بهروز ایاز در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به راهبرد تهاجمی کره شمالی با وجود تهدیدات کره شمالی خاطرنشان کرد: با پایان ضرب‌الاجل یک ساله و عدم واکنش جدی واشنگتن برای رفع تحریم­ها، پیونگ یانگ با سخن راندن از «هدیه کریسمس» در اوایل ماه دسامبر که منظور از آن آزمایش موشک ­های قاره پیمای بالستیک بود، بی‌اعتمادی خود به میز مذاکره و ایالات متحده را نشان داد.­

وی افزود: آقای کیم در جلسه‌ای در پایان ماه دسامبر اظهار کرد که او امید به دیپلماسی با واشنگتن را از دست داده است و کشورش دیگر احساس محدودیتی در قبال آزمایش سلاح­های هسته‌ای و موشک‌های بالستیک دوربرد نمی­کند.

پی بردن کره شمالی به جدی نبودن ایالات متحده در مذاکرات

این تحلیل‌گر مسائل آسیا با یادآوری سه دیدار رسمی که میان رهبران کره شمالی و ایالات متحده صورت گرفت، ادامه داد: کره شمالی متوجه عدم قاطعیت و جدیت ایالات متحده در این مذاکرات شده است. با تلاش پیونگ یانگ برای دستیابی به نتیجه مشخص و نبود پاسخ مناسب از سوی آمریکا، کره شمالی بیش از گذشته به ایالات متحده و میز مذاکره بی‌اعتماد شد و راه دیپلماسی را نیز برای بازگشت به صلح بی‌اثر دانست.

وی بی­توجهی واشنگتن به مذاکرات از یکسو و تحریم­های گسترده سازمان ملل و ایالات متحده از سوی دیگر را عامل ادامه آزمایش‌های موشکی کره شمالی دانست و افزود: در این راستا بود که تمرینات نظامی کره شمالی که در اواخر ماه نوامبر 2019 از سر گرفته شد و در 28 فوریه و اوایل مارس سال جاری میلادی، در واکنشی جدی به ایالات متحده ادامه یافت. در اول مارس، کره شمالی دو پرتابه با برد کوتاه را در ساحل شرقی خود پرتاب کرد. 9 مارس نیز سومین آزمایش سه پرتابه بالستیک با برد کوتاه را انجام داد و در 21 مارس این کشور دو موشک بالستیک با برد کوتاه را آزمایش کرد.

بی‌اثر شدن تحریم و مذاکره

ایاز با اشاره به گزارش سازمان ملل که در آن اعلام شده بود کره شمالی سال 2019 میلادی 13 آزمایش موشکی انجام داده و حداقل 25 موشک از جمله انواع جدید موشک‌های کوتاه برد و بالستیک را پرتاب کرده است، تاکید کرد: بی‌اعتمادی کره شمالی به ایالات متحده باعث شد که دیگر نه ابزار تحریم و فشار آمریکا موثر واقع شود و نه ابزار دیپلماسی و مذاکره. در واکنش به این ­بی­اعتمادی و تحریم‌ها، پیونگ یانگ در سال گذشته علاوه بر آزمایش‌های گسترده موشکی، صادرات بیشتری را نسبت به سال­های قبل انجام داد.

این کارشناس مسائل آسیا اضافه کرد: کره شمالی با صادرات ذغال سنگ و ماسه به شرکت­های چینی و واردات نفت، ماشین­ های زرهی و … تحریم‌های ایالات متحده و سازمان ملل را دور زده است. بین ژانویه و اوت سال 2019، کره شمالی حدود 370 میلیون دلار زغال سنگ صادر کرده است. حداقل یک میلیون تن ماسه، به ارزش حداقل 22 میلیون دلار به بنادر چینی صادر کرده است. با توجه به اینکه واردات سالانه نفت به کره شمالی توسط شورای امنیت در سال 2017 با 500 هزار بشکه محدود شده بود، بنابر گزارشی، بین اول ژانویه و اکتبر سال گذشته، نفت وارداتی پیونگ یانگ خیلی بیش‌تر از اندازه تعیین شده بود.

بی‌اثر شدن فشار دولت ترامپ به کره شمالی

وی تاکید کرد: همه این مسائل نشان می‌دهد فشار دولت ترامپ به کره شمالی مؤثر نبوده و تنها قدرت واقعی و فشار موثر که همان ابزار تحریم بوده است هم اثر خود را از دست داده است. از این روست که کره شمالی همچنان آزمایشات موشکی خود را افزایش داده است.

ایاز همچنین در رابطه با چشم انداز روابط و مذاکرات احتمالی آتی میان دو کشور نیز گفت: ایالات متحده اراده مصممی برای حل بحران کره و توافقی با کره شمالی ندارد و در صورت انجام توافق هم تضمینی برای اجرای آن وجود ندارد؛ کره شمالی به خوبی متوجه این نکته شده است.

وی توضیح داد: برداشتن تحریم‌ها، کاهش نیروهای ایالات متحده در منطقه جنوب شرق آسیا و برداشتن چتر هسته ­ای از کره جنوبی و ژاپن مهم‌ترین خواسته ­های پیونگ­ یانگ است که واشنگتن حاضر به اجرای آن‌ها نیست. واشنگتن در پی خلع سلاح پیونگ یانگ است، ولی کره شمالی نه تنها تعریف متفاوتی از خلع سلاح شدن دارد، بلکه با تجربه مذاکرات و توافقات قبلی واشنگتن با دیگر کشورها، آگاهانه به این موضوع نگاه کرده و قبل از هر گونه اقدام جدی آمریکا برای راستی‌آزمایی، خود را خلع سلاح نخواهد کرد.

این تحلیل‌گر مسائل آسیا با بیان اینکه کاهش حضور ایالات متحده و برداشتن چتر هسته‌ای از سئول و توکیو نیز مورد رضایت آمریکا و کره جنوبی و ژاپن نیست، ادامه داد: آمریکا حضور گسترده خود در جنوب شرق آسیا و چتر هسته‌ای را نه تنها برای متحدان خود در این منطقه، بلکه مهم­تر از همه برای کنترل اصلی ­ترین رقیب خود یعنی چین ضروری می­داند.

وی تاکید کرد: از این رو کم‌توجهی ایالات متحده و شخص ترامپ به مذاکرات صورت گرفته با پیونگ یانگ و عدم تمایل آن برای حل بحران کره، برخلاف آنچه در بسیاری از رسانه­ها اعلام می­شود، ارتباط چندانی به انتخابات پیش روی آمریکا ندارد، بلکه مربوط به عدم تمایل و آمادگی آمریکا برای پذیرش خواسته­های پیونگ یانگ و همچنین راهبرد بلندمدت ایالات متحده در منطقه شرق آسیا و در راستای برنامه بلندمدت کنترل چین است.

ایاز گفت: به عبارت دیگر اطراف چین به وسیله قدرت­ هایی احاطه شده است که همه آن­ها متحد ایالات متحده هستند و چین نیز سعی داشته است با استفاده از متحد خود یعنی کره شمالی، حضور واشنگتن در این منطقه را کاهش دهد. بنابراین می­توان بخشی از حل بحران کره را در گرو بازی قدرت­های بزرگ در این منطقه دانست. از این رو با توجه به اهمیت زیاد این منطقه و منافع گسترده برای ایالات متحده از یکسو و خواسته مهم پیونگ‌یانگ برای کاهش پایگاه ­ها و نیروهای آمریکایی و برداشتن چتر هسته­ ای از سئول و توکیو، انتظار می­رود که مشکل دو کشور به صورت حل ناشده باقی بماند.

وی اظهارکرد: تا زمانی که اختلافات چین و ایالات متحده و اختلافات ژاپن و کره جنوبی با چین و کره شمالی در منطقه شرق آسیا حل نشود، بحران کره همچنان پا برجا خواهد ماند و این فرصتی را برای کره شمالی فراهم می­کند تا در آینده­ای نزدیک، به تسلیحات هسته­ ای، موشکی و فناوری نظامی پیشرفته‌ای دست یابد. انتظار می­رود که آزمایشات موشکی کره شمالی همچنان ادامه یابد که می­تواند امنیت منطقه شرق آسیا را شکننده ­تر و گره این بحران را ناگشودنی­ تر کند.