شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر اینکه اتحادیه عرب در معضلات و بحران های جهان عرب نتوانسته کاری از پیش ببرد، گفت: به نظر میرسد با تداوم وضع موجود، اتحادیه عرب به اتحادیههای کوچکتر منطقهای و آنها هم به اتحادیههای موضوعی و موردی تجزیه شوند.
سید صباح زنگنه در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به عدم اتخاذ موضع از سوی اتحادیه عرب در قبال آشکارسازی روابط برخی رژیمهای عربی با رژیم صهیونیستی و تشریح تاریخچه تشکیل این اتحادیه، اظهار داشت: اتحادیه عرب بنا به پیگیری وزیر خارجه انگلستان در دهه 40 میلادی تشکیل شد و در آن زمان انگلستان و دولتهای عربی اهداف متفاوتی از تأسیس آن داشتند، اما این اتحادیه عرب بر اساس منشورش برای همبستگی و همکاری میان کشورهای عربی تأسیس شده بود و تعدادی از کشورهای مهم عربی جزء مؤسسین آن بودند.
وی افزود: این اتحادیه گرچه طرحهای بلند پروازانه ای برای ایجاد اتحاد مالی، گمرکی و همکاریهای دفاعی مشترک داشت و تشکیلات فرعی و سازمانهای وابستهای هم در امور فرهنگی و آموزشی ایجاد کرد اما در نهایت همه این اقدامات عملاً بهجایی ختم نشد، درواقع نه همکاریای دیده شده و نه در مسائل مهم همبستگیای.
اتحادیه عرب در معضلات و بحرانهای جهان عرب نتوانست کاری از پیش ببرد
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به جنگهایی که در ارتباط با کشورهای عربی اتفاق افتاد و همچنین آواره شدن فلسطینیها، تأکید کرد: فهرست بلند بالایی از بحرانها به وقوع پیوست که اتحادیه عرب عملاً نتوانست گام مثبتی در رابطه با آنها بردارد. اکنون هم با اینکه در شرایطی قرار گرفتهاند که فشارها بر مردم فلسطین روز افزون شده است و حتی کمکهای سازمان ملل به آوارگان فلسطینی هم در حال قطع شدن است و هنوز این آوارهها به خانه و کاشانه خود برگشت داده نشدهاند، اتحادیه بازهم نتوانست کاری از پیش ببرد و فشاری بر کشورهای بزرگ جهان وارد کند تا در رفع این مشکلات بکوشند.
خروج فلسطین از دستور کار اتحادیه عرب
زنگنه ادامه داد: در موضوع عادیسازی روابط چند رژیم عربی که هیچ درگیری و همسایگیای با فلسطین اشغالی ندارند، هم این مسئله اتفاق افتاد و اتحادیه عرب نتوانست در این زمینه هم کاری از پیش ببرد، بلکه برعکس با سکوتِ گویایِ موافقت با این اقدام برخورد کرد. حتی وقتی دولت خودگردان فلسطین بیانیه ای صادر کرد اتحادیه عرب آن بیانیه را در دستور کار قرار نداد و با آن موافقت نکرد. این اقدام حقیقتاً به معنای این بود که همان فلسطینی که توسط بالفور به اسرائیل وعده داده شده بود در حال رسیدن به مراحل آخر وعده است و عملیاتی میشود. به این معنا که فلسطین هم از دستور کار اتحادیه عرب خارج شده است.
متلاشی شدن عملی اتحادیه عرب
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به امتناع دولت خودگردان فلسطین از پذیرش ریاست دورهای اجلاس وزرای خارجه اتحادیه عرب، اضافه کرد: قطر هم که نوبت بعدی ریاست را بر عهده داشت حاضر نشد جایگزین دولت خودگردان فلسطین شود و این مواضع به معنای متلاشی شدن عملی و واقعی این اتحادیه است.
وی همچنین به مواضع اتحادیه عرب در قبال بحران سوریه و لغو عضویت این کشور در این اتحادیه اشاره کرد و گفت: به لحاظ ساختاری و محتوایی عملاً مدیریتهای بعد از دوره جمال عبدالناصر بر اتحادیه عرب، استقلال نسبی خود را از دست دادند، همان مصر پیشین هم در دوره فعلی مصر دنبالهرو دیگران است و از رهبری و پیشگامی خارج شده است.
زنگنه افزود: فضای تصمیم سازی و تصمیمگیری که امروز در این اتحادیه حاکم است از سوی کشورهای صد درصد تسلیم آمریکا و درعینحال توانمند بر تأمین مالی دبیرخانه هدایت میشود و این به معنای حاکمیت دلارهای نفتی بر سرنوشت اتحادیه و اعضای آن است و در این شرایط خبری از اصول، مبانی و ارزشها نیست.
احتمال تجزیه اتحادیه عرب
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به افزایش انتقادات از عملکرد اتحادیه عرب و همچنین تشدید مشکلات دنیای عرب، خاطرنشان کرد: کشورهای عرب وارد مرحلهای شدهاند که خلاصهترین عنوانی که میتوان برای آن یافت «تجزیهی تجزیهشدهها» ست. به نظر میرسد با تداوم وضع موجود، اتحادیه عرب به اتحادیههای کوچکتر منطقهای و آنها هم به اتحادیههای موضوعی و موردی تجزیه شوند. اعضای آنها هم به مناطق ناهمگون و ناهماهنگ تجزیه میشوند.
زنگنه تأکید کرد: این روند نشانگر فروپاشی محتوم این اتحادیه و حتی کشورهای عضو آن است. همانطور که شاهد تجزیه برخی کشورهای عربی و تلاش برای تجزیه دیگر کشورها هستیم. این اقدامات برای تسلط قدرتهای فرا منطقهای بر آنها طراحی شده و گامبهگام جلو برده میشود. اتحادیه عرب در حال حاضر بهعنوان تشکیلاتی بیثمر با دبیرخانهای که عملاً هیچ قدرتی و شنوندهای نخواهند داشت به حضور خود ادامه میدهد.
0 Comments