جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
اجلاس لهستان
آزمونی برای حکام عرب نزد افکار عمومی جهان اسلام
سید محمد مرندی – عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران
مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالاتمتحده در مصاحبه روز جمعه ۱۱ ژانویه با شبکه تلویزیونی فاکسنیوز اعلام کرده که لهستان ماه آینده میلادی بهعنوان میزبان اجلاسی بینالمللی درباره خاورمیانه و با محوریت ایران انتخابشده است. برگزاری چنین نشستی با محوریت ایران و با عنوان متناقضی همچون ثبات در خاورمیانه پرسشهایی را در میان افکار عمومی درباره دلایل اصلی برگزاری این نشست به وجود آورده است.
کارشناسان و رسانهها این روزها تحلیلهای متفاوتی از اهداف اصلی آمریکا از برگزاری این نشست بیان میکنند؛ اما شواهد حاکی از آن است که هدف اصلی از برگزاری این کنفرانس موضوع معامله قرن و عادیسازی روابط حکومتهای عربی و رژیم صهیونیستی است، زیرا طبق برنامههای اعلامی از سوی واشنگتن، کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی از حاضران اصلی این نشست هستند و به نظر میرسد این اجلاس بستری برای گفتوگوهای احتمالی و ارتباط بیشتر میان اعراب مرتجع منطقه و رژیم صهیونیستی باشد.
معامله قرن از ابتدا بر عادیسازی روابط کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی تأکید داشت، اما پس از گذشت نزدیک به دو سال هنوز این طرح به نتیجه نرسیده است. به همین دلیل ازنظر آمریکا اگر محمد بن سلمان و محمد بن زیاد و حاکمان دیگر کشورهای عربی منطقه خاورمیانه را زیر یک سقف و در دور یک میز با نتانیاهو بنشانند، این خود امتیاز و پیروزی بزرگی برای واشنگتن محسوب میشود.
به نظر میرسد معرفی ایران بهعنوان تهدید جهانی برای برگزاری این نشست تنها یک بهانه است و هدف اصلی کاخ سفید ایجاد بستری مناسب برای برگزاری این نشست و دورهمی میان آنها است.
اما نکته دیگر این است که به دلیل حضور همزمان اعراب و رژیم صهیونیستی در این نشست، کشوری در منطقه حاضر به میزبانی همزمان نتانیاهو و اعراب نیست و به همین دلیل امکان برگزاری این نشست در منطقه وجود ندارد.
از طرفی کشورهای اروپایی در شرایط فعلی مایل به بیان شفاف سیاستها و مواضع ضد ایرانی نیستند و همزمان با برخی اقدامات اتحادیه اروپا برای کاهش اثرات تحریمهای ضد ایرانی بعید به نظر میرسد که کشورهای اروپای غربی به دلیل ماهیت ضد ایرانی این نشست حاضر به میزبانی از آن شوند.
بهطورکلی آمریکا طی چند سال گذشته رابطه نزدیکتری با کشورهای اروپای شرقی داشته است و به همین دلیل برخی از این کشورها در طول چند سال گذشته، واشنگتن را در اقدامات ضد ایرانی و روسی همراهی کردهاند. بهطوریکه امروز آلبانی میزبان گروه تروریستی منافقین است و اکثر کشورهای شرق اروپا با ایجاد پایگاههای جدید آمریکا بهمنظور مقابله با روسیه در خاک کشورشان موافقت میکنند.
لهستان بهعنوان میزبان این نشست یکی از همین کشورهاست که رابطه بسیار نزدیکی با کاخ سفید دارد و در حال حاضر تحتِ حاکمیت دولت راستگرای خود، به لحاظ نظامی مانند سایر کشورهای اروپای شرقی به دنبال تقویت روابط با آمریکاست و رئیسجمهور آن رسماً خواستار ایجاد یک پایگاه نظامی دائمی از سوی ایالاتمتحده در خاک کشورش شده است.
ورشو در موضوع برجام در عین حمایت ظاهری از این توافق، در بحث تحریمها در کنار واشنگتن قرار گرفت و «جاکیچ کژاپوتوویژ» وزیر امور خارجه این کشور پس از خروج آمریکا از برجام خواستار احترام اتحادیه اروپا به تحریمهای آمریکا شد و تأکید دارد که کشورش مخالف هر اقدام تضعیفکننده تحریمهای ضد ایرانی آمریکاست و تشویق شرکتها به ادامه فعالیت در ایران را مانع اثرگذاری تحریمها میداند.
با توجه به این موارد میتوان اشتراک دیدگاه لهستان با آمریکا بر سر مسئله ایران را دلیل اصلی انتخاب این کشور بهعنوان میزبان نشست ضد ایرانی دانست. از طرفی اعراب و رژیم صهیونیستی هم برای برگزاری این نشست در لهستان مشکلی ندارند، اما بهطورکلی باید در نظر داشت که لهستان منافع محدودی در ایران دارد و تا حدودی نگرانی زیادی از آینده روابط خود با تهران ندارد. البته در مقابل تهران هم روابط سیاسی و اقتصادی محدودی با ورشو دارد و تیرگی روابط دو طرف آسیب چندانی به منافع ایران نخواهد رساند.
اما درنهایت باید در نظر داشت که نتیجه این نشست اتفاق مهمی برای ایران در بر نخواهد داشت و خطری ما را تهدید نمیکند، زیرا اگر به هر میزان رابطه حکومتهای عربی و رژیم صهیونیستی شفافتر و نزدیکتر شود، این موضوع درنهایت به نفع جمهوری اسلامی خواهد بود، بهطوریکه برای محمد بن سلمان و حاکمان دیگر مانند او، همراهی با نتانیاهو و رژیم صهیونیستی در افکار عمومی جهان اسلام اتفاقی ناخوشایند است و به همین دلیل روابط با رژیم صهیونیستی به ضرر آنها تمام خواهد شد.
واقعیت این است که نفع این همکاری و نزدیکی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی خواهد بود و ضرر آن در جهان اسلام برای کشورهای مرتجع عربی است و نزدیکی میان آنها بیشتر به سود ایران خواهد بود.
باید در نظر داشت که رژیم صهیونیستی و اعراب از مدتها قبل هم همکاریهای امنیتی، سیاسی داشتهاند که یکی از نمونههای جالب در این رابطه سرزنش حزبالله توسط سعودیها در جریان جنگ 33 روزه حزبالله با رژیم صهیونیستی بود. به همین دلیل است که همسویی و توافقات پشت پرده میان آنها اتفاق تازهای بهحساب نمیآید.
برگزاری این نوع از نشستها بیشتر بهعنوان یک نمایش شناخته میشود و بهطورمعمول درنتیجه پایانی آنها اتفاقات تعیینکنندهای رخ نخواهد داد، بهطوریکه در چند سال گذشته و اوایل بحران سوریه، نیمی از کشورهای جهان تحتفشار شدید آمریکا، عضو نشستی با عنوان دوستان سوریه شدند، اما پس از مدتی همگی از آن خارج شدند و این نمایش به فراموشی سپرده شد و این اقدامات و تلاشهای آمریکا در حالی بود که سوریه در بدترین شرایط بحرانی خود قرار داشت.
0 Comments