جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
روابط برجامی ایران و غرب در سال 99
مرتضی مکی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی اظهار داشت: همچنین ما مشاهده کردیم که سطح همکاریهای اقتصادی و تجاری ایران و غرب نسبت به سال ۹۸ کاهش زیادی پیدا کرد و عملاً اعمال تحریمهای شدید از سوی دولت دونالد ترامپ موجب محدودتر شدن روابط ایران با غرب شد. البته در این رابطه، غرب، متحدان اروپا و آمریکا مانند کره جنوبی و ژاپن را نیز شامل میشود که جزو شرکای مهم ایران در جنوب شرق آسیا بودند اما به دلیل تحریمهای ثانویه آمریکا بسیاری از پولهای ایران در بانکهای این کشورها بلوکه شد.
این کارشناس با بیان اینکه تقریباً در سال ۹۹ همه تحلیلها، ارزیابیها و پیشبینیها به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیوند خورده بود، تأکید کرد: «در این راستا رایزنیهایی که میان ایران و مجموعه کشورهای غربی و متحدان آنها با هدف ایجاد گشایشهایی در مناسبات ایران با غرب نیز با ناکامی مواجه بود. لذا همه امیدوار بودند که نتایج انتخابات آمریکا به بنبست در مناسبات ایران با غرب پایان دهد.»
مکی با تأکید بر این موضوع که در سال ۹۹ یک حادثه و اتفاق مهم نیز رخ داد که به نوعی آمریکا را در انزوا قرار داد و نشانهای از شکاف عمیق در روابط اروپا و آمریکا بود؛ به تلاش دونالد ترامپ برای جلوگیری از لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ و همچنین تلاش این کشور با هدف استفاده از مکانیسم ماشه بر اساس توافقنامه برجام و بازگرداندن تحریمهای اقتصادی سازمان ملل علیه ایران با پیشنویس قطعنامهای که آمریکا در این دو موضوع تهیهکرده بود اشاره کرد و افزود: «این تلاشها با مخالفت کشورهای اروپایی، چین و روسیه مواجه و شکست خورد که این یک پیروزی دیپلماتیک بزرگ برای ایران و نشانهای از نتایج صبر و مقاومت استراتژیک ایران در برابر خروج آمریکا از توافقنامه برجام بود.»
وی در خصوص تأثیر روی کار آمدن بایدن بر مسئله برجام نیز توضیح داد: «هرچند برخلاف خیلی از پیشبینیها جو بایدن، رئیسجمهور دمکرات آمریکا هنوز به برجام برنگشته و تحریمهای ظالمانه علیه ایران را لغو نکرده است، ولی یک نکته بدیهی است و اینکه راه ترامپ در جهت استفاده از سیاستهای فشار حداکثری آمریکا با شکست مواجه شد و میتواند مخاطراتی را برای سیاستهای منطقهای واشنگتن و گسترش بیثباتی و ناامنی در این منطقه به همراه داشته باشد.»
به گفته این کارشناس، کشورهای اروپایی و آمریکا طی یک دهه گذشته بهخوبی نتایج ناامنی و بیثباتی در منطقه خاورمیانه را لمس کردند که بخشی از آن، گسترش موج پناهجویان به اروپا و افزایش اقدامات تروریستی جریانهای تکفیری-تروریستی به فراتر از منطقه خاورمیانه در کشورهای اروپایی و آمریکا بود.
وی درباره آینده پرونده برجام در دوره ریاستجمهوری بایدن نیز گفت: «با توجه به سیاستهای محافظهکارانه دولت جو بایدن در آمریکا در خصوص چگونگی احیای برجام، پرونده برجام همچنان مهمترین دستور کار در مذاکرات ایران با غرب در سال ۱۴۰۰ خواهد بود. هرچند با در نظر گرفتن این موضوع که در سال ۱۴۰۰ انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز پیش رو است انتظار نمیرود تا زمان برگزاری انتخابات در ایران تحولی جدی در لغو تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران رخ دهد.»
این کارشناس تأکید کرد: «ایالاتمتحده آمریکا تلاش خواهد کرد با سیاست قطرهچکانی رفع تحریمها و آزاد کردن بخشی از مطالبات مالی ایران از شرکای تجاریاش، روزنههای گفتگو و مذاکره با ایران را باز نگه دارد تا بلکه از این طریق به خواستههای حداکثری خود در گسترش موضوع مذاکرات با ایران به فراتر از مسائل هستهای دست یابد.»
مکی درباره موضع کشورهای اروپایی در قبال برجام پس از پیروزی دمکراتها نیز گفت که موضع آنها با یک تغییر تاکتیکی همراه شده است. وی افزود: «هدف دولتهای اروپایی پس از خروج ترامپ از برجام، حفظ آن بود. چراکه بهخوبی از دستاوردهای برجام در چارچوب سیاست عدم اشاعه هستهای آگاه هستند. به همین دلیل اراده سیاسی آنها در مقابل ترامپ در خصوص خروج از برجام، حفظ این توافقنامه بود. پیروزی دمکراتها و پیگیری سیاست چندجانبهگرایی از سوی آنها، باعث شده که اروپا نیز همچون آمریکا خواهان بازگشت سریع واشنگتن به برجام و لغو تحریمها نباشد. درواقع کشورهای غربی همچنان میخواهند از اهرم تحریمهای اقتصادی در جهت تأمین سیاستهای امنیتی و سیاسی خود در منطقه خاورمیانه و جلب رضایت دولتهای عربی منطقه چون عربستان و رژیم صهیونیستی استفاده کنند.»
این کارشناس بابیان اینکه انتظار نمیرود موضع دولتهای اروپایی در سال ۱۴۰۰ تغییر جدی کند، توضیح داد: «هرچند جوزپ بورل بهعنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد موضعی میانهروتر و مصالحهجویانهتر از فرانسه و آلمان، کشورهای پیشرو در اتحادیه اروپا اتخاذ کند.»
مکی تأکید کرد: «برخی از کشورهای اروپایی از موضع فرانسه و آلمان در رابطه با چگونگی احیای برجام حمایت نمیکنند و خواستار لغو سریعتر تحریمهای اقتصادی علیه ایران هستند. سفر اخیر وزیر خارجه ایرلند جنوبی به تهران و مواضع مطرحشده درباره برجام گویای همین مسئله است. بورل تلاش دارد تا حدودی نمایندگی این دسته از کشورها برای لغو سریعتر تحریمهای اقتصادی علیه ایران را نیز داشته باشد و به همین دلیل ما شاهد مواضع منطقیتر و میانهروتر از سوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نسبت به دیگر مقامات اروپایی بهخصوص فرانسه و آلمان در قبال مسئله ایران هستیم.»
0 Comments