جدیدترین مطالب

آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟

آیا مقدمات صلح پایدار در قفقاز فراهم می شود؟

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به تحلیل ها و گزارش ها و موضع گیری های اخیر پیش بینی می شود در صورتی که دو کشور با یک توافق منطقی و مبتنی بر اصول بین المللی و لحاظ منافع همه کشورهای درون قفقازی و همسایگان قفقاز مانع ورود و دخالت قدرت های بیگانه شوند، این توافق پایدار بستر مناسبی برای صلح دائمی در قفقاز خواهد بود.

ادامه تظاهرات سراسری حمایت از غزه در جهان

تظاهرکنندگان اردنی که سفارت رژیم صهیونیستی در اردن را برای اعلام حمایت از مردم مظلوم غزه محاصره کرده اند، شعار می‌دهند: نه سفارت می‌خواهیم و نه سفیر… برو بیرون‌ ای خوک.

Loading

أحدث المقالات

هشدار بیش از ۱۰۰ قانون‌گذار انگلیس درباره عواقب دیپلماتیک جنگ غزه بر روابط با اسرائیل

لندن– ایرنا– افزون بر ۱۰۰ قانون‌گذار انگلیس از احزاب سیاسی مختلف، طی نامه‌ای مشترک خطاب به «دیوید کامرون» وزیر امور خارجه این کشور با اشاره به بحران انسانی در غزه و نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه در این باریکه، بازنگری در روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی را خواستار شدند.

Loading

تنش‌زدایی با همسایگان عرب و اهمیت پیگیری راهبرد صادرات‌محور به آن‌ها

شورای راهبردی آنلاین - یادداشت: داغ شدن موضوع تنش‌زدایی میان ایران و همسایگان جنوبی در خلیج‌فارس بخصوص دو بازیگر اصلی این بلوک منطقه‌ای یعنی عربستان سعودی و امارات متحده عربی، عنصر تجارت، همکاری‌های اقتصادی و ضرورت توسعه صادرات به کشور‌های عربی خلیج‌فارس را در چشم‌انداز این مسیر برجسته کرده است. دکتر کامران کرمی -کارشناس مسائل شبه‌جزیره عربی

در این چارچوب سه پرسش مطرح است. آیا با تغییر در سیاست‌های این کشورها در قبال ایران مواجهیم؟ آیا افق جدیدی را می‌توان در این روابط ترسیم کرد؟ چگونه می‌توان این بازار را برای ایران باز کرد و از آن بهره گرفت؟

در پاسخ به پرسش اول باید تأکید کرد تغییر در سیاست عربستان و امارات نسبت به جمهوری اسلامی ایران متأثر از عناصر و متغیرهایی است که در سه سطح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی متجلی شده است. راهبرد دولت آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای و هم‌زمان کاستن از سطح حمایت‌های سیاسی و نظامی از این دو بازیگر، متغیر بسیار تعیین‌کننده‌ای در تغییر ادراک تصمیم‌گیرندگان ریاض و ابوظبی از دریافت حمایت‌ها برای پیشبرد سیاست خارجی تهاجمی به شمار می‌رود.

عنصر دوم سرریز بحران در کانون‌های تنش منطقه‌ای پس از یک دوره تشدید منازعه است که زمینه را برای گذار از راهبرد تهاجمی و جنگ‌طلبانه به سمت راهبرد تثبیت نفوذ و دستاوردها متمایل کرده است. سومین عنصر هم ضرورت ثبات سیاسی برای پیشبرد پروژه‌های اقتصادی پس از یک دوره رکود به دلیل کاهش قیمت نفت و پاندمی کووید 19 است که ضرورت افزایش و متنوع سازی درآمدها را دوچندان نموده است.

با این تصویر می‌توان در پاسخ به پرسش دوم این مسئله مهم را تبیین کرد که آیا همگرایی میان عناصر این سه سطح می‌تواند به افق جدید میان ایران و همسایگان عربی خلیج‌فارس منجر شود؟ در پاسخ باید تأکید داشت که مسیر ایجادشده تنش‌زدایی میان ایران و عربستان سعودی از یکسو و ایران و امارات از سوی دیگر، روندی تازه آغازشده است و طبیعتاً از شکنندگی برخوردار است.

بخصوص مسیر تنش‌زدایی با عربستان به دلیل چند سطحی بودن و تأثیرپذیری از متغیرهای مداخله‌گر، در معرض شکنندگی بیشتری برخوردار است و تا زمانی که به ازسرگیری روابط دوجانبه و در یک گام روبه‌جلوتر یعنی تبدیل به حداقل تفاهم‌نامه امنیتی نگردد، قابلیت بازگشت به تنش پیشین را دارد. بخصوص که اگر عربستان سعودی بتواند مناسبات با آمریکای دموکرات بایدن را در مسیر احیا قرار دهد، طبیعتاً از سطح اجتناب ناپذیری مذاکره عربستان با ایران کاسته خواهد شد.

ازاین‌رو ایران می‌بایست با درک ظرافت‌های انعطاف‌پذیری در مذاکرات با عربستان، نسبت به مسیریابی تجارت با این بازیگر تلاش بیشتری انجام دهد، چراکه با گسترده شدن عرصه اقتصاد غیرنفتی در عربستان، زمینه مساعدی برای هدف‌گذاری تجارت 2 میلیارد دلاری میان دو کشور وجود دارد. حجم تجارت ایران و عربستان در سال 89 نزدیک به 800 میلیون دلار بوده است که متأثر از فضای تحریم‌های بین‌المللی و تنش منطقه‌ای به‌تدریج به 200 میلیون دلار و در چند سال اخیر نزدیک به صفر بوده است.

بنابراین با این مفروض که تنش‌زدایی منجر به بازگشایی سفارت‌خانه‌های ایران و عربستان و همچنین ارتقای روابط ایران و امارات از کاردار به سفیر خواهد شد، لازم است تا چند اقدام کلیدی برای مسیریابی تجارت و افزایش همکاری‌های اقتصادی از سوی ایران صورت گیرد.

اقدام اول؛ تعریف استراتژی صادرات محور در چارچوب سیاست همسایگی است. ضروری است که دولت سیزدهم با توجه به تأکیدی که بر سیاست «اول همسایگان» دارد، لوازم و شاخصه‌های این راهبرد در حوزه اقتصادی را با تمرکز بر ظرفیت‌ها، شناسایی فرصت‌ها و مانع زدایی قوانین و مقررات تبیین کند.

اقدام دوم؛ هماهنگی میان مجموعه‌های اقتصادی دولت با تمرکز بر مقوله صادرات است که در این میان معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه وظیفه راهبری این نشست‌ها و هماهنگی‌ها را دارد.

اقدام سوم؛ پیوند دادن استراتژی صادرات محور و هماهنگی‌های مجموعه‌های اقتصادی دولت با بخش خصوصی است که حمایت از تجار و بازرگانان زیرمجموعه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با حذف موانع و مشکلات پیش روی این مجموعه می‌تواند زمینه مناسبی برای تقویت سطح تجارت باشد.

اقدام چهارم؛ با توجه به اهمیت مقوله کیفیت محصولات صادراتی و شناسایی ذائقه مخاطب لازم است تا بخش خصوصی خود را در فضاهای رقابتی‌تری تعریف و اقدام کند.

0 Comments

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *