جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
مختصات دیدار ترامپ و پوتین
دکتر افشار سلیمانی- سفیر پیشین ایران در آذربایجان
مسئله نخست اینکه در حال حاضر روسیه تحت تحریم کشورهای غربی به خصوص آمریکا قرار دارد و دو طرف همزمان با آنکه قرار است روسای جمهور دیدار داشته باشند، خط و نشانهایی نیز برای هم میکشند. آمریکا و متحدانش در اروپا، پس از مشخص شدن نتیجه همهپرسی زمستان ۱۳۹۲ در شبهجزیره کریمه و جدا شدن این منطقه راهبردی از اوکراین بحرانزده، روسیه را به تجاوز به سرزمین یک کشور اروپایی متهم و تحریمهایی علیه روسها اعمال کردند.
لذا اکنون این پرسش مطرح است که آیا پوتین در این دیدار با دادن امتیازاتی به طرف آمریکایی از شدت تحریمها خواهد کاست یا مسائل مهمتری برای روسیه محل بحث خواهد بود.
اگر نگاهی به تحولات اخیر در سطح جهان و همچنین روابط دو کشور داشته باشیم، درمییابیم که پوتین و ترامپ صحبتهای زیادی با هم خواهند داشت؛ تحولاتی مانند خروج آمریکا از برجام، اتفاقات سوریه، مذاکرات ایران با کشورهای باقیمانده در توافق هستهای موسوم به ۴+۱، سفر اخیر رئیس جمهور ایران به سوئیس و اتریش و بازتاب آن، همچنین تحولاتی که از قبل در روابط مسکو و واشنگتن به ویژه از زمان انتخابات ریاست جمهوری اخیر در آمریکا وجود داشته و صحبتهایی که در رابطه با دخالت روسیه در قضیه انتخابات به نفع ترامپ بیان شد.
ضمن اینکه از قبل نیز مسائل مربوط به سلاح هستهای، دخالت روسیه در اوکراین، ضمیمه شدن شبه جزیره کریمه به روسیه و مجموعه تحولات روسیه در پیرامون خود از جمله مسائلی بوده که در روابط دو کشور تاثیراتی داشته است. مجموعه این مسائل میتواند در دیدار پیشرو مورد بحث و تبادل نظر قرار بگیرد و طرفین تلاش کنند که به یک جمعبندی برسند، اما قاعدتا این تصور را ندارند که در این دیدار طرف های روسی و آمریکایی بتوانند به همه این مسائل بپردازند و به جمعبندیهای نهایی برسند.
از دیگر سو با توجه به اینکه حساسیتهایی نسبت به این دیدار در داخل آمریکا یعنی از سوی دموکراتها و حتی برخی از اعضای جمهوریخواه کنگره مطرح است و با توجه به اینکه حدسوگمانهایی زده میشود مبنی بر اینکه ممکن است روسیه اسنادی از ترامپ داشته باشد و ترامپ مجبور شود امتیازی به مسکو بدهد، این دیدار حساستر شده است.
اما به طور کلی اولویت مذاکرات برای ترامپ بحث تحولات در سوریه است و مسئله ایران نیز بیشتر در قالب این موضوع مطرح خواهد شد.
به نظر میرسد در این دیدار رئیسجمهور آمریکا به همتای روس خود پیشنهادهایی درباره سوریه ارائه دهد و همچنین خواهان آن باشد که مسکو در قضیه سوریه و برجام از ایران فاصله بگیرد. همچنانکه رئیس جمهور آمریکا از دیگر اعضای باقیمانده در برجام نیز همین خواسته را داشته است؛ اما بعید به نظر میرسد که پوتین با یک دیدار چراغ سبزی به ترامپ نشان دهد و تمایل داشته باشد با او همکاری کند. درواقع در این دیدار پوتین نیز پیشنهادهایی مطرح میکند و خواهان گرفتن امتیازاتی خواهد بود و اگر قرار باشد مصالحهای میان آمریکا و روسیه در چند محور اتفاق بیفتد این مسئله با یک دیدار امکانپذیر نخواهد بود.
از جمله انتظاراتی که رئیس جمهور روسیه از آمریکا خواهد داشت بحث به رسمیت شناختن ضمیمه شدن شبه جزیره کریمه به این کشور است. این در حالی است که هیچ کدام از کشورهای اروپایی و آمریکا این وضعیت را به رسمیت نشناختهاند. برخی معتقدند که شاید در این دیدار ترامپ الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه را به رسمیت بشناسد، اما به نظر من این اتفاق را فعلا شاهد نخواهیم بود.
در عین حال اگر روسیه امتیازات لازم را در اوکراین، شبه جزیره کریمه و سوریه از آمریکا بگیرد، احتمال معامله مسکو-واشنگتن وجود دارد، اما نه در یک جلسه. با این حال، این مسئله را باید در نظر داشت که به طور کلی روسیه نمیتواند بر سر ایران با آمریکا وارد معامله شود، اما بر سر سوریه ممکن است امتیازاتی به آمریکا بدهد. پیشتر نیز مشاهده کردیم که روسها بر سر خروج نیروهای خارجی از سوریه مباحثی را مطرح کردند که حرف و حدیث راجع به آن بسیار بود.
به نظر میرسد که در نهایت روسیه و آمریکا تلاش خواهند کرد که بر سر حل مسئله سوریه با یکدیگر به توافقاتی دست یابند و بخشی از این توافق نیز مسائل مربوط به ایران را شامل میشود و بعید نیست که مسکو در صورت دریافت امتیازات لازم در جهت تامین منافعش دست به اقداماتی بزند که در راستای منافع ایران در سوریه نباشد.
همچنین باید توجه داشت که این مذاکرات، سرآغاز مذاکرات دیگری میان مسکو و واشنگتن با هدف ادامه موضوعات فیمابین خواهد بود و اگر مذاکرات ادامه داشته باشد، دو رهبر پس از این بیشتر روی مسائل مشترک بحث و رایزنی خواهند کرد.
در نهایت با توجه به درپیش بودن انتخابات کنگره در ماه نوامبر در آمریکا و حساسیتهایی که در میان کنگره، احزاب، اندیشکدهها و افراد دررابطه با مسئله روسیه و دخالت در انتخابات وجود دارد، این مسائل دست ترامپ را برای امتیاز دادن زیاد به روسیه بسته است و اگر رئیس جمهور آمریکا در برخورد با روسیه و دادن امتیاز زیادهروی کند، این مسئله به ضرر شخص ترامپ و جمهوریخواهان خواهد بود.
0 Comments