جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
اجماع ملی بین احزاب سیاسی؛ تنها راه خروج عراق از بنبست
رهبران چارچوب هماهنگی شیعیان عراق طرحی ارائه دادند که چکیده آن مبتنی بر تغییر قانون انتخابات، برگزاری جلسات پارلمان و گفتوگوهای ملی است. همچنین الکاظمی نیز طرحی ارائه داده که مبتنی بر انجام گفتوگوهای ملی و تشکیل کمیتهای با حضور همه احزاب سیاسی برای ارائه نقشه راه و برگزاری گفتگوی ملی است.
جریان صدر نیز همچنان بر گزاره قبلی خود یعنی انتخابات زودهنگام تاکید دارد و عنوان کرده که از این خواسته کوتاه نخواهد آمد. باتوجه به این وضعیت و طرحهای ارائه شده و مواضع جریان صدر و اتفاقات اخیر همچون تحصن طرفداران صدر در مقابل شورای عالی قضایی عراق توجه به چند نکته مهم است.
یکی از گزارههایی که چارچوب هماهنگی بر روی آن تاکید کرده، تغییر قانون انتخابات است. دلیل اصلی این امر چند گزاره است:
الف) تغییر قانون انتخابات به حوزهها شرایط را برای جریانهای شیعی تغییر داد، زیرا این حوزهها برحسب جمعیت تقسیمبندی و به گونهای حوزه بندی شده بود که جریانهای شیعی نسبت به سایر جریانها در اقلیت قرار گرفته بود.
ب) در انتخابات اخیر برخلاف انتخابات قبلی به افراد رأی داده میشد و این موجب رأی آوری قشر وسیعی از مستقلین شد که با هیچ حزب و جریانی ائتلاف نکردند. البته همین امر موجب شد، افرادی خارج از جریانهای سیاسی رأی بیاورند که هیچ گونه سابقه سیاسی نداشتهاند و در مقطع فعلی نیز دغدغه سیاسی برای خروج از بحران نداشته باشند.
ج) قانون انتخابات فعلی با این وضعیت و این روش در انتخابات بعدی نیز دردسرساز خواهد شد و عراق را با چالشهای مختلف مواجه خواهد کرد. تغییر آن موجب روان شدن شرایط سیاسی و دوری از هرگونه تنش در این عرصه خواهد شد.
گزاره دیگر جریان اطار تنسیقی نیز همان بحث گفتوگوهای ملی است که در طرح الکاظمی هم مطرح شده است. الکاظمی در طرحی که ارائه داده علاوه بر کنارهم قرار گرفتن جریان اطار تنسیقی و صدر بر تشکیل کمیتهای با حضور همه احزاب سیاسی برای ارائه نقشه راه و برگزاری گفتگوی ملی تاکید کرده است.
این امر نشان میدهد که جریان اطار شروط خود را برحسب دیدگاه سایر احزاب مطرح کرده و به دنبال تکروی سیاسی نیست. البته کمیته سیاسی مطرح شده که متشکل از کلیه احزاب است، یک ویژگی مثبت دارد و آن این است که تمامی احزاب در این کمیته حضور خواهند داشت و درباره آینده سیاسی نظر خواهند داد و به نوعی تکثرسیاسی در این عرصه حفظ خواهد شد.
در برابر پیشنهادات کنونی، برخی جریانها همچون جریان صدر همچنان بر انتخابات زودهنگام تاکید دارند. دلایلی که صدر همچنان بر امر انتخابات زودهنگام تاکید دارد، به شرح زیر قابل تفسیر است:
الف) باتوجه به استعفای جریان صدر از پارلمان و پذیرش آن توسط مجلس نمایندگان، اکنون این جریان خود را خارج از عرصه سیاسی میبیند و برای تاثیرگذاری بر روندهای سیاسی عراق همچون انتخاب وزرا و نخست وزیر خارج از دایره جریانهای سیاسی قرار دارد.
ب) صدر به دنبال آن است که با برگزاری انتخابات زودهنگام از یک طرف شرایط را برای فعالیت دولت کنونی فراهم کند و از سوی دیگر شرایط کنونی را بسط دهد، زیرا در دولت الکاظمی تعداد زیادی از مدیران میانی از جریان صدر هستند و برگزاری انتخابات زودهنگام نیز زمانبر خواهد بود. در نتیجه یکی از خروجیهای جریان صدر برای انتخابات زودهنگام فعالیت دولت کنونی است.
ج) جریان صدر به دنبال شکنندگی در میان آراء جریان اطار تنسیقی است، زیرا این جریان معتقد است که در صورت برگزاری انتخابات مجدد، چارچوب هماهنگی آراء کمتری نسبت به انتخابات قبلی به دست خواهد آورد و همین عاملی در جهت شکنندگی آن خواهد بود؛ زیرا در صورت شکنندگی در آراء، سایر جریانها با چارچوب هماهنگی ائتلاف نخواهند کرد.
د) مقتدی صدر امیدوار است که نسبت به سایر جریانها آرا بیشتری را کسب کند و با این اقدام و در ائتلاف با سایر جریانها موفق به تشکیل کتله اکبر شود.
البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که انتخابات زودهنگام برای عراق بدترین سناریوی ممکن خواهد بود و بسیاری از احزاب، مخالف انتخابات زودهنگام هستند، زیرا از یک طرف منجر به چنددستگی سیاسی خواهد شد و از سوی دیگر به کاهش آراء مشارکت نسبت به دور قبلی خواهد انجامید. شرایطی که اکنون صدر در مخالفت با شورای عالی قضایی و دادگاه فدرال اتخاذ کرده، نشات گرفته از همین عوامل است و تحصن طرفداران آن مقابل شورای عالی قضایی بهخاطر پیشبرد امور خود است که یکی از آنها بحث همین انتخابات زودهنگام است.
ارزیابی نهایی
باتوجه به اقدام صدر در اشغال پارلمان و به بن بست کشیدن روند سیاسی عراق، احزاب و اشخاص سیاسی طرحهای مهمی برای خروج از این بن بست ارائه دادهاند. خروجی اکثریت طرحها بر انجام گفتوگوهای ملی پایه گذاری شده و این نشان میدهد که تا اجماع سیاسی بین احزاب صورت نگیرد، خروج از بن بست سیاسی هم اتفاق نخواهد افتاد.
البته علاوه بر این مسائل برخی تغییرات قانونی در قانون انتخابات تاثیرات مثبتی در خروج از وضعیت فعلی و جلوگیری از تکرار چنین سناریویی برای آینده است. با این اوصاف چیزی که همچنان بر روی آن تاکید میشود و تنها راه خروج عراق از بن بست فعلی است، وحدت و اجماع ملی بین احزاب سیاسی است که در صورت تحقق آن میتوان افق روشنی برای آینده سیاسی عراق متصور بود.
0 Comments