شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل بین الملل، درهم تنیدگی اقتصادی چین و آمریکا را مانعی برای بازگشت به دورانی شبیه جنگ سرد دانست و گفت: دو طرف گرچه رقیب هستند، اما خواهان رویارویی با یکدیگر نیستند. آمریکا معتقد است رقابتش با چین در قالب نوعی همکاری تعریف خواهد شد و در این قالب مهار چینیها را پیگیری خواهد کرد.
دکتر علی صفری در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر اینکه کشورش تلاش میکند از بروز جنگ سرد با چین پرهیز کند، تصریح کرد: آمریکا در اسناد بالادستی خود چین را تهدیدی جدی میداند. چین در حوزه اقتصادی با رشد بسیار زیاد شاخصها و نفوذ، حتی میان متحدان آمریکا، نگرانی واشنگتن را برانگیخته و در بعد نظامی نیز، پکن اعلام کرده تصمیم دارد بودجه نظامی خود را از 60 میلیارد دلار به 300 میلیارد دلار برساند؛ ضمن اینکه حضور نیروی دریایی چین در منطقه شرق آسیا به صورت روزافزون در حال افزایش است.
وی به لفاظیهای آمریکا و چین علیه یکدیگر اشاره کرد و گفت: چین تصمیم دارد تعداد کلاهکهای هستهای خود را از حدود 500 کلاهک به حدود 3000 کلاهک برساند. این رقم به تعداد کلاهکهای هستهای روسیه و آمریکا است. تصاویر ماهوارهای آمریکا نیز بیانگر آمادگی جدی چین در حوزه نظامی است.
این کارشناس مسائل بین الملل با یادآوری اینکه چین در حوزه دیپلماتیک وارد میانجیگریها و عرصههایی میشود که بیسابقه است، افزود: چهره جدید چین، برای آمریکا تهدیدی جدی است. این موضوع در حوزه فناوری و درگیریهای سایبری نیز بسیار جدی و ابعاد آن نگرانکننده است. خصوصا چینیها با توجه به قابلیت ویژهای که در حوزه سایبری دارند، میتوانند در کشور هدف، تاثیرگذاریهایی داشته باشند. آمریکا در اسناد امنیتی خود صراحتا به تهدید جنگهای الکترومغناطیسی از سوی چین پرداخته و چین را متهم کرده که با انفجار پالسهای بسیار بزرگ در محیط این امکان را دارد که در سیستمهای الکترونیکی نفوذ کند و عملکرد آنها را مختل نماید یا نابود سازد.
صفری خاطرنشان کرد: با وجود همه این تهدیداتی که آمریکا از سوی چین احساس میکند، مساله بسیار مهم این است که چین برخلاف آنچه درباره شوروی سابق دیده میشد، پیوستگی جدی با اقتصاد آمریکا دارد. گرچه آمریکا در دوره ترامپ، با جنگ تعرفه ای، مقداری این حضور را محدود و تراز تجاری نیز به نفع این کشور تغییرکرد، اما با این حال چین بخش مهمی از اقتصاد آمریکا را تشکیل میدهد و حتی بخشهایی از اقتصاد آمریکا در اثر جنگ تعرفه ها آسیب دید. از سوی دیگر نیز حدود 80درصد معاملات چین همچنان با دلار و یورو انجام میشود.
وی با یادآوری اینکه چین هر میزان در مسیر رشد باشد، هنوز هم در رسیدن به جایگاه قدرت اول با آمریکا فاصله دارد، ادامه داد: با وجود همه رقابتها و تهدیدها، در آمریکا شاهد دو رویکرد «محدودیت زایی برای چین» و رویکرد «ضرورت رقابت مبتنی بر همکاری» هستیم؛ چراکه به هر حال چینیها در حوزه های متعدد و همچنین فناوریهای نوین، با وجود رشد عجیب و خیره کننده، نتوانسته اند موقعیت آمریکا را از آن خود کنند. آمریکا معتقد است رقابتش با چین در قالب نوعی همکاری تعریف خواهد شد که ذیل آن بتواند چینیها را مهار کند.
این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اهمیت همکاری با چین برای اقتصاد آمریکا خصوصا درحوزه نیروی کار و ترجیح شرکتهای بزرگ آمریکایی بر مونتاژ کالاهایشان در چین اضافه کرد: این میزان درهمتنیدگی اقتصادی، مانع از بروز شرایط دوران جنگ سرد است. دو طرف در پی رقابت با یکدیگر هستند، اما در عین حال نمیخواهند با هم رویارویی داشته باشند. این در حالی است که در دوران جنگ سرد رویارویی و رقابت را شاهد بودیم.
صفری با بیان جنگ اوکراین موهبتی برای چینیها در نظر گرفته میشود، زیرا نگاهها و توجهات را به سمت روسیه برد و تاحد زیادی تمرکز بر چین کاهش یافت، گفت: مقامات چینی نیز در مواضعشان عنوان میکنند که در مسیر رقابت با آمریکا قرار دارند؛ حتی اذعان میکنند که برای آمریکا مرسوم است که در این مسیر، دامهایی برای رقبای خود پهن کنند و با توجه به تجربه اخیر روسیه، مهمترین اولویت چین باید گرفتار نشدن در این دامهای امنیتی باشد. اکنون چین با دوراندیشی درخصوص تایوان تلاش دارد، وارد این دام امنیتی نشود.
وی تاکیدکرد: آمریکا و چین در رقابت خود از ابزارهای متعارف استفاده خواهند کرد تا این رقابت را مدیریت کنند. حتی بازگشت آمریکا به سازمان یونسکو بعد از پنج سال، به دلیل عقب نماندن از چین عنوان شد. با اینکه یونسکو سازمانی فرهنگی است، اما تهدید چین چنان ارزیابی شده که در بلندمدت میتواند جدیتر شود و آمریکا نباید ازهیچ ابزاری در این رقابت، چشم پوشی کند.
این تحلیلگرمسائل بین الملل در ادامه به تلاش آمریکا برای ایجاد محدودیتهای گسترده در حوزه فناوری علیه چین و شبکه سازیهای متعدد با هدف کنارگذاشتن چین از بازارهای فناوری نوین، اشاره کرد و ادامه داد: علیرغم چنین رقابت و تهدیداتی، آمریکا خود را ناگزیر از ورود به همکاری با شرکتهای چینی میبیند و معتقد است برای اینکه پیشرفتهای فناورانه چین تبدیل به ابزاری در دست این کشور نشود، باید وارد نوعی از همکاری، تعامل و بده-بستان در این حوزه شود. با این حال از سال۲۰۲۰، شتاب تحریمها در واشنگتن افزایش یافته و نیمه رساناها به عرصه رقابت جدی ژئوپلیتیکی تبدیل شدهاند.
صفری با تاکید بر اینکه تحریمهای ایالات متحده آمریکا علیه صنعت رو به رشد فناوری چین از زمان به قدرت رسیدن بایدن در اوایل سال ۲۰۲۱ تشدید شده، اظهارداشت: این تحریمها شامل ممنوعیتهای صادراتی برای محدودکردن تقریبا همه جنبه های توسعه تراشه های چین بوده و ضربههایی به آن نیز زده است. با اینکه رشد بخش تجهیزات تراشه سازی چین در سه سال گذشته چشمگیر بوده، اما هنوز با خودکفایی فاصله زیادی دارد و بعید به نظرمی رسد بتواند خط تولید کاملی بسازد که بدون کمک تامینکنندگان خارجی به راحتی کار کند. براساس آمار، اگر محدودیتهای اعمالی علیه شرکتهای چینی باقی بماند، سازندگان داخلی چینی تنها قادر خواهند بود تاسال۲۰۳۰ میلادی ۳۳ درصد از کل تقاضای داخلی را به جای پیش بینی قبلی۵۲ درصدی عرضه کنند.
وی درعین حال به سفر اخیر دو سرمایه گذار مهم آمریکایی در حوزه فناوری به چین و ملاقاتهای انجام شده با مقامات عالی رتبه چینی اشاره کرد و ضمن تاکید بر اینکه نباید رقابتهای فعلی را جنگ سرد ارزیابی کرد و شوروی سابق با چین تفاوتهای بسیاری دارند، اظهار داشت: جنگ سرد، مفهوم رویارویی را با خود دارد، اما آمریکا و چین اکنون بدون رویارویی مستقیم یا نیابتی، دوران رقابت شدید را تجربه میکنند و چین نیز با آمریکا و متحدین آن وارد تقابل سخت نمیشود.
0 Comments