جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
ببینید | رئیسی اسرائیل را به صورت جدی تهدید کرد؛ چیزی از این رژیم باقی نمیماند!
رئیسجمهور در جمع دانشجویان و استادان دانشگاه لاهور پاکستان گفت: نقطه مشترک نگاه مردم ایران و پاکستان دفاع از ملت مظلوم فلسطین است. ایران اسلامی دفاع از مقاومت و ملت مظلوم فلسطین را با افتخار ادامه خواهد داد. ملت بزرگ ایران، اسرائیل را در جریان حمله به کنسولگری ایران در دمشق که خلاف تمامی قوانین بین المللی بود، تنبیه کرد. اسرائیل اگر دست از پا خطا کنند و تعرضی نسبت به خاک ایران اسلامی داشته باشند، شرایط کاملا متفاوتی برای آنها رقم خواهد خورد و معلوم نیست که دیگر چیزی از آن باقی بماند./دانشجو
چشمانداز مذاکرات صلح با طالبان
نوذر شفیعی/ کارشناس مسائل شبهقاره
در حال حاضر، مذاکرات صلح در افغانستان در دو جبهه مسکو و دوحه پیگیری میشود. مذاکرات مسکو توسط چین، روسیه، پاکستان، کشورهای آسیای مرکزی، دولت افغانستان و ایران دنبال میشود و مذاکرات دوحه نیز توسط آمریکا پیگیری میشود. البته چون بازیگران اصلی حاضر در هر دو روند، یکسان هستند هر کدام از روندها که پیگیری شود بازیگران از آن استقبال خواهند کرد. یعنی به این صورت نیست که اگر یک روند صلح توسط آمریکا پیگیری شد بقیه مخالف آن باشند. در واقع، اگرچه ممکن است بین چین و آمریکا رقابتهایی وجود داشته باشد اما بازیگران درجه یک در داخل افغانستان و بازیگران منطقهای تمایل به حل مسئله افغانستان از طریق مذاکره دارند.
البته به دلیل طولانی شدن جنگ و اختلافات و درگیریهایی که میان طرفین درگیر در جنگ شامل طالبان، دولت و برخی از نیروهای دیگری که ممکن است خارج از دولت قرار بگیرند اما با طالبان درگیر باشند و نگرانیهایی نیز نسبت به دولت داشته باشند، وجود دارد(مانند آقای محقق و ژنرال دوستم)، شاهد وارد آمدن فشارهایی از خارج و داخل بر این گروهها هستیم. لذا این افراد به تدریج در حال رسیدن به این نتیجه هستند که گزینه جنگ هزینهبردار است و باید به سمت صلح حرکت کنند.
در روند صلح دوحه، عمدتا بحث بین دولت افغانستان و طالبان است اما در روند صلح مسکو بحث بین گروههای مختلف افغان و طالبان است. لذا تفاوت اصلی دو روند صلح در این موضوع کلیدی است.
لذا طالبان اساسا طبق روند مسکو که روسیه و چین پیگیر آن است حاضر نیستند با دولت کابل وارد مذاکره شوند. به طور کلی در روند دوحه که آمریکا آن را مدیریت میکند و همچنین در روند صلح مسکو چند مسئله جدی وجود دارد؛ نخست آنکه آمریکا و طالبان مذاکرات را به صورت دو جانبه پیش میبردند و دولت غایب است. لذا دولت کابل شکایت کرد که چرا آمریکا بدون اطلاع دولت مرکزی و به صورت دوجانبه مذاکرات را پیش میبرد. بعد از مطرح شدن این موضوع، تلاش شده تا به نوعی پای دولت افغانستان را نیز به میان بکشانند. بنابراین امروز در روند دوحه سه نیرو شریک هستند؛ دولت افغانستان، طالبان و جریانهای حزبی و نمایندگان احزاب و گروهها بویژه گروههای جهادی. این در حالی است که در روند مسکو فقط احزاب و گروههای موثر در بحران افغانستان حضور داشتند و دولت افغانستان حضور نداشت. لذا احتمالا در روند مسکو نیز سعی خواهد شد تا پای دولت به میان کشیده شود.
در حال حاضر بزرگترین چالش برای مذاکرات صلح مسکو و دوحه این است که طالبان معتقد می باشد دولت افغانستان یک دولت دستنشانده است و مشروعیت ندارد. همچنین از آنجایی که انتخابات ریاستجمهوری افغانستان در پیش است، آنها فردی مانند اشرف غنیاحمدزی را به عنوان فردی پذیرفتهاند که شاید فقط تا چند ماه آینده در قدرت باشد یا از دید طالبان این فرد اکنون یک کاندیدا است و نه رئیس دولت. لذا طالبان میگویند این فرد وجهه و مشروعیت برای مذاکره ندارد.
بنابراین این مسئله که تکلیف دولت با مذاکرات صلح به کجا میانجامد هنوز مشخص نیست. یعنی آیا دولت به عنوان یک ارگان مستقل با طالبان وارد مذاکره شود یا مذاکرات به صورت سه جانبه( شامل دولت، سایر گروههای حزبی به علاوه طالبان) برگزار شود.
درواقع مشی طالبان این است که آنها پذیرفتهاند که به عنوان یک گروه با سایر گروههای موثر در افغانستان وارد مذاکره شوند؛ مشی دولت نیز این است که هرگونه مذاکرهای بدون حضور دولت مشروعیت ندارد و دولت مانع از اجرایی شدن آن میشود.
به نظر میرسد در شرایط فعلی طالبان در حال حرکت به سمتی هستند تا به نوعی نمایندگانی از دولت را نیز بپذیرند. منتها این نمایندگان به نام دولت اما بیشتر از میان بزرگان افغانستان به نام لویی جرگه انتخاب شدهاند.
در این میان در رابطه با آینده دو روند مسکو و دوحه میتوان گفت که فعلا روند دوحه فعال تر است اما خود طالبان بیشتر تمایل دارند روند مسکو را دنبال کنند.
البته باید توجه داشت که دستور کار مذاکرات صلح مسکو و دوحه تقریبا مشابه است و اکنون مهمترین مسئله این است که ابتکار عمل دست کدام طرف باشد.
در نهایت درباره برنامه آمریکا برای افغانستان میتوان گفت که بر اساس استراتژی دونالد ترامپ برای افغانستان و جنوب آسیا، دو راه حل پیشروی طالبان قرار دارد؛ یا اینکه این گروه به راهحل صلح بپیوندد و به عنوان یک نیروی سیاسی وارد جریانات سیاسی افغانستان شود. در غیر این صورت ممکن است با برخورد نظامی مواجه شود. به نظر میرسد که واشنگتن در حال حاضر هر دو روند مذاکره برای صلح و جنگ برای وادار کردن طالبان به صلح را پیگیری میکند.
0 Comments