جدیدترین مطالب
بریکس؛ توانمندیها و محدودیتها
شورای راهبردی آنلاین -رصد: برخی از ناظران به بریکس با نگاهی امیدوار و حتی به دیده تحسین به آن مینگرند و بریکس را نمادی از تغییرات موردانتظار در نظام بینالملل میدانند که باید این نظام را دموکراتیکتر و منصفانهتر سازد. برخی دیگر تردید و نگرانیهای خود را درباره خیزش سریع بریکس ابراز میکنند. آنها نگرانند که این خیزش باعث یک رویارویی میان غرب و باقی کشورها شود و در پی آن سیاست و اقتصاد جهانی دچار گسست شود. اغلب به نظر میرسد که این امیدها و بیمها بار سیاسی دارند و درباره آنها بیش از حد معقول اغراق شده است. بیایید نگاهی دقیقتر به گروه بریکس بیندازیم و بین آنچه این گروه نمیتواند و آنچه که میتواند در آینده نزدیک ارائه دهد تمایز قائل شویم.
چشمانداز تبدیل پول بریکس به ارز مورد پذیرش همگان در اقتصاد جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشست اخیر بریکس با تصویری نمادین از پول بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورروسیه پایان پذیرفت. شاید تا پیش از این نشست، عدهای از کارشناسان به استمرار بریکس به مثابه یک بلوک (یا شبکه نوپدید) باور چندانی نداشتند. اگرچه وتوی عضویت ترکیه از سوی هند نشان داد که بریکس برای قدرتگیری از مجرای گسترش ائتلاف، راهی بهنسبت طولانی در پیش دارد، اما نگاهها به بریکس آن را تا حد زیادی موفق نشان میدهد. پول بریکس و نمایش آن در دستان پوتین، یکی از نشانههای جدیت در بریکس و افزایش اهمیت آن در آینده است.
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
أحدث المقالات
بریکس؛ توانمندیها و محدودیتها
شورای راهبردی آنلاین -رصد: برخی از ناظران به بریکس با نگاهی امیدوار و حتی به دیده تحسین به آن مینگرند و بریکس را نمادی از تغییرات موردانتظار در نظام بینالملل میدانند که باید این نظام را دموکراتیکتر و منصفانهتر سازد. برخی دیگر تردید و نگرانیهای خود را درباره خیزش سریع بریکس ابراز میکنند. آنها نگرانند که این خیزش باعث یک رویارویی میان غرب و باقی کشورها شود و در پی آن سیاست و اقتصاد جهانی دچار گسست شود. اغلب به نظر میرسد که این امیدها و بیمها بار سیاسی دارند و درباره آنها بیش از حد معقول اغراق شده است. بیایید نگاهی دقیقتر به گروه بریکس بیندازیم و بین آنچه این گروه نمیتواند و آنچه که میتواند در آینده نزدیک ارائه دهد تمایز قائل شویم.
چشمانداز تبدیل پول بریکس به ارز مورد پذیرش همگان در اقتصاد جهانی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نشست اخیر بریکس با تصویری نمادین از پول بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورروسیه پایان پذیرفت. شاید تا پیش از این نشست، عدهای از کارشناسان به استمرار بریکس به مثابه یک بلوک (یا شبکه نوپدید) باور چندانی نداشتند. اگرچه وتوی عضویت ترکیه از سوی هند نشان داد که بریکس برای قدرتگیری از مجرای گسترش ائتلاف، راهی بهنسبت طولانی در پیش دارد، اما نگاهها به بریکس آن را تا حد زیادی موفق نشان میدهد. پول بریکس و نمایش آن در دستان پوتین، یکی از نشانههای جدیت در بریکس و افزایش اهمیت آن در آینده است.
نظامیسازی فضا و تسلیحات هستهای
شورای راهبردی آنلاین-رصد: آمریکا در فوریه 2024 در بحبوحه تنشها و خطرات مناقشه هستهای، روسیه را به توسعه یک سلاح ضد ماهواره (ASAT) با خرج هستهای برای مدار پایین زمین متهم کرد. این گزارش به بررسی اتهامات، قوانین بینالمللی علیه تسلیحات کشتار جمعی مستقر در فضا و تلاشهای تاریخی برای جلوگیری از رقابت تسلیحاتی در فضا میپردازد.
آیا نشست بینالافغانی استانبول، اتاق فکر نشست دوحه است؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در اخبار آمده است که پنجشنبه و جمعه، ۱۰ و ۱۱ آبانماه، حدود ۵۰ تن از فعالان سیاسی و مقامات حکومت پیشین افغانستان در نشستی دو روزه در استانبول ترکیه، پشت درهای بسته، گردهم آمدهاند تا درباره «امکان ازسرگیری مذاکرات بینالافغانی» بحث و گفتوگو کنند. این نشست که با حمایت دولت ترکیه و به ابتکار «مجمع گفتمان ملی» برگزار شده، توسط حکمت کرزی، مصطفی مستور، ذبیحالله زیارمل، نبیلا مصلح، ادریس زمان، ایوب عرفانی و فریما نوابی از مقامات پیشین حکومت افغانستان، در سال ۲۰۲۲ تأسیس شده است.
اهداف و پیامدهای راهبردی سیاست غلط آمریکا در افغانستان
محسن روحی صفت در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه وضعیت افغانستان در مقایسه با 20 سال گذشته که آمریکا به این کشور حمله کرد، نهتنها بهتر نشده، بلکه چشمانداز روشنی هم برای آینده آن وجود ندارد، خاطرنشان کرد: نشانهها حاکی از این است که شرایط این کشور به سمت بیثباتی، ناآرامی و احتمالاً جنگ داخلی میرود و در این وضعیت هیچ ابهامی نیست که وضعیت آینده بدتر از گذشته خواهد بود.
وی با اشاره به شرایط منجر به حضور طالبان در افغانستان در دهههای اخیر ادامه داد: بعد از «کنفرانس بن» افغانستان مدرن پایهگذاری شد و ازجمله شاخصههای آن جمهوریت، قانون اساسی، رعایت حقوق اقلیتها، حقوق زنان، جامعه مدنی و سازوکارهای انتخاباتی برای زمامداری بود. اسلام هم بهعنوان دین رسمی در این کشور پذیرفته شد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: همه اینها نشانههای پیشرفت مدنی در افغانستان بود که حدود 60 درصد آنها محقق شد، اما آنچه ایجاد نشد توسعه اقتصادی و ایجاد زیرساختهای صنعتی و کشاورزی و رونق یافتن مسائل معیشتی بود که اجازه نداد امنیت لازم در این کشور شکل گیرد. وقتی در افغانستان اشتغال نباشد، بهراحتی گروههای افراطی از بیکاران سربازگیری میکنند که پیامد آن ایجاد ناامنی است.
آمریکا عامل تشدید بحران در افغانستان
روحی صفت با بیان اینکه شیوهای که آمریکا در افغانستان به کار گرفت، ناکارآمد بود، افزود: آمریکا در سالهای گذشته، بازیگر مطلق درصحنه افغانستان بود، اما شیوه عملش به بحرانها افزود. برای مثال، گزارشهای متعددی وجود دارد که وقتی عملیات نظامی علیه گروههای افراطی صورت میداد، مردم عادی هم کشته میشدند! این مسئله افکار عمومی مردم را تحریک و به سربازگیری نیروهای افراطی کمک میکرد.
وی اضافه کرد: وقتی آمریکا نتوانست به هدف خود در غلبه بر گروههای افراطی پیروز شود، خواستار مذاکرات با آنها شد و پیشنهاد داد دولت افغانستان هم در این گفتگوها مشارکت داشته باشد. طالبان با حضور دولت در مذاکرات مخالفت و آمریکا از موضع خود عقبنشینی کرد. این مسئله مشروعیت دولت مرکزی را به شدت کاهش داد و وجهه طالبان را بهعنوان قدرتی که میتواند با آمریکا مذاکره کند، میان طرفدارانش بالا برد.
روحی صفت گفت: آمریکا خواستار این بود که طالبان قبل از مذاکرات، آتشبس را بپذیرد، اما طالبان نپذیرفتند. آمریکا قبول کرد در همین شرایط مذاکره کند. آمریکا میخواست طالبان بخشی از قدرت باشد، اما طالبان با این خواسته هم مخالفت کردند و مرتب آمریکا از مواضع خود عقبنشینی کرد.
خروج امن از افغانستان، خواسته اصلی آمریکا در توافق دوحه
به گفته این تحلیلگر مسائل بینالملل، توافق دوحه، درواقع قرارداد صلح نبود بلکه تضمینی برای آمریکا بود که خود را از شر نیروهای طالبان در امان نگه دارد و خواسته اصلیاش در این مذاکرات این بود که خروج نیروهایش بهصورت امن و بدون مشکل صورت گیرد و بقیه موارد برایش حاشیهای و بیاهمیت تلقی شد.
وی ادامه داد: در شرایطی که آمریکا بهعنوان متوازن کننده نیروها در افغانستان عمل میکرد، با خروج غیرمسئولانه از این کشور توازن قدرت و ثبات نسبی را به هم ریخت. از یکسو با شیوه غلط در مذاکرات، موجب ایجاد توهم قدرت در طالبان شد و از سوی دیگر روحیه دولت افغانستان ضعیف شد. بعدازآن شاهد پیشروی طالبان پس از خروج نیروها بودیم و ولسوالیهای مختلف فتح شد.
روحی صفت با تأکید بر اینکه طالبان با استفاده از تجربه 20 ساله خود تلاش دارد چهره نرمخو و مصالحهجو به خود بگیرد، توضیح داد: طالبان با استفاده از تجربه داعش، دستگاه تبلیغاتی به نفع خود ایجاد کرد. با این اقدام اهدافی را که از طریق جنگ تعقیب میکرد با زمینهسازی تبلیغاتی به دست آورد. شهرهایی را که فتح نشده بود، با گرفتن یک عکس بر دروازه آن و توییت کردن، فتحشده عنوان و در مردم و نیروهای دولت وحشت ایجاد کرد و روحیه طرفداران خود را تقویت نمود، بدون اینکه در عملیاتی شرکت کند.
وی با بیان اینکه طالبان تنها بخشی از مردم افغانستان هستند و نه همه این کشور، گفت: وقتی آمریکا 20 سال پیش وارد افغانستان شد، به دنبال هژمونی کامل در این کشور بود؛ اما بعدازاینکه نتوانستند به این هدف برسند، حاضر نیستند این سرزمین به حوزه نفوذ رقبای خود، شامل چین، روسیه و ایران تبدیل شود. لذا در این راستا باید بیثباتی در این منطقه حاکم شود.
بیثباتسازی منطقه؛ هدف آمریکا
روحی صفت با یادآوری اینکه افغانستان در 20 سال گذشته هم بیثبات بود، اما این وضعیت پیچیدهتر و بحرانیتر خواهد شد، اضافه کرد: هدف آمریکا، ایجاد بیثباتی در منطقه از طریق مدیریت بحران است و سعی میکند این بحران را در جهت ایجاد تهدید برای چین، تحریک ترکمنستان و تهدیدی برای روسیه پوتین مدیریت کند. درواقع به دنبال سیاست «اوکراینیزه کردن» است تا کشورهای آسیای مرکزی هم مانند اوکراین تضاد منافعی با روسیه داشته باشند و این کشور تضعیف شود.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با تأکید بر دلایل اهمیت وجود دولت مرکزی قوی در افغانستان برای ایران، بیدولتی در این کشور را به نفع آمریکا ارزیابی کرد تا با بهرهگیری از این فضا ضمن پیشبرد اهداف خود، داعش را از طریق افغانستان به آسیای مرکزی سوق دهند.
وی یادآور شد: باید برای ایجاد ثبات نسبی در افغانستان، دولت مرکزی شکل گیرد که در آنهمه اقشار و قومیتها حضور فعال داشته باشند و همه خواهان اصلاح وضعیت باشند.
روحی صفت در خصوص پیامدهای راهبردی خروج غیرمسئولانه آمریکا از افغانستان و خلأ قدرت ایجاد شده، گفت: بروز ناامنیهای مرزی، سیل مهاجرت از این کشور، فشار اقتصادی به همسایگان، فشار بر دولتهای همسایه، پیامدهای اجتماعی ناشی از مخلوط شدن جوامع، بیکاری و مسائل بهداشتی از اولین مشکلات احتمالی برای همسایگان، خصوصاً ایران، خواهد بود.
وی ادامه داد: در این شرایط رقابتهای منطقهای افزایش خواهد یافت که برای کشورها هزینه دارد و کشورها برای پیگیری منافع خود، تلاش یکدیگر را خنثی میکنند و درواقع بهجای اینکه در صلح و آرامش باشند، به تخریب و رقابت با هم میپردازند.
0 Comments