جدیدترین مطالب
رسانهها؛ شکست تلاش فضایی کره شمالی و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: تایید سقوط ماهواره نظامی کره شمالی، اظهارات چامسکی درباره افول اروپا، ادامه تنش در مناطق صربنشین کوزوو، واکنش روسیه به تحولات کوزوو، واکنش تند مدودف به اظهارات اخیر وزیر خارجه انگلیس، انهدام آخرین ناو جنگی اوکراین در بندر اودِسا، آغاز رزمایش آمریکا و چند کشور عربی در عربستان، اعزام نیروهای کمکی آمریکا به خلیج فارس، سفر مخفیانه مشاور بایدن به عمان، خروج امارات از ائتلاف دریایی آمریکا، اولین جلسه محرمانه رهبر طالبان با یک مقام خارجی، نشست فرانسه و مراکش در اراضی اشغالی برای بی ثبات کردن الجزایر و تونس، رزمایش دریایی فرانسه و بخش یونانی نشین قبرس در دریای مدیترانه، استقرار واحدهای چچنی در دونتسک و اولین نشست گروه ۷ در مورد هوش مصنوعی از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
اهداف راهبردی و نتایج اولین نشست حضوری سران چین و کشورهای آسیای مرکزی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه چین در روابط با آسیای مرکزی، سیاست عملگرایانه با محوریت اقتصاد در نظر گرفته و این اقتصاد را در تعامل با سیاست قرار داده و برای همین در قبال موضوعات سیاسی و امنیتی بی تفاوت نبوده است، گفت: توافقات نشست اخیر سران چین و کشورهای آسیای مرکزی، تثبیت و تشدید حضور و نفوذ پکن در این منطقه و در پی آن افزایش توان بازیگری پکن در این کشورها را به همراه دارد.
پیامدهای راهبردی تشکیل «اتاق عملیات مشترک» فلسطین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نبرد اخیر گروههای مقاومت فلسطینی با رژیم صهیونیستی که بعد از 5 روز درگیری با تحمیل شرایط مقاومت به پایان رسید، یک پدیده قابل توجه داشت و آن تشکیل «اتاق عملیات مشترک» بود، چراکه این اتاق، نقش مؤثری در طراحی عملیات و نبردهای میدانی نبرد اخیر غزه داشت.
برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه
رسانهها؛ شکست سنگین سوسیالیست ها در انتخابات اسپانیا و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: شکست حزب حاکم در انتخابات محلی و منطقهای اسپانیا و انحلال پارلمان، ادامه اعتراضات صربتبارهای شمال کوزوو، خروج رسمی روسیه از پیمان نیروهای مسلح اروپا ، ارائه لایحه تحریم ۵۰ ساله ایران توسط زلنسکی، اعتراف تلویحی اوکراین به دست داشتن در انفجار پل کریمه، آفریقای مرکزی خواهان استقرار پایگاه نظامی روسیه ، آماده باش ژاپن در پی اعلام پرتاب موشک ماهواره بر کره شمالی، دستور وزیر دفاع ژاپن برای انهدام هرگونه موشک بالستیک احتمالی در حریم هوایی کشور، سفر مادورو به برزیل پس از ۸ سال، انتخاب رجب طیب اردوغان به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور ترکیه، واکنش های جهانی به انتخاب دوباره اردوغان، سفر مشاور امنیتی ملی عراق به ایران، کاهش شدید ذخایر ارزی عربستان سعودی، طرح جدید رژیم اشغالگر قدس برای تصرف زمینهای فلسطینیان، سفر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به اروپای مرکزی، هشدار سازمان ملل درباره خطر گرسنگی در سودان، هائیتی، بورکینافاسو و مالی و ادامه فعالیتهای فضایی چین و اعزام گروه فضانوردان شنجوئو 16 به فضا از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.

أحدث المقالات
رسانهها؛ شکست تلاش فضایی کره شمالی و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: تایید سقوط ماهواره نظامی کره شمالی، اظهارات چامسکی درباره افول اروپا، ادامه تنش در مناطق صربنشین کوزوو، واکنش روسیه به تحولات کوزوو، واکنش تند مدودف به اظهارات اخیر وزیر خارجه انگلیس، انهدام آخرین ناو جنگی اوکراین در بندر اودِسا، آغاز رزمایش آمریکا و چند کشور عربی در عربستان، اعزام نیروهای کمکی آمریکا به خلیج فارس، سفر مخفیانه مشاور بایدن به عمان، خروج امارات از ائتلاف دریایی آمریکا، اولین جلسه محرمانه رهبر طالبان با یک مقام خارجی، نشست فرانسه و مراکش در اراضی اشغالی برای بی ثبات کردن الجزایر و تونس، رزمایش دریایی فرانسه و بخش یونانی نشین قبرس در دریای مدیترانه، استقرار واحدهای چچنی در دونتسک و اولین نشست گروه ۷ در مورد هوش مصنوعی از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.
اهداف راهبردی و نتایج اولین نشست حضوری سران چین و کشورهای آسیای مرکزی
شورای راهبردی آنلاین – گفتگو: یک عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه چین در روابط با آسیای مرکزی، سیاست عملگرایانه با محوریت اقتصاد در نظر گرفته و این اقتصاد را در تعامل با سیاست قرار داده و برای همین در قبال موضوعات سیاسی و امنیتی بی تفاوت نبوده است، گفت: توافقات نشست اخیر سران چین و کشورهای آسیای مرکزی، تثبیت و تشدید حضور و نفوذ پکن در این منطقه و در پی آن افزایش توان بازیگری پکن در این کشورها را به همراه دارد.
پیامدهای راهبردی تشکیل «اتاق عملیات مشترک» فلسطین
شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: نبرد اخیر گروههای مقاومت فلسطینی با رژیم صهیونیستی که بعد از 5 روز درگیری با تحمیل شرایط مقاومت به پایان رسید، یک پدیده قابل توجه داشت و آن تشکیل «اتاق عملیات مشترک» بود، چراکه این اتاق، نقش مؤثری در طراحی عملیات و نبردهای میدانی نبرد اخیر غزه داشت.
برسام محمدی – کارشناس مسائل منطقه
رسانهها؛ شکست سنگین سوسیالیست ها در انتخابات اسپانیا و…
شورای راهبردی آنلاین – رسانه ها: شکست حزب حاکم در انتخابات محلی و منطقهای اسپانیا و انحلال پارلمان، ادامه اعتراضات صربتبارهای شمال کوزوو، خروج رسمی روسیه از پیمان نیروهای مسلح اروپا ، ارائه لایحه تحریم ۵۰ ساله ایران توسط زلنسکی، اعتراف تلویحی اوکراین به دست داشتن در انفجار پل کریمه، آفریقای مرکزی خواهان استقرار پایگاه نظامی روسیه ، آماده باش ژاپن در پی اعلام پرتاب موشک ماهواره بر کره شمالی، دستور وزیر دفاع ژاپن برای انهدام هرگونه موشک بالستیک احتمالی در حریم هوایی کشور، سفر مادورو به برزیل پس از ۸ سال، انتخاب رجب طیب اردوغان به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور ترکیه، واکنش های جهانی به انتخاب دوباره اردوغان، سفر مشاور امنیتی ملی عراق به ایران، کاهش شدید ذخایر ارزی عربستان سعودی، طرح جدید رژیم اشغالگر قدس برای تصرف زمینهای فلسطینیان، سفر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به اروپای مرکزی، هشدار سازمان ملل درباره خطر گرسنگی در سودان، هائیتی، بورکینافاسو و مالی و ادامه فعالیتهای فضایی چین و اعزام گروه فضانوردان شنجوئو 16 به فضا از مهمترین خبرهای روابط خارجی بود که در رسانه ها بازتاب یافت. در ادامه گزیده ای از آنها را مرور می کنیم.

تحلیلی بر تاکید مکرون بر «استقلال راهبردی» اروپا از آمریکا

مکرون در گفتگو با روزنامه فرانسوی «لزکو» و نشریه آمریکایی «پولیتیکو» گفت: «اروپا باید در برابر فشارها برای تبدیل شدن به دنبالهروی آمریکا، مقاومت کند. بدترین چیز این است که فکر کنیم ما اروپاییها باید در این مسئله (تایوان) دنبالهرو بوده و خود را با ضربآهنگ آمریکا یا واکنش شدید چین وفق دهیم. ما باید مدل خود را «ریسکزدایی» کنیم، نه اینکه به دیگران وابسته باشیم».
پیشینه و ابعاد طرح استقلال راهبردی
استقلال راهبردی، ایدهای است که برای نخستین بار توسط فرانسه در سال 2013 در اسناد اتحادیه اروپا گنجانده شد و سه سال بعد یعنی در ژوئن 2016 ذیل راهبرد جهانی این اتحادیه قرار گرفت. مکرون، در سخنرانی خود در سپتامبر ۲۰۱۷ در دانشگاه سوربن، با اشاره به «قابلیتهای عملیاتی استقلال راهبردی اروپا»، نظر خود را به تفصیل در مورد این مفهوم ارائه کرد و آن را بهعنوان یک گفتمان جدی در عرصه مسائل دفاعی و امنیتی اتحادیه اروپا تثبیت کرد.
این ایده همزمان با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا در سال 2020، مجدداً به یکی از موضوعات قابل بحث در بین کشورهای اتحادیه اروپا تبدیل شد.
فرانسه بزرگترین قدرت سیاسی اروپا شناخته میشود. این کشور، در یک سال گذشته و متأثر از تحولات جدیدی که از ناحیه جنگ اوکراین و تنش چین و آمریکا بر سر تایوان شکل گرفته است، مجدداً به دنبال احیا و تقویت ایدهای میباشد که خود مبتکر و طراح آن بوده است.
استقلال راهبردی، بهدنبال بهرهمندی از توانایی کشورهای عضو اتحادیه در راستای تدوین اولویتها، اتخاذ تصمیمهای مستقل در حوزه روابط خارجی، مسائل امنیتی و دفاعی و استفاده از ابزارهای موثر در زمینه اعمال و اجرای سیاستهای اتحادیه در سه حوزه مذکور، به تنهایی یا با شراکت دیگران است.
به عبارتی، استقلال راهبردی به دنبال ارتقاء جایگاه اتحادیه اروپا و توانمندسازی آن بهعنوان یک اتحادیه مستقل در عرصه رقابتهای ژئوپولیتیکی فزاینده در جهان با تأثیرپذیری کمتر و حداقلی از آمریکا است.
موانع و چشمانداز تحقق استقلال راهبردی
اگرچه دولت فرانسه اصرار زیادی بر استقلال کشورهای اتحادیه اروپا از امریکا در عرصه تصمیمگیری پیرامون مسائل منطقهای و رقابتهای ژئوپلیتیک و … دارد، اما تحقق این ایده با موانع و دشواریهایی مواجه است که عمدتا ماهیت ساختاری، سیاسی و امنیتی – نظامی دارند.
نفوذ عمیق آمریکا در اقتصاد، سیاست و ترتیبات امنیتی اتحادیه اروپا که در دوران پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفته و تاکنون ادامه داشته است، بهآسانی اجازه پیشبرد چنین طرحی را به کشورهای اروپایی نمیدهد. نیازی که کشورهای اروپایی از نظر امنیتی و نظامی به آمریکا و همچنین به ناتو که سازمانی با ماهیت و هویت آمریکایی است، دارند، یک نیاز راهبردی است.
اقتصاد اروپا نیز بیشتر از هر جای دیگر به آمریکا متکی است. منابع و امکاناتی که آمریکا در تمام عرصهها، به طور بالقوه و بالفعل برای اعمال فشار بر کشورهای اروپایی دارد، یک مزیت راهبردی برای ایالات متحده است. این درحالی است که در نهادهای مختلف اروپایی از جمله پارلمان اروپا و برخی مجالس کشورهای عضو، نمایندگان و چهرههایی حضور دارند که مدافع سرسخت سیاستهای آمریکا هستند که موجب از بین رفتن توازن در ارائه دیدگاهها و تدوین و تصویب برخی مقررات به نفع اروپا میشود.
ازهمینرو، برخی مسئولان اروپایی به موضوع استقلال راهبردی نگاه بدبینانه دارند و آن را از نظر امنیتی و سیاسی به ضرر اتحادیه اروپا ارزیابی میکنند. در این زمینه، «نوربرت راتگن»، نماینده پارلمان آلمان و عضو کمیته روابط خارجی در مجلس، در واکنش به صحبتهای مکرون در توییتی نوشته است «مکرون بهدنبال ایجاد فاجعه سیاسی برای اروپاست».
بنابراین استقلال راهبردی اروپا از آمریکا در شرایطی که کشورهای اروپایی بیش از هر زمان دیگری برای تأمین و تضمین امنیت خود به آمریکا متکی هستند در آینده نزدیک و در میان مدت قابل تحقق نیست؛ همچنانکه این موضوع در جنگ اوکراین و حتی در مذاکرات برجام نیز به خوبی مشهود است.
اینکه رئیس جمهور فرانسه بر استقلال راهبردی اشاره میکند، در واقع تاکیدی بر عمق وابستگی اتحادیه اروپا به آمریکاست که رهایی از آن به این سادگی امکانپذیر نبوده و تحقق آن، هزینهبرو زمانبر خواهد بود. آمریکا هنوز هم پیشنهادهای اغواکنندهتری به کشورهای ضعیف اروپایی میدهد تا آنها را در حلقه شرکای وابسته به خود نگه دارد.
پیامدها
امروز بخش مهمی از کشورهای اروپایی، بهدنبال استقلال سیاسی، اقتصادی و امنیتی از آمریکا هستند. استقلال راهبردی فارغ از اینکه چگونه و چه زمانی تحقق مییابد و آیا به شکلی که فرانسه روی آن مانور میدهد قابل تحقق است یا نه، یک موضوع جدی میباشد که در صدد است تا اتحادیه اروپا را از روند دنبالهروی و تبعیت از سیاستهای راهبردی آمریکا، خارج کند.
در واقع، این مفهوم بهدنبال تحقق اتحادیهای مستقل از آمریکا در تصمیمگیری و عمل است؛ اتحادیهای که در طول آمریکا قرار نداشته و همعرض آن باشد. قطعاً تحقق چنین ایدهای آنهم در شرایطی که دنیا در حال پذیرش تعدد قطبهای قدرت است، باعث تضعیف آمریکا در نظام بینالملل میشود. علاوهبراین، استقلال راهبردی اتحادیه اروپا، در مراحل اولیه تحقق خود، در ابعاد امنیتی، نظامی و اقتصادی به خاطر عمق وابستگی این اتحادیه به آمریکا، موجب افزایش آسیبپذیری کشورهای اروپایی میشود، مگر اینکه این آسیبها و خلاءها از سوی قطبهای دیگر قدرت از جمله چین و … جبران شود.
سخن پایانی
وابستگی عمیق اروپا به آمریکا، پاشنهآشیل کشورهای اروپایی در عرصه استقلال در تصمیمگیری و عمل است که آینده سیاسی اتحادیه را نیز در معرض خطر قرار داده است. اروپا چارهای جز استقلال راهبردی ندارد. اگرچه طرح این ایده در داخل اروپا، مخالفانی دارد، اما اگر کشورهای اروپایی راهی برای استقلال و انسجام بیشتر در سیاست خارجی و امنیتی پیدا نکنند، در بهترین حالت به یک اتحادیه خنثی و در بدترین حالت، به کم رنگ و محو شدن در عرصه رقابت ژئوپلیتیک محکوم خواهند شد.
0 Comments