دکتر سیدکمال خرازی در مصاحبه با تلویزیون ملی چین تصریح کرد: مادامی که آمریکا ناقض تعهداتش باشد و صرفا به‌عنوان یک تاکتیک بخواهد مذاکره کند، عکسی بگیرد و نشان دهد که ما توانستیم ایران را که مقاومت می‌کرد، به میز مذاکره برگردانیم؛ طبیعتا زمینه ­ای برای مذاکره با آمریکا وجود ندارد.

ویدئوی این گفتگو در این لینک قابل دسترسی است. آنچه در پی می‌آید، متن کامل این گفتگوست:

پرسش: آقای دکتر از شما به خاطر مصاحبه با تلویزیون ملی چین بسیار متشکرم. می‌خواهم از مناقشه تجاری اخیر بین آمریکا و چین شروع کنم. ما می‌دانیم که از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ از دو سال پیش، دولت آمریکا سیاست یکجانبه گرایی و حمایتگرایی از تولیدات داخلی اتخاذ کرده و همچنین، به هژمونی اقتصادی پرداخته است. علاوه بر این، دولت آمریکا اتهامات واهی علیه بسیاری از کشورها ازجمله ایران و چین و بسیاری از کشورهای دیگر نسبت داده است. نظر شما در مورد مناقشه تجاری بین آمریکا و چین چیست؟

دکتر خرازی: ما همین تجاربی را که شما فرمودید با دولت جدید آمریکا داریم. آقای ترامپ یک فرد خودمحور و خودشیفته است که همه چیز را برای خود و آمریکا می‌خواهد. در واقع آنچه او انجام می‌دهد، همه تجلی تمامت‌خواهی اوست که می‌خواهد با فشار و اجبار دیگران را به اطاعت از خود وادار و منافع آمریکا را تامین کند. به همین دلیل است که سنگین‌ترین تحریم ها را بر ایران تحمیل کرده است که در واقع فشار مستقیمی بر مردم ایران محسوب می‌شود. ترامپ به همین دلیل تمامت خواهی است که از معاهدات بین المللی یکی پس از دیگری خارج شده است و چه بسا در آینده نیز خارج شود؛ برای اینکه فقط منافع آمریکا را در نظر دارد. در حالی‌که در دنیای امروز که موضوع جهانی شدن مطرح است همه باید از منافع مشترکی برخوردار باشند و از آن در جهت منافع ملی خود بهره برداری کنند. ایشان از همان ابتدا شعار نخست آمریکا را سر داد که همین موضوع نیز نشان می‌دهد او همه چیز را فقط برای جامعه آمریکا می‌خواهد و آمادگی دارد که از قدرت مالی آمریکا سوء استفاده کند و از دلار که یک ارز جهان‌روا است برای فشار بر دیگران بهره‌برداری نماید. همچنین ما شاهد بودیم که آمریکا چگونه از این قدرت مالی خود سوء استفاده کرده است. در واقع ما امروز با پدیده امپریالیسم مالی روبرو هستیم به طوری‌که قدرت دلار به ابزاری در اختیار آمریکا تبدیل شده است تا بتواند همه را تحت فشار قرار دهد.

پرسش: سیاست حمایت‌گرایی داخلی آمریکا چه تاثیری بر آینده روابط بین‌الملل دارد؟

دکتر خرازی: طبیعتا این مساله ممکن است برای آمریکا منافعی داشته باشد، ولی برای کل جهان نه تنها منفعتی ندارد، بلکه ضرر هم دارد؛ چرا که توسعه جهانی در چارچوب جهانی شدن اتفاق می‌افتد که براساس آن همه از امکانات یکدیگر استفاده کنند و بدین ترتیب توسعه جهانی به وجود بیاید. حال آنکه براساس ارزیابی و  پیش بینی بانک جهانی توسعه جهانی، رشد اقتصادی کاهش پیدا خواهد کرد. ریشه این پدیده نیز به بعد از جنگ جهانی دوم برمی‌گردد زمانی که دلار را به عنوان ارز جهان روا انتخاب کردند و در برابر خواست اروپایی ها که می‌خواستند یک ارز جدید جهانی به وجود بیاید، آمریکا موفق شد با تشکیل برتون‌وودز و انتخاب دلار به عنوان ارز جهان‌روا زمینه های سلطه جهانی دلار را فراهم کند. امروز این خود محوری آمریکا و مبارزه با سایر کشورها طبیعتا مانع رشد دیگر کشورها و در نهایت کاهش رشد جهانی خواهد شد.

پرسش: دوم ژوئن دولت چین طی بیانیه‌ای رسمی موضع خود را نسبت به این گفتگوهای تجاری با آمریکا اعلام کرد. دولت چین در این بیانیه سیاست محافظتی اقتصادی آمریکا را تقبیح و تاکید کرد که این چالش باعث توقف رشد و توسعه اقتصاد چین نخواهد شد و چین به سیاست باز و اصلاحات خود ادامه خواهد داد. بنابراین، پیش بینی شما از آینده اقتصاد چین و همچنین، سیاست باز این کشور، یعنی تصمیم به تداوم سیاست باز چین در آینده، چیست؟

دکتر خرازی: چین صادقانه وارد مذاکره با آمریکا شد، ولی ما از ابتدا پیش بینی می‌کردیم که این مذاکرات به دلیل خودمحوری ترامپ به نتیجه نخواهد رسید، چرا که ما این مساله را قبلا تجربه کرده بودیم. ما در مذاکره با 1+ 5، برجام را تأیید کردیم ولی آمریکا به دلیل یکجانبه گرایی خود از آن خارج شد؛ لذا ترامپ فقط حرف خود و منافع آمریکا را ملاک قرار می‌دهد. بنابراین این مساله قابل پیش بینی بود که مذاکرات چین و آمریکا در جهت منافع چین نخواهد بود؛ لذا چین نمی تواند فشارهایی را که آمریکا وارد می‌کند، بپذیرد.  ما این موضوع را قبلا هم به چینی ها گفته بودیم که شما باید به عنوان یک قدرت جهانی در برابر فشارهای آمریکا ایستادگی کنید، همچنانکه ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای ایستادگی کرد و این در حالی بود که آمریکایی ها فکر می‌کردند با تشدید فشار، ایران مجبور خواهد شد با آمریکایی ها کنار بیاید و از منافع و ارزش های خود دست بکشد، ولی اینگونه نشد. بنابراین چین هم به عنوان یک قدرت جهانی با یک اقتصاد بزرگ طبیعتا این توانایی را دارد که در برابر فشار آمریکا ایستادگی کند، هرچند که در کوتاه مدت ممکن است به دلیل منافعی که در آمریکا دارد زیان هایی برای این کشور به همراه داشته باشد؛ ولی در درازمدت حفظ استقلال چین به عنوان یک قدرت اقتصادی ضروری است. ما بیانیه چین را مطالعه کردیم و محتوای متعادلی دارد. چین صادقانه وارد مذاکرات شد، اما امروز به این نتیجه رسیده است که نمی شود با آمریکا کنار آمد.

پرسش: آقای دکتر ما می‌دانیم که چین به مدت بیش از چهل سال این سیاست باز را دنبال کرده است. آیا شما تا به حال در چین بوده اید؟ نظر شما در مورد این سیاست باز چین در سال های گذشته چیست؟

دکتر خرازی: چین با چنین سیاستی توانسته است امروز به یک قدرت بزرگ اقتصادی، فناوری و علمی تبدیل شود که البته استعداد این کار را هم از جهت جمعیت و هم منابع ملی و هم  در اتخاذ سیاست‌های صحیح اقتصادی و علمی داشته است. طبیعتا کسی هم نمی تواند انکار کند که این سیاست چین باعث شده است که امروز چین یک قدرت بزرگ اقتصادی باشد و بتواند با دولت های بزرگ جهانی از جمله آمریکا رقابت کند. در واقع راز فشار آمریکا بر چین نیز همین است که آمریکا نمی خواهد بپذیرد که چین در این میدان رقابت با آمریکا برتری یابد و با این فشارها می‌خواهد رشد اقتصادی چین را کنترل و عقب ماندگی خود را جبران کند.

پرسش: پس به طور کلی آقای دکتر شما فکر می‌کنید که چین در این بیانیه رسمی چه پیامی  به آمریکا و جهان فرستاده است؟

دکتر خرازی: در این بیانیه چین میگوید ما قصد جنگیدن نداریم، اما اگر بخواهند با ما بجنگند ما در این که مقاومت کنیم و بجنگیم، ابایی نداریم. البته صحبت از جنگ اقتصادی است و در عین حال چین آمادگی خودش را برای مذاکرات عادلانه و برابر اعلام می‌کند، چنا‌ن که اگر آمریکا آمادگی داشته باشد که به صورت احترام‌آمیز و بر اساس اصل برابری و در قالب سیاست برد- برد دست به معامله با چین بزند، چین آمادگی این کار را دارد. واقعیت این است که آمریکا آمادگی یک معامله برد- برد را ندارد و می‌خواهد همه چیز در جهت منافع خودش به دست آورد. نتیجه چنین معادله‌ای، مقاومت بیشتر و حفظ استقلال کشور است که چین فعلا در این جهت حرکت می‌کند.

پرسش: متشکرم آقای دکتر. در آخر می‌خواهم چند دقیقه هم به این موضوع مهم بپردازم. ما می‌دانیم که ایران یک مهلت 60 روزه اعلام کرده است. کلا پیام این مهلت 60 روزه ایران چیست و پس از این مهلت 60 روزه چه چیزی در انتظار ما خواهد بود. آیا ایران واقعا می‌خواهد سطح اورانیوم غنی شده را افزایش دهد؟ چه اتفاقی خواهد افتاد آیا ایران در برجام خواهد ماند یا باید منتظر شرایط دیگری بود؟

دکتر خرازی: ما قصد خروج از برجام را نداریم، ولی براساس متن خود برجام، این حق را داریم که در برابر نقض تعهدات طرف‌های مقابل، ما هم برخی یا کلا تعهدات‌مان را کاهش دهیم. اقدامی که ایران انجام داد و اعلام کرد که ظرف این 60 روز 2 مورد از تعهداتش را که یکی آب سنگین و یکی هم میزان غنی‌سازی 67/3 است، تعلیق می‌کند، مبتنی بر متن برجام است. طبیعتا ایران این اقدام را به‌عنوان عکس‌العمل نسبت به بی‌تعهدی و عدم اقدام طرف‌های مقابل ازجمله‌ اروپایی ها انجام داد. آمریکا به طور کامل از برجام خارج شد و تعهداتش را نقض کرد و اروپایی‌ها هم در اجرای تعهداتشان اقدامی نکردند. اگر آن‌ها در این مدت باقی‌مانده اقدامی در جهت انجام تعهداتشان انجام دهند، طبیعتا ایران گام‌‌های جدیدی برنخواهد داشت، ولی اگر اقدامی انجام ندهند، طبیعتا ما گام‌های دیگری را همان‌طور که آقای رئیس‌جمهور اعلام کردند، برخواهیم داشت و این هم به معنای خروج از برجام نیست.

پرسش: بنابراین اگر مذاکرات با اتحادیه اروپا به نتیجه نرسد، گام جدیدی که ایران در پیش خواهد گرفت عبارتست از افزایش سطح غنی سازی اورانیوم؟

دکتر خرازی: بله ما براساس برجام، متعهدیم که تا سقف 67/3 غنی‌سازی انجام دهیم و از 300 کیلو اورانیوم غنی‌شده فراتر نرویم. سقف 300 کیلو را در این گام اول اعلام کردیم که رعایت نخواهیم کرد. در گام دوم همان‌طور که آقای رئیس‌جمهور اعلام کردند، ما خودمان را دیگر متعهد نخواهیم دانست که فراتر از 67/3 غنی‌سازی نکنیم. ما تجربه این کار را داریم و قبلا تا 20 درصد برای تامین سوخت راکتور تهران غنی‌سازی کرده بودیم و بنابراین این هم یکی از تعهدات جزئی است که براساس برجام ممکن است ایران تعلیق کند.

پرسش: آقای دکتر در مورد مذاکرات، ما می‌دانیم که اخیرا دولت آمریکا چندبار اعلام کرده است که برای مذاکره با ایران حتی بدون پیش شرط آماده است. آیا به نظر شما ایران در شرایط فعلی با آمریکا مذاکره می‌کند؟

دکتر خرازی: هیچ جای مذاکره‌­ای با آمریکا وجود ندارد، چون ما بی‌صداقتی و بی‌تعهدی آمریکا را در قضیه برجام تجربه کردیم. بنابراین وقتی که چنین تجربه‌ای داریم، دلیلی ندارد که خودمان را درگیر تجربه دیگری کنیم. اگر آمریکا به برجام برگردد و تعهداتش را انجام دهد، به این معنا که روابط اقتصادی ایران با دنیای دیگر و اروپا عادی شود، در آن صورت می‌شود مذاکراتی را نه درباره برجام، بلکه در سایر مسائل انجام داد، ولی مادامی که آمریکا ناقض تعهداتش باشد و صرفا به‌عنوان یک تاکتیک بخواهد مذاکره کند، عکسی بگیرد و نشان دهد که ما توانستیم ایران را که مقاومت می‌کرد، به میز مذاکره برگردانیم؛ طبیعتا زمینه­ای برای مذاکره با آمریکا وجود ندارد.

پرسش: ما می‌دانیم که چند روز بعد نخست وزیر ژاپن [به ایران] می‌آید. تا جایی که بسیاری از رسانه ها فاش کرده‌اند، ژاپن قصد دارد بین ایران و آمریکا میانجی‌گری کند. بنابراین، شما این دیدار، منظور سفر نخست وزیر ژاپن به ایران، را چطور ارزیابی می‌کنید؟ به نظر شما این دیدار چه تاثیری بر مذاکره بین [ایران و آمریکا] خواهد داشت؟

دکتر خرازی: ما البته از سفر «آقای آبه» به عنوان نخست‌وزیر ژاپن استقبال می‌کنیم، چرا که ایران با ژاپن روابط دیرینه‌ای دارد. ولی اگر منظورتان این است که ما به دلیل سفر «آقای آبه» وارد مذاکره با آمریکا بشویم، چنین چیزی تحقق پیدا نخواهد کرد. مگر اینکه آقای آبه بتواند آمریکا را قانع کند که به برجام برگردد، فشارهایش را بر نظام مالی دنیا بردارد و در نتیجه روابط اقتصادی ایران با دیگران عادی شود. در این صورت شرایط جدیدی ایجاد خواهد شد، ولی گمان نمی‌کنم که سفر ایشان بتواند چنین نتیجه‌ای را در بر داشته باشد و آمریکا از فشار بر ایران دست بردارد و به برجام برگردد.

آقای دکتر از اینکه وقت گذاشتید بسیار سپاسگزارم