شورای راهبردی آنلاین-رصد: بروکسل و لندن بدون همراهی واشنگتن در حال افزایش فشار بر مسکو هستند؛ دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه روسیه تصویب کرده‌اند و «ناوگان شبح» این کشور را که مخفیانه نفت و گاز روسیه را مبادله می‌کند، هدف گرفته‌اند. هفدهمین بسته تحریمی اروپا علیه روسیه پس از آغاز جنگ اوکراین تحریم‌های جدیدی را نیز علیه شرکت‌ها و افراد اعمال می‌کند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: فردریش مرتس، صدراعظم آلمان اخیرا اعلام کرد که متحدان غربی دیگر هیچ محدودیتی برای استفاده اوکراین از سلاح‌های دوربرد علیه اهداف نظامی روسیه، اعمال نمی‌کنند. به دنبال تصمیم کشورهای اروپایی این پرسش مطرح شده است که دلیل این تصمیم‌گیری در این مقطع چیست و چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در دوم ژوئن ۲۰۲۵، شورای اتحادیه اروپا با تصویب رسمی صندوق دفاعی جدیدی به ارزش ۱۵۰ میلیارد یورو، گامی بی‌سابقه در مسیر تقویت خوداتکایی نظامی اروپا برداشت. این تصمیم که پس از چند دهه بحث و تلاش نهادی در حوزه سیاست امنیتی مشترک اتخاذ شده، اکنون نه‌فقط به‌عنوان ابتکاری فنی یا بودجه‌ای بلکه به‌مثابه بازتاب تغییری پارادایمی در نگرش راهبردی اروپا نسبت به آینده امنیتی‌اش تلقی می‌شود.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با فشار بر طرفین درگیر در جنگ اوکراین، تلاش داشت مذاکراتی برای پایان درگیری‌ها شکل دهد، عملیات تار عنکبوت به‌عنوان یک تحول غیرمنتظره، معادلات این جنگ را دگرگون کرد. این عملیات که به نابودی تعدادی از بمب‌افکن‌های راهبردی توپولف-22ام3 روسیه منجر شد، پرسش‌هایی درباره آینده مذاکرات، تشدید تنش‌ها و پیامدهای راهبردی آن بر سیاست خارجی روسیه و روابط با ناتو ایجاد کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا گفت: توافق آتش‌بس اخیر میان انصارالله یمن و آمریکا، با میانجی‌گری عمان به توقف حملات انصارالله به کشتی‌های غیراسرائیلی در دریای سرخ و تعلیق بمباران‌های آمریکا منجر شد. این توافق، پس از هفته‌ها درگیری سنگین، که طی آن، انصارالله با حملات موشکی و پهپادی، ناو هواپیمابر هری ترومن را هدف قرار داد و خسارات مالی بیش از یک میلیارد دلاری به آمریکا وارد کرد، نقطه عطفی در معادلات یمن به شمار می‌رود. موفقیت‌های نظامی انصارالله، از ساقط کردن پهپادهای ام‌کیو-۹ ریپر تا حمله موشکی به فرودگاه بن‌گوریون، که فعالیت آن را متوقف و میلیون‌ها صهیونیست را به پناهگاه‌ها فرستاد، جایگاه انصارالله را به‌عنوان بازیگری کلیدی در محور مقاومت تثبیت کرده است.
شورای راهبردی آنلاین-رصد: بروکسل و لندن بدون همراهی واشنگتن در حال افزایش فشار بر مسکو هستند؛ دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه روسیه تصویب کرده‌اند و «ناوگان شبح» این کشور را که مخفیانه نفت و گاز روسیه را مبادله می‌کند، هدف گرفته‌اند. هفدهمین بسته تحریمی اروپا علیه روسیه پس از آغاز جنگ اوکراین تحریم‌های جدیدی را نیز علیه شرکت‌ها و افراد اعمال می‌کند.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک کارشناس مسائل اروپا گفت: فردریش مرتس، صدراعظم آلمان اخیرا اعلام کرد که متحدان غربی دیگر هیچ محدودیتی برای استفاده اوکراین از سلاح‌های دوربرد علیه اهداف نظامی روسیه، اعمال نمی‌کنند. به دنبال تصمیم کشورهای اروپایی این پرسش مطرح شده است که دلیل این تصمیم‌گیری در این مقطع چیست و چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت؟
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: در دوم ژوئن ۲۰۲۵، شورای اتحادیه اروپا با تصویب رسمی صندوق دفاعی جدیدی به ارزش ۱۵۰ میلیارد یورو، گامی بی‌سابقه در مسیر تقویت خوداتکایی نظامی اروپا برداشت. این تصمیم که پس از چند دهه بحث و تلاش نهادی در حوزه سیاست امنیتی مشترک اتخاذ شده، اکنون نه‌فقط به‌عنوان ابتکاری فنی یا بودجه‌ای بلکه به‌مثابه بازتاب تغییری پارادایمی در نگرش راهبردی اروپا نسبت به آینده امنیتی‌اش تلقی می‌شود.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با فشار بر طرفین درگیر در جنگ اوکراین، تلاش داشت مذاکراتی برای پایان درگیری‌ها شکل دهد، عملیات تار عنکبوت به‌عنوان یک تحول غیرمنتظره، معادلات این جنگ را دگرگون کرد. این عملیات که به نابودی تعدادی از بمب‌افکن‌های راهبردی توپولف-22ام3 روسیه منجر شد، پرسش‌هایی درباره آینده مذاکرات، تشدید تنش‌ها و پیامدهای راهبردی آن بر سیاست خارجی روسیه و روابط با ناتو ایجاد کرده است.
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا گفت: توافق آتش‌بس اخیر میان انصارالله یمن و آمریکا، با میانجی‌گری عمان به توقف حملات انصارالله به کشتی‌های غیراسرائیلی در دریای سرخ و تعلیق بمباران‌های آمریکا منجر شد. این توافق، پس از هفته‌ها درگیری سنگین، که طی آن، انصارالله با حملات موشکی و پهپادی، ناو هواپیمابر هری ترومن را هدف قرار داد و خسارات مالی بیش از یک میلیارد دلاری به آمریکا وارد کرد، نقطه عطفی در معادلات یمن به شمار می‌رود. موفقیت‌های نظامی انصارالله، از ساقط کردن پهپادهای ام‌کیو-۹ ریپر تا حمله موشکی به فرودگاه بن‌گوریون، که فعالیت آن را متوقف و میلیون‌ها صهیونیست را به پناهگاه‌ها فرستاد، جایگاه انصارالله را به‌عنوان بازیگری کلیدی در محور مقاومت تثبیت کرده است.
دکتر حسین ابراهیم‌نیا – کارشناس مسائل منطقه
نقطه آغازین تشکیل داعش خراسان، با فعالیت اعضای چند گروه جهادی، شامل شماری از اعضای جدا شده از طالبان پاکستان، افغانستان، القاعده، جنبش‌های اسلامی ازبکستان، تاجیکستان و دیگر گروه‌های جهادی بوده که تحت لوای رهبری حافظ سعیدخان، یکی از فرماندهان برجسته سابق طالبان پاکستان، گرد هم آمده بودند. حافظ سعید خان، اولین امیر این گروه توسط ابوبکر البغدادی، رهبر وقت داعش شامات، به این سمت منصوب شده، و وظیفه او این بود که زمینه رشد و گسترش فعالیت عملیاتی این گروه در منطقه افغانستان، پاکستان، شرق ایران، ازبکستان، تاجیکستان و حتی روسیه را فراهم نماید، اما شدت حملات و قدرت‌نمایی این گروه زمانی آغاز شد که نیروهای بین‌المللی از افغانستان خارج شدند و تحولات سلسله‌وار سیاسی و امنیتی زیادی در این کشور روی داد.
رقابت میان داعش خراسان و طالبان به‌عنوان یکی از چالش‌های اصلی که دامنه امنیتی آن به ایران، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان کشیده شده، حائز اهمیت است؛ چراکه نقش طالبان در مهار فعالیت‌های داعش خراسان و تأثیرگذاری بر جریانات تروریستی در افغانستان بسیار مهم بوده و این رقابت‌ها و تعاملات میان داعش خراسان و طالبان نشان‌دهنده پیچیدگی و نوساناتی است که در فضای امنیتی منطقه ایجاد شده و این مسئله تأثیرات عمیقی بر امنیت و پایداری منطقه، از جمله بر جمهوری اسلامی ایران، در زمان حال و آینده دارد که بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد.
دستگیری دو عضو داعش خراسان در حرم حضرت معصومه (س) و مجموعه اقداماتی که این گروه در گذشته از جمله حمله تروریستی کرمان، حمله به مقر انتظامی راسک، مجموعه حملات به شاهچراغ در شهر شیراز و… انجام دادند، نشان می‌دهد که رشد و قدرت‌گیری گروه‌های تکفیری در مرزهای شرقی ایران شتاب و پیچیدگی بیشتری یافته و با گذشت زمان این گروه‌ها با پشتیبانی حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی خود بیش از پیش به سازمان‌دهی می پردازند. بنابراین این موضوع بیش از گذشته باید مورد توجه تصمیم سازان و تصمیم گیرندگان امنیتی داخل کشور قرار گیرد، چراکه در آینده احتمال رویارویی بین ایران و داعش خراسان بیش از پیش وجود خواهد داشت و این رویارویی ممکن است به دلیل تأثیراتی باشد که فعالیت‌های داعش خراسان بر امنیت منطقه و ایران به‌عنوان یکی از کشورهایی که مرزهای مشترک با افغانستان و پاکستان دارد و از رویدادهای این منطقه تأثیر می‌پذیرد. چنانچه فعالیت‌های داعش خراسان به روند رو به رشد خود ادامه دهد و تهدیدات امنیتی افزایش یابد، جمهوری اسلامی ایران در آینده بیشتر در مقابل این گروه‌ها قرار خواهد گرفت. لذا تاثیرات امنیتی داعش خراسان بر ایران با یک نگاه آینده پژوهانه را می‌توان درموارد ذیل خلاصه نمود:
نخست، تهدید امنیت مرزی: فعالیت‌های داعش خراسان در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان می‌تواند به تهدید مستقیمی برای امنیت مرزهای ایران تبدیل شده و این مسئله می‌تواند به افزایش فشار بر امنیت مرزی و نیاز به تقویت حفاظت و نظارت بر مرزها منجر شود.
دوم، گسترش تروریسم: فعالیت‌های داعش خراسان قطعاً منجر به افزایش فعالیت‌های تروریستی در داخل ایران شده و این امر می‌تواند به افزایش حوادث تروریستی در شهرها و مناطق مختلف ایران منجر شود و به تأثیرات منفی بر امنیت داخلی کشور منجر شود.
سوم، تأثیر بر امنیت منطقه‌ای: فعالیت‌های داعش خراسان می‌تواند باعث تضعیف امنیت منطقه‌ای و ترتیبات امنیتی در منطقه شود. این مسئله ممکن است به افزایش ناامنی و نگرانی‌های منطقه‌ای منجر شود و نیاز به همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی برای مقابله با این تهدیدات افزایش یابد.
چهارم، تأثیر بر توسعه و تجارت: تهدیدات امنیتی ناشی از فعالیت‌های داعش خراسان قطعا به کاهش تجارت و سرمایه‌گذاری در مناطق مرزی و حتی در سراسر کشور منجر می‌شود. این مسئله ممکن است باعث کاهش رشد اقتصادی و توسعه ایران شود.
پنجم تاثیرات سیاسی: حضور داعش خراسان در منطقه باعث ایجاد تغییرات در روابط سیاسی منطقه شده است. این گروه تروریستی با انجام فعالیت‌های تروریستی و تهدید به امنیت کشورها، سبب ایجاد نگرانی‌های بسیاری در کشورهای منطقه شده است. به علاوه، این حضور می‌تواند تاثیراتی منفی بر روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دیگر داشته باشد.
در یک جمع‌بندی کلی باید گفت که هرچند طالبان ادعای مبارزه با این گروه را دارد و از لحاظ ایدئولوژی این دو گروه خود را متفاوت تعریف می‌نمایند، اما امید بستن صرف به مبارزه طالبان با این گروه سبب می‌شود که از لحاظ امنیتی این گروه نادیده انگاشته شود. اما دو نکته اساسی را باید در نظر گرفت: نخست طالبان همچنان در اعمال حاکمیت در کل کشور افغانستان با مشکل مواجه است و دوم اینکه خیلی از اعضای طالبان چنانچه داعش خراسان مبالغ بیشتری پرداخت نماید جذب داعش خراسان خواهند شد. به رغم اینکه طالبان تاکنون موفق شده که برخی از منابع مالی داعش خراسان را از میان ببرد، ولی همچنان شاخه‌های این گروه در اغلب مناطق یعنی حدود 11 ولایت افغانستان (مانند: ننگرهار، کنر و خوست) حضور داشته و به تامین منابع اعم عضوگیری و مالی می‌پردازد.
در این راستا جمهوری اسلامی ایران نیاز به تقویت همکاری‌های امنیتی با کشورهای همسایه و بین‌المللی دارد و باید بر روی تقویت نظام امنیتی داخلی و خارجی خود تأکید نماید و تلاش‌های امنیتی را بیش از گذشته افزایش دهد تا تهدیدات این گروه را مهار نماید، اما ضرورت ایجاب می‌نماید که جمهوری اسلامی ایران راهبرد خود را در مواجهه با داعش خراسان با توجه به شرایط منطقه‌ای و جهانی مورد بازبینی دائم قرار دهد، چراکه منابع حمایتی این گروه متشکل از بازیگران دولتی و خصوصی منطقه ای و بین المللی است. به عنوان مثال، این امر ممکن است به عواملی مانند تغییر در نقش طالبان و دیگر گروه‌های موجود در افغانستان، توافقات بین‌المللی و رویدادهای داخلی در ایران بستگی داشته باشد.
در مجموع از آنجایی که ممکن است داعش خراسان با تمرکز بر طالبان و پیدا کردن فرصت‌های مناسب برای افزایش قدرت، به دلیل حذف نیروهای بین‌المللی، تقویت شود، همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران از جمله با روسیه، چین و هند از اهمیت بسیاری در مقطع فعلی برخوردار است.
گروه طراحی سمیر
0 Comments