اصغر زارعی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی درخصوص روابط قطر با دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس خاطرنشان کرد: با توجه به تحولاتی که در منطقه شاهد بودیم و اقداماتی که از ناحیه دولت آمریکا با تلاش برای وساطت صورت گرفت، احساس می‌شد آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که روابط بین اعضای شورای همکاری خلیج فارس خصوصا عربستان سعودی، کویت و امارات متحده عربی را با دولت قطر بهبود دهند.

وی افزود: آمریکایی‌ها تلاش کردند این کشورها را ترغیب کنند که روابطشان را به سمت مناسبات قبل از قطع رابطه سوق دهند؛ اما قطری‌ها همچنان معتقد هستند که تغییری در شرایط ایجاد نشده و آنچه امارات و عربستان دنبال می‌کنند، شرایطی نیست که بتواند قطر را به اوضاع قبل از قطع روابط برگرداند.

این تحلیلگر مسائل غرب آسیا با بیان اینکه با وجود اختلافاتی که میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس ایجاد شده و تنش‌ها میان اعضای اصلی آن، در واقع این شورا وضعیت نابسامان و متزلزلی پیدا کرده است، گفت: عربستان همیشه سعی می‌کرد در شورای همکاری خلیج فارس به عنوان نقش برادر بزرگ‌تر با سایر اعضا برخورد و همه را با خود همراه کند، اما اختلافاتی که در بعضی از موضوعات بین قطر و عربستان سعودی و امارات واقع شد و در پی آن برخی از کشورهای عربی مثل مصر و اردن هم با این اختلافات مواجه شدند، شکاف‌هایی در این شورا ایجاد کرد.

زارعی ادامه داد: قطر سعی کرد از سیاست مستقل‌تری استفاده کند و در برابر زیاده خواهی‌های دولت عربستان و همراهی دولت امارات و برخی دیگر از اعضای شورای همکاری، مقاومت به خرج دهد و همین مسئله باعث تیرگی روابط شد. با اینکه در دو- سه سال اخیر تلاش‌های زیادی شد که مجددا روابط این کشورها تلطیف شود و قطر بتواند در شورای همکاری نقش سابق خود را ایفا کند، اما تغییر چشمگیری رخ نداد.

افزایش شکاف‌ها در پی آشکار سازی روابط با رژیم صهیونیستی

وی با بیان اینکه آن‌ها تلاش می‌کنند که قطر مخالفت‌هایی را با سیاست‌های عربستان و سایر اعضای شورا بروز ندهد، گفت: بعد از این که آمریکا تلاش کرد برخی کشورهای عربی روابط خود را با رژیم جعلی صهیونیستی ترمیم و یا آشکارسازی روابطشان را اعلام کنند؛ قطر با این سیاست‌ها مخالفت کرد و همین موضوع هم فاصله‌ها میان آن‌ها را افزایش داد. آمریکایی‌ها سعی کردند قطر را هم کنار سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب، در این بازی جدید وارد کنند.

زارعی افزود: در درجه اول تلاش آن‌ها این بود که روابط قطر با عربستان و امارات رو به بهبود برود و همین مسئله می‌توانست به آنچه آمریکایی‌ها در منطقه دنبال می‌کردند، کمک کند تا به‌واسطه آن شورای همکاری خلیج فارس که به توصیه آمریکا شکل گرفته بود، دچار از هم پاشیدگی و تضعیف نشود.

اختلافات اساسی قطر و شورای همکاری

این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به انتشار برخی اخبار در رابطه با احتمال حضور امیر قطر در نشست سران کشورهای همکاری خلیج فارس که قرار است در عربستان برگزار شود، تأکید کرد: علی رغم برخی اخبار که این نشست را آشتی کنان تعبیر کرده‌اند و تلاش‌هایی که برای بهبود روابط قطر با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس می‌شود، باید در نظر داشت مسائلی که میان آن‌ها وجود دارد در کوتاه مدت قابل حل نیست؛ چرا که اختلافات اساسی است؛ هر چند که عربیت و مسائل منطقه می‌تواند دو عامل مهم و مؤثر در بهبودی روابط عربستان و قطر و برخی از کشورهای دیگر باشد.

اصلاح زودهنگام روابط قطر و شورای همکاری خوش باورانه است

وی ادامه داد: قطری‌ها سعی کردند در سه – چهار سال اخیر با ایجاد روابط گسترده و تعاملات وسیع با برخی کشورهای غیرعرب منطقه مثل ترکیه، ایران و حتی پاکستان و برخی کشورهای دیگر منافع ملی خود را تامین کنند تا به‌واسطه آن سیاست‌های منطقه‌ای خودشان را از مدار سیاست‌های انحصاری عربستان خارج کرده باشند و خود را به نوعی در روابط و سیاست خارجی منطقه‌ای‌شان مستقل کنند.

زارعی گفت: با وجود این اقدامات مثبتی که قطری‌ها برای استقلالشان در پیش گرفتند و همچنین شرایطی که امروز در منطقه حاکم است و با توجه به تغییر دولت در آمریکا و خروج ترامپ از قدرت این کشور، خوش‌باورانه است اگر فکر کنیم در فاصله کمی این روابط به سمت اصلاح و بهبود خواهد رفت. هر چند تلاش‌های زیادی از سوی آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی و منطقه‌ای در حال انجام است که قطر را وارد این مسیر کنند که اختلافاتشان را با عربستان سعودی و سایر اعضای شورا کاهش دهند.