جدیدترین مطالب
رقابت عربستان با امارات برای تبدیل شدن به قطب تجارت منطقهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: «امارات برای چندین دهه، از مرکزیت اقتصادی منطقه برخوردار بوده و سرمایهگذاران خارجی را جذب کرده است. با این حال، اخیراً عربستان تلاش خود را برای رقابت با دبی و معرفی خود به عنوان رهبر اقتصادی منطقه دوچندان کرده است. این رقابت میتواند روابط عربستان و امارات را تغییر و کل منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.»

أحدث المقالات

طوفانالاقصی؛ شکست تصورات اشتباه کشورهای عربی درباره عادیسازی

دکتر مهدی آشنا در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با تاکید بر اینکه یکی از مهمترین پیامدهای عملیات طوفانالاقصی، تاثیر آن بر «پیمان ابراهیم» و خصوصا بر چشمانداز عادیسازی روابط عربستان با رژیمصهیونیستی بود، تصریح کرد: قبل از این عملیات، آمریکا و عربستان در حال انجام مذاکرات برای عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی بودند. هدف آمریکا این بود که با انعقاد یک پیمان امنیتی – دفاعی با عربستان، هم این کشور را از نزدیک شدن به چین بازدارد و هم اینکه عادیسازی رژیم اسرائیل و عربستان را پیش ببرد، تا کنترل خود را بر تحولات منطقه تقویت کند.
وی افزود: با این عملیات، مذاکرات به حالت تعلیق درآمده و فضای دوقطبی ایجاد شده ناشی از جنگ، در حال حاضر اجازه پیشبرد روند عادیسازی را نمیدهد. علاوه براین، روابط رژیمصهیونیستی با کشورهایی که روابطشان را هم عادی کردهاند، مانند بحرین و اردن به شدت به خطر افتاده است. در واقع، یک ضربه جدی به روند عادیسازی وارد شده که نمود آن، تعلیق مذاکرات عربستان و آمریکا و رژیمصهیونیستی برای عادیسازی بوده است.
این کارشناس مسائل رژیمصهیونیستی با بیان اینکه به نظرنمیرسد پروژه عادی سازی، در کوتاهمدت موفقیتی داشته باشد، گفت: دولت بایدن، بر گفتگوی عربستان و رژیمصهیونیستی حساب ویژهای باز کرده بود و عادیسازی روابط آنها را پیشرفتی برای پذیرش رژیمصهیونیستی در منطقه، ضربه به نفوذ ایران در منطقه و دستاوردی برای ارائه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا میدید که با این عملیات، هیچ یک از این خواستهها قابل تحقق نیست.
آشنا، رویکرد کشورهای عربی به عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی را ناشی از چند تصور عنوان کرد که با انجام این عملیات، اشتباه بودن آنها روشن شد، و توضیح داد: اولین تصور اشتباه این بود که رژیمصهیونیستی با رویکرد تعاملی، حاضر خواهد شد راه حل دو کشوری بپذیرد و فلسطینیها را به بخشی از حقوق خود برسند. اما اکنون اشتباه بودن این تصور که رویکرد تعاملی کشورهای عربی، میتواند به تامین حقوق فلسطینیها و اتخاذ رویکردی منعطف نسبت به آنها از سوی رژیمصهیونیستی کمک کند، ثابت شد.
وی دومین تصور کشورهای عربی که منجر به حرکت به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل شد را تصور شکست ناپذیر بودن آن و ضرورت کنارآمدن با اسرائیل به عنوان واقعیت موجود دانست و ادامه داد: آنها تصور می کردند نه تنها باید با این واقعیت کنار آمد، بلکه حتی میشود برای تامین امنیت به آن تکیه کرد. برخی کشورهای عربی، مطرح میکردند که ایران یک تهدید بزرگ است و ما برای مقابله با آن، میتوانیم با رژیم اسرائیل متحد شویم.عملیات طوفانالاقصی این تصور را نیز در هم شکست.
این کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی، یادآورشد: پیشرفت روند عادیسازی، تا حدود زیادی، مبتنی بر این درک از قدرت و توان بازدارندگی رژیمصهیونیستی بود و اکنون این تصور خدشه دار شده و انگیزه عادیسازی را تا حدودی کاهش داده است. بازگشت به روند عادیسازی، نیازمند این است که احساس شکست ناپذیری و تصور کشورهای عربی از قدرت و بازدارندگی رژیمصهیونیستی احیا شود که به نظر نمیرسد در کوتاه مدت ممکن باشد.
آشنا با بیان اینکه کشورهای عربی، همچنین تصور میکردند با پیشبرد روند عادیسازی، حمایت قطعی سیاسی–امنیتی ایالات متحده را کسب خواهند کرد، گفت: این عملیات نشان داد این حمایت سرابی بیش نیست و حتی اگر واقعی هم باشد، روشن نیست تا چه میزان برای آنها کارایی داشته باشد. آینده این جنگ روشن میکند که ارزش حمایتهای سیاسی- امنیتی ایالات متحده آنقدر هست که این کشورها به خاطر آن، حقوق و منافع فلسطینیها را قربانی کنند یا خیر؟ البته تاکنون واقعیت میدانی نشان داده است که حمایت سیاسی–امنیتی ایالات متحده، چندان برای کشورهای عربی سودمند نخواهد بود.
وی اضافه کرد: تصور اشتباه دیگر کشورهای عربی این بود که موضوع فلسطین اهمیت و حساسیت خود را نزد افکارعمومی دنیای عرب و اسلام از دست داده و اگر با رژیمصهیونیستی، عادیسازی کنند، اتفاقی نمیافتد، افزود: طوفانالاقصی نشان داد این تصوری نادرست است. حجم بالای جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت که توسط رژیم صهیونیستی در غزه انجام شد، که ناشی از ناتوانی این رژیم دربازگرداندن اعتبار بازدارندگی خود بود، افکارعمومی را بهشدت برانگیخته و اشتباه بودن این تصور را روشن کرد. به گونهای که توجه به افکارعمومی، تبدیل به عاملی جدی در محاسبات کشورهای پیگیر روند عادی سازی، به ویژه عربستان شده است.
آشنا به تشدید جو غربستیزی، خصوصا در جوامع اسلامی و مخالفت با روند عادیسازی اشاره کرد اظهارداشت: هر چند، وضعیت نهایی تا حدود زیادی به روند جنگ بستگی دارد، اما اشتباه بودن تصورات، در کوتاه مدت تغییر نخواهند کرد. در صورتیکه احیانا رژیمصهیونیستی بتواند توان سیاسی و نظامی حماس و جهاد اسلامی را در غزه حذف کند،کنترل غزه را به تشکیلات خودگردان بدهد و با حمایت و فشار آمریکا با جریان سازشکار فلسطینی توافقی یک طرفه امضا کند، فلسطین را خلع سلاح نموده و آن را در سرزمینی محدود حفظ کند، ممکن است برخی کشورهای عربی هم تحتتاثیر این ضربه سنگینی که رژیمصهیونیستی و آمریکا به فلسطین وارد میکند، از سر استیصال، به این توافق بپیوندند و سعی کنند روند عادیسازی را پیش ببرند که البته واقعیت میدانی اجازه نخواهد داد این روند پیش برود.
به گفته آشنا، آمریکا اکنون در ذهن خود، این سناریو را متصور می بیند که بتواند با حذف گروههای مقاومت، برای مساله فلسطین، راهحلی بیابد و با مساله عادیسازی، طرحهای ژئوپلیتیکی از جمله طرح کریدور جدید عرب – مدیترانه (عرب – مد) را اجرایی کند و برای رفع چالشهای امنیتی آن، اکنون فرصت را برای حذف حماس مناسب میبیند تا با سازش یک طرفه با برخی گروههای فلسطینی، تحقق طرحهای ژئوپلیتیکی خود را برای چندین دهه تضمین کند. اما علاوه بر اینکه واقعیتهای میدانی اجازه این اقدامات را نمیدهد و رژیمصهیونیستی توان حذف مقاومت در غزه را ندارد، سایر گروههای مقاومت نیز چنین اجازهای نخواهند داد.
0 Comments