جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
بررسی اهداف سفر پمپئو به عربستان
دکتر مجید محمد شریفی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه سه محور امنیت منطقهای، حقوق بشر و روابط اقتصادی سه محوری بود که وزارت خارجه آمریکا در دستور کار سفر مایک پمپئو به عربستان قرار داده بود، خاطرنشان کرد: دو طرف در زمینه امنیت منطقهای کاملاً بر ایران متمرکز بودند و دو موضوع دیگر در دستور کار هم به حاشیه رفت؛ بهویژه موضوع حقوق بشر که ترامپ چندان تمایلی برای ورود به آن ندارد و تنها به دلیل فشارهای داخلی در دستور کار رسمی قرار گرفته بود.
تلاش پمپئو برای اصلاح تصورات متحدان منطقهای
وی افزود: پمپئو بهصورت نمادین و سمبولیک به پایگاه هوایی شاهزاده سلطان رفت، جایی که جتهای F-15 و سامانه هوایی پاتریوتشان را مستقر کردهاند برای اینکه نشان دهند همچنان پشت متحدان منطقهایشان در قبال به اصطلاح تهدیدات ایران هستند. پمپئو گفت آمریکا خود را همچنان متعهد به امنیت عربستان و متحدانش میداند.
این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه اتفاقاتی که در طول یک سال گذشته رخ داد باعث رنجش مقامات ریاض شد، افزود: تا حدودی این گفتمان در میان کشورهای منطقه شکل گرفت که آمریکا دیگر آن متحد ثابت و پابرجای ما نیست و در مقابل تهدیدات، ازجمله حمله به آرامکو، چندان از ما حمایت نمیکند.
ممانعت از ایجاد گفتگوهای مستقیم کشورهای منطقه با ایران
محمد شریفی گفت: مدتی است این بحث در محافل داخلی آمریکا مطرح میشود که سیاستهایی که ترامپ دنبال کرده به دلیل عدم اطمینان کشورهای منطقه، کمکم باعث میشود اتحاد منطقهای علیه ایران دچار شکاف شود و یکسری کشورها به این نتیجه میرسند که خودشان مشکلاتشان را مستقیماً با ایران حل کنند. حتی این گفتمان را برخی منتقدین ترامپ در داخل آمریکا، مانند «نیویورکتایمز» و «واشنگتنپست» هم مطرح کردهاند که چه نیازی است که امارات و عربستان با آمریکا همراه شوند و خودشان میتوانند مشکلاتشان را با ایران حل کنند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل توضیح داد: مطرح شدن چنین زمزمههایی و پیامهای رد و بدل شده میان ایران و عربستان و برخی سفرها میان ایران و امارات، آمریکاییها را نگران کرد که مبادا این اتفاق بیفتد و ما که بسیار بر سیاست فشار حداکثریمان سرمایهگذاری کردهایم و یکی از ستونهای این سیاست همکاری کشورهای منطقهای بهویژه امارات و عربستان است، دچار مشکل شویم.
وی افزود: آمریکاییها نگران شدند که این اتحاد دچار شکاف شود و کشورها خود با آمریکا وارد مذاکره شوند، سفر پمپئو تا حد زیادی برای جلوگیری از این اقدام بود که یک بار دیگر به عربستان بگوید لازم نیست به ایران نزدیک شوید، ما همچنان میتوانیم سیاست فشار حداکثری را علیه ایران ادامه دهیم.
طرح جدید هستهای سناتورهای آمریکایی
محمد شریفی با بیان اینکه این اقدام آمریکا در قالب یک گفتمان با اروپاییها هم دنبال شده است، خاطرنشان کرد: در نشست امنیتی مونیخ آقایان «لیندسی گراهام» و «رابرت منندز»، دو سناتور جمهوریخواه و دموکرات مخالف ایران طرح توافق هستهای جدیدی آماده کردند که بر اساس آن آمریکا میتواند با کشورهای منطقه هم توافق هستهای داشته باشد و با ایران هم همزمان توافق هستهای دیگری دنبال کند و سوخت هستهای ایران در قالب کنسرسیوم داده شود و حق غنیسازی نداشته باشد. مقداری از تحریمها برداشته شود و سایر مواردی که تلاش میکنند آنها را در سنا به تصویب برسانند.
وی افزود: رابرت منندز در اظهاراتش گفت اگر ما چنین طرحی را آماده کردیم و به ایران ارائه دادیم و نپذیرفت، آن زمان نیات واقعی ایران از برنامه هستهایاش مشخص میشود و اگر بر غنیسازی اصرار کند نشان میدهد نیتش فعالیتهای صلحآمیز نیست. آنها حتی این طرح را در کنفرانس امنیتی مونیخ به کشورهای اروپایی هم ارائه دادند، از جمله به بریتانیا، فرانسه و آلمان و به گفته منندز، مکرون از این طرح بسیار حمایت کرده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اظهارات منندز مبنی بر اینکه با نپذیرفتن ایران، اروپاییها هم در کارزار فشار حداکثری به اردوگاه ما میپیوندند و با سرعت بخشیدن به فعال کردن مکانیسم ماشه با ما همراهی خواهند کرد، اضافه کرد: آمریکاییها میخواهند کمپین فشار حداکثری علیه ایران با تمام نیروهای شرکتکننده در آن حفظ شود و شکافی در آن ایجاد نشود.
سفر نمادین پمپئو به عمان
وی با اشاره به سفر پمپئو به عمان بعد از دیدار با مقامات ریاض در عربستان، گفت: سفر به عمان حاوی یک پیام نمادین است و آن اینکه همزمان آماده مذاکره هم هستند، چراکه عمان بهعنوان کشوری مطرح میشود که میانجی ایران و آمریکا بوده است. پمپئو درعینحال تلاش میکند اجازه ندهند که عمان هم واسطهای میان ایران و کشورهای منطقه برای حل مشکلاتشان باشد.
چالشهای روابط آمریکا و عربستان
محمد شریف درعینحال با تأکید بر اینکه روابط آمریکا و عربستان هم چندان محکم نیست و دو طرف انتظاراتی از هم دارند که ممکن است در روابطشان مشکل ایجاد کند، افزود: آمریکاییها میخواهند عربستان در کارزار فشار حداکثری علیه ایران باقی بمانند و مسائل مالی هم از دیگر چالشهای میان دو طرف است. آنها در تغییرات ژئوپلیتیکی که در قالب طرح معامله قرن دنبال میکنند بهشدت به عربستان نیاز دارند.
این استاد دانشگاه در تشریح اختلافات آمریکا و عربستان نیز با تأکید بر اینکه آمریکا بهشدت مخالف طرح بایکوت قطر توسط عربستان است و آن را نمیپذیرد، ادامه داد: کشته شدن ملوانهای آمریکایی در دسامبر سال گذشته توسط یک شهروند عربستانی، قتل جمال خاشقچی و زندانی شدن یک تبعه آمریکایی – عربستانی باعث ایجاد شکافهایی شده است؛ اما در مقابل عربستان از آمریکا خواسته مهمی دارد که به نظر میرسد آمریکاییها تمایل به انجام آن ندارند و آن اینکه میخواهند آمریکا از عربستان مانند کشورهای عضو ناتو حمایت کند، نسبت به آن تعهدات امنیتی گسترده مانند ژاپن و رژیم صهیونیستی داشته باشد.
اتحاد آمریکا و عربستان استراتژیک و پابرجا نیست
وی با بیان اینکه آمریکاییها این موضوع را نمیپذیرند، افزود: بنابراین اتحاد آمریکا و عربستان استراتژیک و پابرجا نیست و اختلافات زیادی دارند. در چنین شرایطی مأموریت دیپلماسی ما این است که با ظرافت شکافها را شناسایی کنیم. البته حلوفصل یکباره مسائل با عربستان نیز در شرایط فعلی بسیار دشوار است اما میتوان با گفتگوها از مسائل سادهتر آغاز کرد. البته با درنظر گرفتن این نکته که بعید است حل روابط با عربستان فقط با دیپلماسی مسالمت آمیز امکان پذیر باشد.
0 Comments