علی عبدی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به تنش ایجادشده میان اردن و رژیم صهیونیستی و ممانعت از استفاده از فضای اردن تأکید کرد: تنش به وجود آمده مسبوق به سابقه است و روابط اردن به دلیل همسایگی با رژیم صهیونیستی هیچگاه خالی از تنش نبوده است.

وی ضمن تشریح مواضع اعلام‌شده دو طرف پس از تنش اخیر، افزود: برخی رسانه‌ها اعلام کرده بودند، وقتی ولیعهد اردن، حسین بن عبدالله، قصد بازدید از بیت‌المقدس را داشته، رژیم صهیونیستی به بهانه بیش‌ازاندازه بودن تیم محافظتش مانع از این سفر شده، اما وزیر خارجه اردن اعلام کرده اداره مسجدالاقصی و اوقاف اسلامی قدس وابسته به وزارت اوقاف اردن است و رژیم اسرائیل در نظر داشته برنامه ورود را تغییر دهد و چون برنامه عبادت نمازگزاران فلسطینی در این مکان دچار تغییر می‌شده، ولیعهد در آخرین لحظات راضی نشده مشکلی برای مسلمانان ایجاد شود بنابراین زیارت خود را لغو کرده است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا درعین‌حال گفت: در پی این اقدام، وقتی نتانیاهو می‌خواست به امارات پرواز کند، البته آن‌طور که خودشان مدعی هستند، اردن هم اجازه پرواز از آسمانش به مقصد دبی را نداد، گرچه برای عدم پرواز نتانیاهو گمانه‌زنی و بحث‌های زیادی مطرح شد؛ ازجمله مریضی همسرش سارا نتانیاهو و مسائل دیگر به‌ویژه مسائل امنیتی.

احتمال لغو سفر نتانیاهو به دلایل تهدیدات امنیتی

این کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی با بیان اینکه برخی تحلیل‌ها حاکی از این است که این مسائل بیشتر بهانه بوده، توضیح داد: بااینکه دفتر نتانیاهو به مشکلاتی که در هماهنگی عبور هواپیمای نخست ‌وزیر از حریم هوایی اردن به امارات اشاره کرده بود اما به نظر می‌رسد دلیل اصلی نرفتن نتانیاهو به امارات، بیشتر مباحث امنیتی و تهدیداتی که درباره انجام این سفر حس می‌کردند، بوده است. پیام‌هایی داده شده بود که اگر این دیدار صورت بگیرد ممکن است برای هر دو طرف مخاطرات شدید امنیتی داشته باشد و این مسئله باعث صرف‌نظر کردن نتانیاهو از این دیدار شد.

عبدی اضافه کرد: البته این چندمین بار است که سفر نتانیاهو به امارات به بهانه‌های مختلف به تعویق می‌افتد اما این بار تنش میان اردن و رژیم صهیونیستی را هم دوباره نشان داد. البته اردن هم تایید کرد که به هواپیمای نتانیاهو برای عبور از آسمانشان اجازه پرواز ندادند. ما موارد مشابه دیگر هم در این زمینه داشتیم؛ مثل ماجرای ترور خالد مشعل در سال 1997 که توسط عوامل رژیم صهیونیستی و بدون اطلاع دولت اردن در امان صورت گرفت و چون شکست خورد و به رسوایی کشیده شد باعث کدورت شدید ملک حسین، پادشاه وقت اردن، شد. آن زمان هم نتانیاهو نخست‌وزیر بود و تنشی میان دو طرف به وجود آمد.

اختلافات بر سر الحاق دره رود اردن

این تحلیلگر مسائل غرب آسیا ادامه داد: آنچه اکنون وجود دارد اختلافات شدید نظری بر سر الحاق دره رود اردن به خاک فلسطین اشغالی توسط نتانیاهو است؛ مسئله‌ای که موردتوافق دولت ترامپ هم واقع‌شده بود و به دنبال این بودند که این منطقه به کرانه باختری الحاق پیدا کند. دولت اردن به‌شدت با این تصمیم مخالف است و سعی کرد از ابزارهایش هم استفاده کند. برای مثال در بحث‌های روند صلح کناره‌گیری کرد و اتفاقاتی هم که اخیراً رخ‌داده بی ارتباط با مسئله کدورت دولت هاشمی اردن از الحاق دره رود اردن به سرزمین‌های اشغالی نیست.

عبدی درعین‌حال به برخی اخبار در رابطه با احتمال دیدار نتانیاهو با بن سلمان در امارات اشاره کرد و گفت: بعید نبود که همین اتفاق رخ دهد و بن سلمان آنجا باشد و یک دیداری با هم در فرودگاه داشته باشند.

نگرانی اردن از واگذاری تولیت اماکن مقدس فلسطین به عربستان

وی برخی تحلیل‌ها در رابطه با تلاش عربستان برای دامن زدن به تنش میان اردن و رژیم صهیونیستی باهدف کسب امتیاز تولیت مسجدالاقصی و همچنین اخبار مربوط به رایزنی‌های محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی با نتانیاهو برای گرفتن تولیت اماکن مقدس فلسطین از اردن را به‌عنوان دیگر موضوعات موردانتقاد اردن خاطرنشان ساخت.

عبدی درباره نقش اردن در تحولات منطقه و مواضعش نسبت به عادی‌سازی روابط کشورهای عربی و به‌ویژه عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی تأکید کرد: اردن هیچ‌گاه به‌عنوان بازیگر کلیدی در منطقه مطرح نبوده و دلایل متعددی ازجمله مسئله ژئوپلیتیکی، جمعیت و رژیم سیاسی و همچنین وابستگی شدید مالی شان به کشورهایی مثل امارات و عربستان در این رابطه قابل‌توجه است؛ چون اردن مانند کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس، از منابع نفت، گاز و درآمدهای بالا برخوردار نیست.

وی ادامه داد: این وابستگی، در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات خیلی تأثیرگذار است اما اردن همیشه سعی کرده یک تعادلی را حفظ کند اما در عین ‌حال اردن روابطش با رژیم صهیونیستی را عادی‌سازی کرده و رژیم را به رسمیت شناخته و سفارتخانه رسمی دارد و نمی‌تواند مخالف روند تطمیع یا عادی‌سازی با دیگران باشد؛ همان‌طور که جزء پیشتازان است و در مذاکرات اسلو، ملک حسین جزء چهره‌های کلیدی کنار حسنی مبارک بود.

وی تأکید کرد: آنچه اکنون اردن در رابطه با آن با رژیم دچار چالش است، بحث‌های سرزمینی است. با اصل و اساس رژیم، مخالفت جدی ندارد و اصلاً هیچ‌وقت نداشته است، اردن هیچ‌وقت درصحنه مبارزه با اسرائیل جدی نبوده، چون بنیان‌گذار اردن هاشمی، پدر ملک حسین و پدربزرگش از بدو تأسیس رژیم روابط و مذاکرات مخفیانه‌ای با اسرائیلی‌ها داشتند.