جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
نگاهی به موضع چین در قبال انصارالله/ دلیل صبوری پکن چیست؟
بیش از چهار ماه از حمله حماس به اسرائیل میگذرد و چین یکی از کشورهایی که اقتصادش تحتتأثیر درگیریها در دریای سرخ قرار گرفته؛ اما تاکنون به حوثیها حمله نظامی انجام نداده است. چرا چین با وجود ضررهای اقتصادی تاکنون در برابر حوثیها صبور بوده و چه گزینههایی در برابر چینیها در صورت استمرار وضع فعلی وجود دارد؟ گزارش خبرآنلاین را بخوانید.
تلاش اوپک برای توقف روند نزولی قیمت نفت
نشست 175 اوپک با صدور قطعنامهای مبنی بر حصول توافق میان اعضای این سازمان برای کاهش تولید نفت به میزان 800 هزار بشکه در روز، از آغاز سال 2019 میلادی، پایان یافت. تلاش اعضای این سازمان برای ثبات قیمت جهانی، نحوه تعامل با کشورهای غیر عضو به ویژه روسیه، نقش روابط دوستانه عربستان و آمریکا در فرآیند تصمیمگیریهای اوپک و آینده این سازمان در صورت خروج قطر از آن موضوعاتی بود که با محمد علی خطیبی، مدیر اسبق امور بین الملل شرکت ملی نفت و نماینده اسبق ایران در سازمان اوپک درباره آنها به گفت و گو نشستیم.
آنچه در پی میآید مشروح این مصاحبه است:
پرسش: تحلیل خود از نشست 175 اوپک و توافق پایانی آن را بیان کنید؟
نکته مثبت این اجلاس تلاش کشورهای عضو اوپک و چند کشور غیر عضو و در راس آنها روسیه برای مدیریت بازار در بخش عرضه و توقف روند کاهش قیمت ها بود. در واقع دلیل اصلی تشکیل این اجلاس، روند نزولی قیمتها در هفته های اخیر باعث نگرانی صادرکنندگان نفت شده بود که در ادامه با مدیریت عرضه قیمت ها بهبود پیدا خواهد کرد. واقعیت این است که همه صادر کنندگان از منافع و آثار مثبت متاثر از ثبات و استحکام در بازار بهره مند می شوند و در صورت تزلزل در قیمت ها هم، اکثر آنها متضرر خواهند شد.
اما نکته منفی اینجاست که متاسفانه مبنای میزان کاهش تولید در توافق پایانی این نشست در نظر گرفتن میزان تولید ها در ماه اکتبر سال ۲۰۱۸ است، زیرا در این ماه برخی کشورها بیش از سهمیه خود تولید کردند و برخی دیگر مانند ایران به دلیل مشکلاتی از قبیل تحریم ها، نسبت به سهمیه خود تولید کمتری داشتند و به همین دلیل این مبنای مناسبی برای ایران نیست.
۸۰۰ هزار بشکه باید از یک مبنایی کاهش پیدا کند که اوپک ماه اکتبر امسال را انتخاب کرد. در واقع کشورهایی که در این ماه بیشتر از سهمیه خود تولید کردند، در جریان این توافق تولید خود کاهش نمیدهند. بلکه از تخلف افزایش تولید خود کاهش خواهند داد و در مقابل برای کشور ایران که سهمیه ای نزدیک به ۳ میلیون و ۷۹۰ هزار بشکه در روز داشته است، در حال حاضر سه میلیون بشکه در نظر گرفته شده است.
اوپک به جای در نظر گرفتن آخرین سهمیه هر کشور، مبنا را بر گزارش تولید از منابع ثانویه در ماه اکتبر امسال قرار داده است. کشورهای با سهمیه کمتر، با تخلف خود طی این مدت موجب کاهش قیمت نفت شدند و مبنا قرار گرفتن ماه اکتبر صحیح نیست، زیرا با این توافق تخلف این کشورها به رسمیت شناخته شده و فقط از رقم آن کاسته شده است که این یکی از نقاط ضعف این اجلاس بود.
پرسش: پیام های تعامل اوپک با کشورهای غیر عضو به ویژه روسیه در این نشست چیست؟
همکاری کشورهای غیر عضو اوپک از جمله روسیه برای تعامل با این سازمان به منظور ثبات بازار نفت، نکته ای مثبت قلمداد میشود، زیرا به هر میزان تعداد بازیگران صحنه مدیریت عرضه بیشتر باشد، می توان به تعادل و ثبات بیشتر در این بازار امیدوار بود.
اما از سوی دیگر این موضوع روند تصمیم گیری های اوپک را پیچیده تر کرده است. در گذشته اعضای اوپک گرد هم جمع شده و برای آینده بازار تصمیم گیری می کردند، ولی امروز این فرآیند پیچیده شده و همه اعضا باید منتظر تصمیم کشوری مانند روسیه در زمینه کاهش یا افزایش تولید نفت باشند.
به طور مثال در جریان آخرین اجلاس روسیه مخالف کاهش تولید بود و باقی اعضا منتظر اعلام نظر نهایی مسکو بودند. ورود آمریکا و روسیه به مسائل داخلی اوپک تا حدودی فرایند تصمیم گیری ها را پیچیده کرده است و این سازمان از روند داخلی اتخاذ تصمیم ها در مدت زمان کوتاه فاصله گرفته است.
اوپک برای همراه کردن روسیه در موضوع کاهش تولید ناچار به همکاری با این کشور است. در حال حاضر از یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه کاهش، ۸۰۰ هزار بشکه را اعضای اوپک و ۴۰۰ هزار بشکه را کشورهای غیر اوپک پذیرفته اند که از سهم کشورهای غیر عضو، ۲۰۰ هزار بشکه از آن را مسکو پذیرفته است که در حال حاضر همین موضوع سبب شده تا نظر و رویکرد کشورهای غیر عضو هم به شدت در روند تصمیم گیری های اوپک مد نظر قرار گیرد.
پرسش: روابط عربستان و آمریکا تا چه میزان بر تصمیم اوپک برای کاهش تولید موثر بوده است؟
تاثیر روابط واشنگتن و ریاض به طور حتم بر نتیجه حاصل شده از این نشست موثر بوده است. آمریکا مواضع دوگانهای در مورد قیمت های نفت دارد. از طرفی برای جلوگیری از کاهش تولید اوپک تلاش می کند و از سوی دیگر ادعا دارد که در تلاش برای ادامه سیر نزولی قیمتها است. البته این موضوع صرفاً برای واشنگتن مصرف داخلی دارد تا مردم این کشور تصور کنند که دولت به دنبال کاهش قیمت و درنتیجه عرضه بنزین با قیمت پایین برای آنها است.
اما در پشت صحنه این موضوع جمهوریخواهان که به نفتی ها هم معروف هستند، مایل به کاهش قیمت نیستند. به دلیل آنکه صنعت نفت آنها باید با هزینههای بالایی فعالیت کند و در نتیجه قیمت های پایین باعث رکود در صنعت نفت آمریکا هم خواهد شد. آنها در ظاهر موافق کاهش قیمت ها هستند، ولی در واقعیت مایل به کاهش آن نیستند.
این موضع دوگانه ای است که امروز در رفتار مقامات آمریکایی شاهد هستیم. کاخ سفید امروز ناراضی از تصمیمات اوپک نیست، زیرا با ثبات قیمت ها در یک اندازه مشخص، آنها میتوانند به تولید و برنامه های توسعه دهنده صنعت نفت خود ادامه دهند. اما در عین حال با سقوط شدید قیمت نفت آنها نیز متضرر خواهند شد. عربستان هم در این میان برای پیشبرد اهداف ایالات متحده نقشی ابزاری برای آنها را ایفا می کند.
پرسش: خروج قطر از اوپک چه تاثیراتی بر آینده این سازمان خواهد داشت؟
قطر به عنوان عضوی کوچک با میزان تولید اندک، نقش مفیدی در اوپک ایفا می کرد و به طور طبیعی هیچ سازمانی مایل به از دست دادن اعضای مفید خود نیست. دوحه در سال های اخیر مواضع میانهای در پیش گرفته بود، به طوری که با اتخاد مواضع و تصمیم های مستقل در جریان اوپک، نه به سوی عربستان و نه سایر کشورها گرایشی نداشت و همواره در تلاش برای اعلام مواضع مستقل و کارشناسانه بود.
باید در نظر داشت که میزان تولید قطر به اندازه ای نبوده که خروج آنها به سازمان اوپک آسیب جدی وارد کند. آنها ظرفیت تولیدی نزدیک به ششصد هزار بشکه را داشتند و واقعیت این است که پس از خروج از این سازمان هم ظرفیت و توانایی برای افزایش میزان تولید نفت را نخوهند داشت، زیرا دوحه ظرفیت مازادی برای تولید در اختیار نداشت که امروز با خروجش از اوپک آن را به کار گیرد.
اما ذکر این نکته ضروری است که در صورت ادامه حضور قطر با مواضع مستقل خود در این سازمان، دوحه میتوانست تا حدودی قدرت جناح مستقل در اوپک را افزایش و از قدرت جناح مقابل بکاهد و بلوکبندی های آن را دچار تغییر کند، اما واقعیت آن است که امروز اهمیت قطر در تولید و عرضه گاز است و این کشور در صحنه بین الملل به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز شناخته می شود.
0 Comments