شورای راهبردی آنلاین – یادداشـت: در سفر دو روزه آنتونی بلینکن به یونان موضوعات دفاعی و امنیتی بخش عمده گفتگوهای وی با مقامات یونانی را به خود اختصاص داد. طرف یونانی علاقه خود را برای خریداری جنگندههای نسل پنجمی اف-35 ابراز کرد و وزیر خارجه آمریکا ضمن ابراز رضایت خود از تصمیم دولت آتن، حمایت دولت واشنگتن را اعلام نمود. انتظار میرود پاسخ رسمی آمریکا به درخواست یونان جهت خریداری 20+20 فروند جنگنده اف-35، در اوایل ماه آوریل اعلام شود.
محمود فاضلی - تحلیلگر امور بینالملل
طی دیدار بلینکن با نخستوزیر و وزیر خارجه یونان موضوع بهبود زیرساختهای نظامی مورد علاقه آمریکا در یونان مطرح شد. طرفین توافق کردند زیرساختهای بندر پایگاه نظامی سودا و پایگاه هوایی 110 لاریسا، که مکان میزبانی پهپادهای MQ-9 است و این پرندهها مسئولیت نظارت بر شرق مدیترانه و دریای سیاه را عهدهدار هستند، بهبود یابد.
بلینکن و والاندر، معاون وزیر دفاع امریکا بر ارزش ژئواستراتژیک بندر «آلکساندروپلیس» یونان برای پشتیبانی و انتقال نیروهای امریکایی و ناتویی به شرق اروپا تاکید کردند و از احتمال تقویت حضور نیروهای امریکایی در منطقه آلکساندروپلیس و همچنین جزیره «کرت، لاریسا و استفانوویکیو» سخن گفتند. طرف آمریکایی بر نقش بندر آلکساندروپلیس بهعنوان مرکزیت اصلی انتقال تسلیحات دفاعی و پرسنل نظامی به سراسر اروپا تاکید و آمادگی آمریکا برای سرمایه گذاری جهت ارتقای تاسیسات این منطقه را اعلام کرد. آمریکا در یونان بیش از 100 میلیون یورو برای ارتقای تاسیسات پایگاههای سودا و لاریسا سرمایهگذاری کرده است.
از دیدگاه یونان، روابط دوجانبه بین این کشور و آمریکا راهبردی است و به بهترین نقطه خود در تاریخ روابط دوجانبه رسیده و چشمانداز روشنی برای ارتقای بیش از پیش وجود دارد.
آمریکا همکاری دفاعی بین دو کشور را «ستون فقرات» همکاری دوجانبه میداند. از زمان امضای توافقنامه همکاری دفاعی متقابل، ارتشهای دو کشور چندین رزمایش مشترک داشتند که ادعا میشود برای پیشبرد صلح و ثبات در سراسر منطقه بسیار مهم است. یونان و آمریکا در راستای پشتیبانی از ائتلاف ناتو، بهطور موقت در یونان بهصورت مشترک مستقر میشوند، رزمایشهای نظامی انجام میدهند یا از خاک یونان عبور میکنند. دو طرف بر اهمیت ادامه رزمایشهای مشترک برای تقویت همکاریهای منطقهای در اروپا، شرق مدیترانه، شمال آفریقا و خاورمیانه تاکید دارند.
این دو کشور رزمایشهای مشترکی نیز با رژیم صهیونیستی دارند. هدف این رزمایشها توسعه و تقویت توانمندیها در مسیر برخورد و رویارویی با «تهدیدهای منطقهای» اعلام شده است. این رزمایشها شامل حوزههای مختلفی از جمله نبرد در محلههای مسکونی، تدارکات لجستیکی در حین نبرد، جنگ شبانه، توان مهندسی، توپخانه و حفاظت از مرزها با تمرکز بر نوآوری نظامی و مدیریت گفتوگوی حرفهای بینالمللی بوده است.
آمریکا که بهدنبال نوسازی تسلیحات نظامی یونان است، عزم خود برای ادامه همکاری در زمینه فروش تسلیحات دفاعی چون جنگندههای اف-35 و تقویت همکاریهای دوجانبه و در چارچوب ناتو را ابراز کرده است. به گفته وزیر دفاع یونان پاسخ به درخواست یونانی توسط طرف آمریکایی احتمالا در ماه آوریل یا مه دریافت و در 2028 جنگندههای مذکور تحویل یونان داده خواهد شد. جنگندههای اف-35 نیروی هوایی یونان را وارد عصر جدیدی خواهد کرد.
همکاری دفاعی و تسلیحاتی یونان با آمریکا در شرایطی است که پس از وقوع زلزله ویرانگر در ترکیه روابط آتن – آنکارا وارد مرحله جدیدی شده است، اما شواهد نشانگر تردیدهای جدی برای بهبود این روابط است. پانایوتوپولوس، وزیر دفاع یونان صریحا تاکید دارد که «مطمئن نیستم که روابط وارد فاز جدیدی شده است. برای اینکه بتوانیم از ورود به فاز جدید سخن بگوییم باید به یکسری موارد پایدار و دایمی دست یابیم. قطعا بر اثر زلزله اخیر و تمرکز دولت ترکیه بر رسیدگی به مشکلات ناشی از آن، شاهد تغییر صحنه شدیم. یونان هرگز باب گفتگو را نبسته، اما برای اینکه گفتگوها نتیجه داشته باشد، باید تحت شرایط مشخصی انجام شود. انجام گفتگو تحت لفاظیهای تحریک آمیز و اقداماتی که حاکمیت یونان را زیر سئوال میبرد، غیر ممکن است.»
بلینکن در زمینه روابط یونان و ترکیه اعتقاد دارد «یونان و ترکیه شرکا، متحدان و دوستان ما هستند و به همکاری با آنها برای امنیت منطقه در چارچوب ناتو ادامه میدهیم تا مسائل از طریق دیپلماسی حل شود و از تهدیدهایی که تنها تنش را افزایش میدهند، اجتناب نماییم. این کار در دوره قبل از انتخابات دشوارتر است. چنانچه اختلافات بین دو کشور حل وفصل شوند، فرصتهای بزرگتری برای مردم یونان و ترکیه ایجاد خواهد شد. مهم است دوستان و شرکای ما، اختلافات خود را به شکل دیپلماتیک مدیریت کنند. علاقه و هدف مشترک در آتن و آنکارا برای حل و فصل اختلافات بین دو کشور وجود دارد و دو کشور تمایل دارند تا این نقطه جهان به حوزه همکاری نه تقابل تبدیل شود.»
بهنظر میرسد درک حاصل از کمکهای زلزله، مانعی در برابر شعارهایی که هر دو کشور در روند انتخابات برای کسب رأی درگیر آن هستند، ایجاد کند. این میتواند مقدمهای برای روند گفتگوی جدید پس از انتخابات یونان و ترکیه باشد. نرم شدن روابط آنکارا- آتن، از لحاظ توسعه روابط با اتحادیه اروپا نیز عامل بسیار مفیدی برای ترکیه پس از انتخابات خواهد بود.
عدم فروش جنگندههای اف-16 به ترکیه همچنان با حساسیت ترکیه روبهرو است. از دیدگاه بلینکن، اعضای کنگره، نگرانیهایی دارند و این نگرانیها باید برطرف شود. فروش جنگندههای F-16 به ترکیه بدون تایید کنگره امکان پذیر نیست.
ترکیه از شرکای برنامه جنگندههای F-35 آمریکا است اما بهدلیل تحریمهای CAATSA از برنامه F-35 حذف شد که البته این تصمیم را یکطرفه میداند. ترکیه انتظار دارد 1.4 میلیارد دلاری که (برای خرید جنگندهها اف-35) پرداخت کرده بازپرداخت شود.
سرویس تحقیقات کنگره آمریکا اخیرا گزارشی را در زمینه روابط ترکیه و آمریکا منتشر کرده که تا حدودی نشانگر دیدگاه رسمی آمریکا در رابطه با ترکیه است. این گزارش اگرچه در مقایسه با سال گذشته مثبتتر بنظر میرسد اما در این گزارش بهطور ضمنی به اینکه پایگاههای نظامی آمریکا در یونان علیه ترکیه است و افزایش پایگاههای آمریکایی در یونان و قبرس یونانینشین اقدامی علیه ترکیه است اعتراف مینماید.
0 Comments