جدیدترین مطالب
سقوط دولت بشار اسد و نقش‌آفرینی و چالش‌های ترکیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: خلاء قدرت در منطقه بعد از خروج نظامی آمریکا از عراق و تشدید آن بعد از خروج از افغانستان، فضا را برای مانور قدرت‌های منطقه‌ای به‌ویژه ترکیه باز کرد و در این میان، آنکارا با تکیه بر قدرت ملی، سیاست خارجی فعال و همراهی با بلوک‌های اصلی قدرت در نظام بین‌الملل به سمت بلندپروازی و نقش‌آفرینی در امور کشورها و موضوعات منطقه‌ای روی آورد که مهمترین مصداق آن را امروز در سوریه شاهد هستیم.
روسیه و پیروزی ترامپ؛ وضعیتی آمیخته با تردید، قاطعیت و انتظار برای یک پیشنهاد
شورای راهبردی آنلاین -رصد: واکنش‌های رسمی روسیه به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محتاطانه و در عین حال منسجم بوده و این تصور را به وجود می‌آورد که یک علامت سیاسی عمدی است که هدف آن هم مخاطبان داخلی روسیه (کاهش انتظارات برای پایان سریع جنگ و بهبود روابط با آمریکا) و هم دولت آینده ترامپ است (ابراز قدردانی از اظهارات او درباره تمایلش به پایان دادن به رویارویی نظامی و بهبود روابط).
دغدغه‌های شرکت‌های ترکیه‌ای در مذاکرات‌شان با شرکت‌های چینی
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بسیاری از شرکت‌های چینی در مناقصات داخلی ترکیه با استفاده از حمایت مالی پروژه اگزیم‌بانک چین و ارائه قیمت‌های رقابتی، پروژه‌ها را به دست می‌گیرند. در حالی که مناقصه نیروگاه‌های حرارتی با سوخت فسیلی به پایان رسیده است، اخبار اخیر از برنامه‌های تولید سالانه 150000 خودروی برقی در منطقه صنعتی سازمان یافته مانیسا حکایت دارد. خاطرنشان می‌شود که در مرحله تولید 2500 کارگر چینی مشغول به کار خواهند شد. اما این کارگران چگونه اسکان داده و تغذیه می‌شوند و چگونه در جامعه محلی ادغام می‌شوند؟ واضح است که فرآیندهای مربوطه بسیار پیچیده است.
جنگ اوکراین و تشدید شکاف میان شرق و غرب
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جنگ نیابتی زمانی است که دو کشور به طور غیرمستقیم و با حمایت از شرکت کنندگان در حال جنگ، با یکدیگر می‌جنگند. نمونه‌های کلاسیک دوران جنگ سرد عبارتند از بحران کنگو در دهه 1960 و بحران آنگولا در دهه 1970، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده هر یک از جناح‌های متخاصم در یک جنگ داخلی با پول، اسلحه و گاهی اوقات سربازان از کشورهای دیگر حمایت کردند، اما خود هرگز مستقیماً درگیر جنگ نشدند. براین اساس، رویکرد آمریکا و اروپا در قالب ناتو و در حمایت همه جانبه از اوکراین همه نشانه‌های جنگ نیابتی آنها علیه روسیه را دارد.
پیامدهای درخواست بازداشت رهبر نظامی میانمار توسط دیوان کیفری بین‌المللی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مین آنگ هلاینگ، رهبر نظامی میانمار، با اتهام جنایت علیه بشریت به دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان روهینگیا روبه‌رو است. این جنایات که بیش از یک میلیون نفر از مردم میانمار را تحت تأثیر قرار داد، بین ماه‌های آگوست تا دسامبر 2017 رخ داد. در این مدت، ارتش میانمار عملیاتی تحت عنوان “پاکسازی” را با بهانه مبارزه با گروه‌های مسلح آغاز کرد که منجر به نسل‌کشی مسلمانان استان راخین در غرب میانمار شد. این عملیات با کشتار وسیع بیش از 200 هزار نفر از مسلمانان روهینگیا و آوارگی حدود 700 هزار نفر همراه بود. دیوان کیفری بین‌المللی این اقدامات را به عنوان مصادیق نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.
سیاست ترکیه در قبال روابط تجاری با رژیم صهیونیستی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اخیرا وزیر بازرگانی ترکیه تایید کرد که سیستم گمرک ترکیه، به روی تجارت با رژیم صهیونیستی، به طور کامل بسته شده است. این خبر با حواشی و سوال‌های بسیاری مواجه شد و یکی از مهمترین پرسش‌ها این بود که چرا ترکیه تصمیم به چنین اقدامی گرفت و درعمل تا چه حد جدی می‌باشد و پیامدهای آن بر مناسبات طرفین چه خواهد بود؟
أحدث المقالات
سقوط دولت بشار اسد و نقش‌آفرینی و چالش‌های ترکیه
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: خلاء قدرت در منطقه بعد از خروج نظامی آمریکا از عراق و تشدید آن بعد از خروج از افغانستان، فضا را برای مانور قدرت‌های منطقه‌ای به‌ویژه ترکیه باز کرد و در این میان، آنکارا با تکیه بر قدرت ملی، سیاست خارجی فعال و همراهی با بلوک‌های اصلی قدرت در نظام بین‌الملل به سمت بلندپروازی و نقش‌آفرینی در امور کشورها و موضوعات منطقه‌ای روی آورد که مهمترین مصداق آن را امروز در سوریه شاهد هستیم.
روسیه و پیروزی ترامپ؛ وضعیتی آمیخته با تردید، قاطعیت و انتظار برای یک پیشنهاد
شورای راهبردی آنلاین -رصد: واکنش‌های رسمی روسیه به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محتاطانه و در عین حال منسجم بوده و این تصور را به وجود می‌آورد که یک علامت سیاسی عمدی است که هدف آن هم مخاطبان داخلی روسیه (کاهش انتظارات برای پایان سریع جنگ و بهبود روابط با آمریکا) و هم دولت آینده ترامپ است (ابراز قدردانی از اظهارات او درباره تمایلش به پایان دادن به رویارویی نظامی و بهبود روابط).
دغدغه‌های شرکت‌های ترکیه‌ای در مذاکرات‌شان با شرکت‌های چینی
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بسیاری از شرکت‌های چینی در مناقصات داخلی ترکیه با استفاده از حمایت مالی پروژه اگزیم‌بانک چین و ارائه قیمت‌های رقابتی، پروژه‌ها را به دست می‌گیرند. در حالی که مناقصه نیروگاه‌های حرارتی با سوخت فسیلی به پایان رسیده است، اخبار اخیر از برنامه‌های تولید سالانه 150000 خودروی برقی در منطقه صنعتی سازمان یافته مانیسا حکایت دارد. خاطرنشان می‌شود که در مرحله تولید 2500 کارگر چینی مشغول به کار خواهند شد. اما این کارگران چگونه اسکان داده و تغذیه می‌شوند و چگونه در جامعه محلی ادغام می‌شوند؟ واضح است که فرآیندهای مربوطه بسیار پیچیده است.
جنگ اوکراین و تشدید شکاف میان شرق و غرب
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: جنگ نیابتی زمانی است که دو کشور به طور غیرمستقیم و با حمایت از شرکت کنندگان در حال جنگ، با یکدیگر می‌جنگند. نمونه‌های کلاسیک دوران جنگ سرد عبارتند از بحران کنگو در دهه 1960 و بحران آنگولا در دهه 1970، زمانی که اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده هر یک از جناح‌های متخاصم در یک جنگ داخلی با پول، اسلحه و گاهی اوقات سربازان از کشورهای دیگر حمایت کردند، اما خود هرگز مستقیماً درگیر جنگ نشدند. براین اساس، رویکرد آمریکا و اروپا در قالب ناتو و در حمایت همه جانبه از اوکراین همه نشانه‌های جنگ نیابتی آنها علیه روسیه را دارد.
پیامدهای درخواست بازداشت رهبر نظامی میانمار توسط دیوان کیفری بین‌المللی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: مین آنگ هلاینگ، رهبر نظامی میانمار، با اتهام جنایت علیه بشریت به دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان روهینگیا روبه‌رو است. این جنایات که بیش از یک میلیون نفر از مردم میانمار را تحت تأثیر قرار داد، بین ماه‌های آگوست تا دسامبر 2017 رخ داد. در این مدت، ارتش میانمار عملیاتی تحت عنوان “پاکسازی” را با بهانه مبارزه با گروه‌های مسلح آغاز کرد که منجر به نسل‌کشی مسلمانان استان راخین در غرب میانمار شد. این عملیات با کشتار وسیع بیش از 200 هزار نفر از مسلمانان روهینگیا و آوارگی حدود 700 هزار نفر همراه بود. دیوان کیفری بین‌المللی این اقدامات را به عنوان مصادیق نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت شناسایی کرده است.
سیاست ترکیه در قبال روابط تجاری با رژیم صهیونیستی
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: اخیرا وزیر بازرگانی ترکیه تایید کرد که سیستم گمرک ترکیه، به روی تجارت با رژیم صهیونیستی، به طور کامل بسته شده است. این خبر با حواشی و سوال‌های بسیاری مواجه شد و یکی از مهمترین پرسش‌ها این بود که چرا ترکیه تصمیم به چنین اقدامی گرفت و درعمل تا چه حد جدی می‌باشد و پیامدهای آن بر مناسبات طرفین چه خواهد بود؟
قطب شمال عرصه جدید رقابت قدرت‌های جهانی؛ افزایش سرمایه‌گذاری برای مقابله با نفوذ چین و روسیه
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: پیش از جنگ روسیه - اوکراین کمتر کسی تصور می‌کرد که جهان دوباره در ورطه جنگ و تنش‌های مربوط به آن گرفتار شود؛ اما در حال حاضر، سایه جنگ و تنش‌های مربوط به آن بر بخش‌های زیادی از جهان افتاده است.
رضا مجیدزاده – پژوهشگر روابط بین‌الملل
تحولات ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی از جمله پیشران‌های تبدیل این تنش‌ها به جنگ و جبهه‌بندی‌های امنیتی- نظامی است که در قلمروهای متنوعی به چشم می‌خورد؛ قطب شمال از جدیدترین این قلمروهاست که با وجود اختلاف مالکیت بین کشورهای همجوار این منطقه، به تازگی به عرصه جبهه‌بندی‌های امنیتی – اطلاعاتی نیز تبدیل شده است که در جدیدترین آن شبکه‌سازی کانادا با کشورهای شمال اروپا قابل توجه است. اما چرا این حوزه تقابل جدید اهمیت دارد و بازیگران موثر در این حوزه کدامند؟
قطب شمال جغرافیایی در اقیانوس منجمد شمالی و در نزدیکی جزیره گرین‌لند واقع شده است. تخمین‌های اولیه سازمان زمین‌شناسی آمریکا دال بر این است که بیش از 20 درصد از منابع نامکشوف و قابل استخراج جهان، از جمله 160 میلیارد بشکه نفت و 30 درصد از گاز طبیعی جهان، در این منطقه و در شمال مدار شمالگان است. در زمینه مالکیت ناحیه نفت‌خیز قطب شمال، کانادا و روسیه اعلام حاکمیت ملی کرده‌اند و در سال 2014 نیز دانمارک مدعی قلمرویی حدودا 900 هزار کیلومتر مربعی در نزدیکی گرین‌لند شده است. در واقع، رقابت اصلی بین روسیه، نروژ، کانادا، دانمارک و آمریکا است که می‌توانند ثابت کنند که رشته‌کوه یا تیغه لومونوسف تا کشور آنها ادامه دارد.
دگرگونی‌های اقلیمی سبب تغییرات چشمگیری در محیط قطب شمال شده است و افزایش دسترسی به منابع این منطقه، عرصه جدیدی از رقابت جهانی را در این منطقه تقویت می‌کند. همچنین، گرمایش جهانی، از جمله جداشدن قطعه یخی به اندازه مساحت پاریس، بدان معناست که مسیر تجاری این منطقه بزودی در دسترس خواهد بود؛ احتمال دارد این گرمایش تا سال 2040 منطقه را یخ‌زدایی کند که گشایش مسیرهای دریایی جدید،از پیامدهای مهم آن خواهد بود و این رقابت را تا حد زیادی شدت می‌بخشد. افزون بر این، جنگ روسیه – اوکراین نیز عاملی دیگر است که رویکرد کشورها به این منطقه را فقط به موضوعات اقلیمی و منابع قطب شمال، محدود نمی‌سازد؛ موضوع پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو نشان می‌دهد که بازآرایی ائتلاف‌ها در بستر تقابل‌های غرب و شرق نیز اهمیت دارد؛ تقابل‌هایی که تفاوت آن با دوران جنگ سرد در رقابت ایدئولوژیک نیست بلکه شبکه‌سازی و ائتلاف‌سازی برای تسلط بر منابع و فضاهای جریان منابع است که بخش مهمی از آن در رقابت بین کریدورها نمایان است.
در حاشیه نشست وزرای دفاع ناتو در هفدهم اکتبر 2024، وزاری دفاع کانادا و دانمارک همراه با وزرای خارجه جزایر فارو و نمایندگانی از گرین‌لند، فنلاند، نروژ و سوئد و ایسلند درباره تعهد خود به ارتقای همکاری در زمینه امنیتی و دفاعی در قطب شمال تاکید کردند. بیانیه رسمی دولت کانادا درباره این نشست، حاوی عبارت‌هایی از این قبیل است: محیط تهدید در قطب شمال، فرصت‌های تقویت اطلاعات و اشتراک اطلاعات برای دستیابی به یک تصویر عملیاتی مشترک، تهدیدهای نوپدید از جانب دشمنان بالقوه در سطح ملی و بین‌المللی و توانایی بازدارندگی در برابر تهدیدات دشمنان احتمالی و تعهد به مشارکت در عملیات و تمرین مشترک. در دیداری دیگر، وزیر خارجه کانادا با همتایان دانمارکی، فنلاندی، ایسلندی و نروژی و سوئدی درباره بررسی روش‌هایی برای «گفتگوهای امنیتی قطب شمال» توافق کردند. البته این گفتگوها در زمینه سرمایه‌گذاری در قطب شمال و مقابله با نفوذ چین و روسیه نیز خواهد بود.
اقتصاد شبکه‌ای امروزی بر اساس زنجیره‌های جهانی ارزش کار می‌کند و هندسه جدید جهان بر اساس نیروهای پیشران این اقتصاد، شکل می‌گیرد. از جمله این پیشران‌ها نیاز به برندینگ مجدد است که یک کشور را شایسته اتصال به زنجیره‌های ارزش جهانی نشان می‌دهد. از دیگر پیشران‌ها تشکیل حلقه‌ها و شبکه‌های همکاری است که امنیت و بازدارندگی نسبی در برابر تهدیدات بالقوه رقبا را به وجود می‌آورد. سومین پیشران نیز همراه‌سازی افکار عمومی توسط پلتفرم‌های عصر تکنوفئودالیسم است که تصویر و برند کشورها را در نزد جهانیان سفید یا سیاه نشان می‌دهد. حوزه جدید تقابل در قطب شمال در نتیجه این تحولات و فعالیت این پیشران‌ها شکل گرفته است و نشان می‌دهد که جهان به سمت تغییر نقاط ژئواستراتژیک می‌رود؛ نقاط قدیمی و جدید عرصه تقابل شده‌اند و احتمال دارد علاوه بر قطب شمال، عرصه‌های جدیدی از رقابت میان کارتل چین و کارتل امریکا شکل بگیرد.
0 Comments