جدیدترین مطالب

بدهی ۱۵ میلیارد پوندی شرکت آب انگلیس

گزارش‌های فاش شده نشان می‌دهد تیمز واتر بزرگترین شرکت آب انگلیس که یک چهارم جمعیت انگلیس از مشترکان آن هستند ۱۵ میلیارد پوند بدهی به بار آورده است.

سفر وزیر امور خارجه به ترکمنستان

حسین امیرعبداالهیان وزیر امور خارجه کشورمان در سفر به ترکمنستان خواستار توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای میان دو کشور همسایه شد. مقامات ایران و ترکمنستان در جریان این سفر همچنین موانع موجود بر سر راه تقویت همکاری‌ها را نیز بررسی کردند.

Loading

أحدث المقالات

Loading

کرونا؛ تضعیف نظم لیبرال و تقویت نظم مبتنی بر سیاست قدرت

شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک عضو هیئت‌علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی با بیان اینکه شرایط و الزاماتی که کرونا برای مداخله فوری دولت‏ها در امور داخلی‏ مردم ایجاد کرده، به ضرر آزادی‏ های فردی و اجتماعی است، گفت: ویروس کرونا ممکن است با ساخت واکسن تضعیف شود و حتی از بین برود، اما به نظر می‏رسد پیامدهای آن بر روابط میان انسان‏ها، جوامع و دولت‏ها پایدار خواهد بود.

مهدی شاپوری در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه همه ‏گیری کرونا یکی از عارضه‏ های جهانی ‏شدن است، اظهار کرد: تا قبل از کرونا، دنیا هیچ‏گاه روی ترسناک جهانی ‏شدن را به این شکل تجربه نکرده بود و اعتقاد بر این بود که جهانی ‏شدن باعث نزدیکی و به ‏هم‏ پیوستگی روزافزون جوامع شده و این فرآیند همچنان استمرار خواهد داشت. پیامد مهم شیوع کرونا این است که پیوندها را از هم می‏گسلد و انسان‏ها، جوامع و دولت‏ها را در درون مرزهای خودشان مشغول می ‏کند.

 

کرونا در زنجیره‏ جهانی‌شدن اختلال‏های اساسی ایجاد کرد 

وی افزود: جهانی ‏شدن، اهمیت مرزها را کمرنگ کرد، اما کرونا مرزها را بست و جایگاه مرز به ‏عنوان نماد جداکنندگی را در مناسبات انسان‏ها و جوامع بسیار برجسته کرد. جهانی ‏شدن، هم زنجیره تأمین و هم زنجیره توزیع تولید را جهانی کرد، اما کرونا در این زنجیره ‏ها اختلال‏ های اساسی ایجاد کرده است.

این تحلیلگر مسائل راهبردی با بیان اینکه ویروس کرونا ممکن است با ساخت واکسن تضعیف شود و حتی از بین برود، اما به نظر می‏رسد پیامدهای آن بر روابط میان انسان‏ها، جوامع و دولت‏ها پایدار خواهد بود، گفت: حتی اگر کرونا شکست بخورد، ترس از کرونایی دیگر اجازه نخواهد داد که انسان‏ها و جوامع بتوانند مانند گذشته ارتباطات درهم‏ تنیده‏ ای داشته باشند یا دست‏کم به فراتر از ارتباطات و به‌هم‌پیوستگی‌های گذشته گام بردارند.

شاپوری ادامه داد: این تحول یعنی توقف یا حتی پایان جهانی ‏شدن به معنای کم‏رنگ‏ شدن یا از بین رفتن مرزهای سرزمینی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی میان جوامع و دولت‏ها. بر این اساس، پدیده کرونا به‌احتمال‌زیاد باعث رشد درون گرایی سیاسی و حمایت‏ گرایی اقتصادی دولت‏ها خواهد شد. دولت‏ها بر امور داخلی خود بیشتر متمرکز خواهند شد و برای شرایطی برنامه‏ریزی خواهند کرد که مجبور هستند بدون ارتباطات یا با کمترین ارتباطات با دیگران زندگی کنند.

این عضو هیئت‌علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی تمرکز بیشتر دولت‌ها بر مسائل داخلی را نیازمند تحولاتی اساسی در سیاست‌ها و اولویت‏ هایشان دانست که می‏ تواند جهان متفاوتی نسبت به قبل از کرونا بیافریند.

 

الزامات کرونا برخلاف اصول نظم بین‌المللی لیبرال

وی خاطرنشان کرد: کرونا همچنین شرایط و الزاماتی برای مداخله فوری دولت‏ها در امور داخلی ‏شان به ضرر آزادی‏های فردی و اجتماعی ایجاد کرده است. وضعیت اضطراری ناشی از همه‏ گیری کرونا شرایطی ایجاد کرده که افراد و جوامع، خودشان خواستار مداخله و کنترل بیشتر دولت باشند و این در نهایت می‏تواند به رشد اقتدار سیاسی منجر شود. مجموع این تحولات برخلاف اصول و قواعد نظم بین ‏المللی لیبرال، ازجمله دموکراسی، بازار آزاد و دولت حداقلی است که آمریکا و متحدانش بعد از جنگ جهانی دوم تلاش زیادی برای شکل‏ دهی آن انجام دادند.

شاپوری درعین‌حال با یادآوری اینکه اصول و قواعد اساسی نظم لیبرال قبل از همه‏ گیری کرونا با روی کار آمدن دولت ترامپ و سیاست‌ها و اقدامات دولتش به‌طورجدی به چالش کشیده شده بودند، ادامه داد: در چنین شرایطی، ظهور پدیده کرونا، تضعیف نظم بین‏ المللی لیبرال را تسریع می‏کند. در صورت تداوم همه‏ گیری این ویروس و انتخاب دوباره ترامپ به ‏عنوان رئیس‌جمهور آمریکا در انتخابات سال جاری، نظم لیبرال به‌احتمال‌زیاد با چالش‏های اساسی‏ تری مواجه خواهد شد.

وی تأکید کرد: به ‏نظر می‏رسد نظم جایگزین نظم لیبرال جدای از اینکه ممکن است به چه شکلی باشد که بستگی به توزیع توانمندی ‏ها میان بازیگران اصلی نظام بین‏ الملل دارد، مبتنی بر مؤلفه‌های «سیاست قدرت» (Power politics) خواهد بود. برخلاف نظم لیبرال که تا حدودی قانون‏ محور است و بر اعمال زور، محدودیت قائل می‏شود، نظم مبتنی بر «سیاست قدرت» زورمحور است و تهدید یا استفاده از قدرت نظامی برای حل‏ وفصل اختلافات بین‏ المللی مبنای اصلی چنین نظمی است.

شاپوری اضافه کرد: قاعده اصلی در نظم مبتنی بر سیاست قدرت این است که قدرتمندان آنچه را که بتوانند، انجام می‏دهند و ضعفا ناچارند آنچه را که توان تغییرش را ندارند، بپذیرند. تهدیدهای نظم مبتنی بر سیاست قدرت برای ایران بسیار بیشتر از فرصت‏های آن است. در چنین نظمی، قدرتمندترین بازیگران بین‏المللی قواعد و رویه ‏ها را تعیین می‏کنند؛ صحنۀ بین ‏المللی به بازی این قدرت‏ها تبدیل می‏شود و استقلال عمل و نقش ‏آفرینی قدرت‏ های منطقه ‏ای محدود و در سایه قدرت‏های اصلی نظام بین ‏الملل قرار می‏گیرد.

این کارشناس مسائل راهبردی گفت: در دوره‏ هایی که چنین نظمی حاکم بوده، منافع بازیگران ضعیف‏ تر پایمال یا وجه‏ المصالحه قدرت‏های اصلی قرارگرفته است. نمونه بارز آن رقابت‏ های قدرت‏های استعماری بریتانیا، روسیه و تا حدودی فرانسه در ایران در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که بارها منافع ایران قربانی رقابت‏ها و وجه ‏المصالحه منافع این قدرت‏ها قرار گرفت.

 

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *