئیس مرکز مطالعات الجزیره درباره اهداف اماراتیها و سعودیها در یمن اظهار داشت: اماراتیها به دنبال سیطره بر سواحل یمن و بنادر این کشور هستند و این اهداف را نیز در جنوب یمن دنبال میکنند. عربستانیها نیز به دنبال آن هستند که لولههای گاز خود را به سواحل یمن برسانند. بر این اساس دو طرف به دنبال یک یمن واحد نیستند.
0 Comments