عفیفه عابدی – تحلیلگر مرکز پژوهش‌های مجمع تشخیص

تا پیش از حمله رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولی سفارت ایران در دمشق، رژیم اسرائیل در مقاطع مختلفی به مواضع و منافع ایران در سوریه حملاتی داشت. ایران با صبر راهبردی واکنش های غیرمستقیم خود را در زمان‌های مقتضی انجام می داد، اما پس از عملیات تروریستی در دمشق و سپس در تهران رویارویی ایران و رژیم اسرائیل به منازعه ای مستقیم و گام به گام تبدیل شده است. البته به اذعان همه تحلیلگران بی طرف سرمنشا آن، شیطنت و جنگ افروزی رژیم بحران زده صهیونیستی است.

حمله تروریستی در تهران که به شهادت رئیس دفتر سیاسی حماس به عنوان مهمان رسمی ایران انجامید نیز نمونه صریح اقدامات جنگ افروزانه رژیم اسرائیل علیه ایران است، در حالی که رژیم صهیونیستی به پشتوانه اطلاعاتی و نظامی آمریکا امکان انجام این اقدام تروریستی در هر کدام از کشورهای منطقه چون ترکیه و قطر را هم داشت.

از نگاه ایران که از سوی مقامات مختلف کشور بیان شده، پاسخ به اقدام تروریستی صهیونیست ها علیه یکی از رهبران مقاومت در تهران دارای دو پاسخ مستقیم حتمی و قطعی خواهد بود؛ یکی از سوی مقاومت فلسطین و دیگری از سوی تهران، به دلیل نقض حاکمیت ایران و ترور مهمان رسمی کشور.

اما همانطور که در پی هدف قرار گرفتن ساختمان کنسولگری ایران در سوریه و شهادت سردار محمدرضا زاهدی از فرماندهان ارشد سپاه قدس، معاون ایشان و 5 تن از مستشاران نظامی ایرانی، جهان شاهد رویکرد تعاملی و هوشمندانه ای میان نهادهای نظامی و دستگاه دیپلماسی ایران در سطح منطقه و جهان بود که به تقویت جایگاه ایران در نیل به اهداف چندلایه تعیین شده انجامید، در پاسخ به اقدام تروریستی در تهران نیز ایران نشان داده به عنوان بازیگری هنجارگرا محاسبات سیاسی-حقوقی بین المللی و اصل تناسب و غافلگیری نظامی را  با هشیاری در نظر دارد.

بر این اساس ایران ابتدا با تصریح ابعاد جنگ افروزانه جنایات همزمان رژیم صهیونیستی در بیروت و تهران و حمایت مستقیم آمریکا از این جنایات، خواستار تشکیل جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. این گام را می‌توان از زمینه سازی های مهم حقوقی برای تقویت جایگاه نهاد سازمان ملل و جامعه ملل در مبارزه با تروریسم سازمان یافته دولتی ارزیابی کرد. آمادگی ایران برای مدیریت تنش از مکانیسم‌های حقوقی و نهادهای بین المللی با استفاده از جمله استنادهای بسیار دقیق و اقناعی درباره پایبندی ایران به نظم و امنیت منطقه ای و بین المللی بودند.

تمام شواهد نشان می دهند نقض مکرر منشور سازمان ملل متحد درباره تمامیت ارضی کشورها از سوی رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا به رویه عادی تبدیل شده و رویه بین المللی مبارزه با تروریسم را تضعیف کرده است.

اقدام تلافی جویانه نظامی ایران در واکنش به اقدامات تروریستی رژیم صهیونیستی را نیز باید در رویه حقوقی-نظامی مبارزه با تروریسم تعریف کرد. در حالی که نهاد شورای امنیت از سوی برخی دولت های غربی به گروگان گرفته شده و قادر به تصمیم مقتضی برای پایان دادن به اقدامات تروریستی رژیم صهیونیستی نیست، پاسخ نظامی ایران به اقدامات تروریستی رژیم اسرائیل، تقویت رویه حق اقدام متقابل در چارچوب منشور سازمان ملل و جلوگیری از تروریسم سازمان یافته دولتی است.

مطرح کردن شرط آتش بس در غزه، در قبال خودداری ایران از اقدام تنبیهی علیه اقدامات تروریستی رژیم اسرائیل نیز نوعی بازی با افکار جریحه دار شده عمومی منطقه و جهان، برای سرپوش نهادن بر بیش از 10 ماه نسل کشی فلسطینیان توسط رژیم صهیونیستی است. این در حالی است که ایران و تمام محور مقاومت از زمان آغاز جنگ غزه بارها خواستار پایان نسل کشی در غزه و رفتارهای متعهدانه حامیان رژیم اسرائیل به ویژه آمریکا، شده بودند.

بدین ترتیب به مانند عملیات وعده صادق، تهران در دیپلماسی مدبرانه قبل از اجرای عملیات نظامی تنبیهی علیه رژیم صهیونیستی، همه مسیرهای حقوقی و سیاسی را طی کرده و در فضای فقدان قاطعیت نهادهای بین المللی چون شورای امنیت، حق مشروع خود می داند در پاسخ به انتظار ملت ایران پاسخ متناسب و قاطعی به رژیم صهیونیستی داشته باشد.

عملیات وعده صادق نشان داد ایران به کانون های آسیب پذیری رژیم اشراف اطلاعاتی و امنیتی دارد و لذا ابهام موجود درباره ابعاد واکنش ایران بخشی از عملیات ایران است تا نشان دهد زمان، مکان و نوع عملیات با انتخاب ایران خواهد بود.

قصد ایران، تحریک به یک جنگ نبوده، بلکه واکنش لازم به 1-اقدامات تحریک آمیز و مکرر رژیم صهیونیستی در برابر ایران، 2-جنایات بی وقفه این رژیم در غزه و ناکارآمدی نهادهای بین المللی برای پایان نسل کشی در غزه، 3-سیاست های متناقض و ضدبشردوستانه غربی در مواجهه با جنایات رژیم اسرائیل و 4- شکست راهبرد دیپلماسی حقوقی و سیاسی در نهادهای بین المللی به دلیل کارشکنی آمریکاست.

این عملیات وضعیت بازنده رژیم صهیونیستی در افکار عمومی جهان، تنزل قدرت نظامی و بازدارندگی رژیم اسرائیل در افکار عمومی و کمک به تثبیت راهبرد جدید ایران در منطقه را در پی خواهد داشت. تمرکز بر برهم زدن انسجام روانی دشمن و حساس نمودن ادراک تهدید دشمن، یک از اهداف مهم ایران از کاربرد دیپلماسی سیاسی، حقوقی، دفاعی و تهاجمی خاص در این دوره جنگ و تنش است که پیام ها و مخاطبان گوناگونی دارد.

بر خلاف رژیم صهیونیستی که بهره برداری تبلیغاتی از رفتارهای جنگ افروزانه خود را از طریق مجاری غیررسمی صهیونیستی و تبلیغات رسانه ای غربی-اسرائیلی انجام می دهد و مواضع آمریکا نیز در تکمیل این الگوی رفتاری رژیم اسرائیل است، الگوی رفتاری ایران شفاف-هنجارمند و در چارچوب اختیارات قانونی مندرج در اسناد مهم بین المللی سازمان ملل متحد و پروتکل های مورد وثوق جامعه جهانی است.