جدیدترین مطالب
أحدث المقالات
پیامدهای شکست آمریکا در شورای امنیت
ایالاتمتحده آمریکا طی چند ماه اخیر درصحنه نبرد دیپلماتیک با ایران شکستهایی را متحمل شده است؛ از یکسو قطعنامه پیشنهادی واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت که 25 مرداد ماه ارائه شد، تنها با دو رأی مثبت خود آمریکا و جمهوری دومینیکن همراه بود که این قطعنامه یک انزوای دیپلماتیک سنگین برای ایالاتمتحده بهشمار میرود و نشانگر شکست یکجانبهگرایی واشنگتن است. از سوی دیگر با رسیدن تاریخ 30 شهریورماه یعنی موعدی که آمریکا برای فعالسازی یکجانبه مکانیسم ماشه تعیین کرده بود، واشنگتن با اعلام تصمیم یکجانبهاش مبنی بر بازگشت تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، با مخالفت آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، اعضای شورای امنیت و حتی متحدان اروپاییاش روبرو شد. گوترش به شورای امنیت گفت نمیتواند درباره اعلامیه ایالاتمتحده مبنی بر بازگشت کلیه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران اقدامی انجام دهد زیرا «به نظر میرسد در این مورد عدم قطعیت وجود دارد». حال این پرسش مطرح است که این اقدامات یکجانبه آمریکا در فعالسازی مکانیسم ماشه چه تبعاتی برای نظام بینالملل به همراه خواهد داشت و آیا ممکن است در آینده شاهد بازگشت شورای امنیت به کارکرد اصلی خود و یا ناکارآمدی فشار آمریکا بر سازمانهای بینالمللی باشیم؟
اقداماتی که در رابطه با مکانیسم ماشه یا تمدید تحریم تسلیحاتی ایران از سوی آمریکا شاهد بودیم از چند جهت حائز بررسی است؛ نخست آنکه در داخل شورای امنیت برای نخستین بار بود که بعد از جنگ جهانی چنین اجماعی علیه آمریکا به وجود آمد؛ زیرا تا به امروز در اغلب موارد، کشورها از قطعنامهها و دستورات آمریکا در چنین سازمانهایی حمایت کرده بودند. دیگر اینکه این امر بیانگر آن است که باوجودی که همچنان دونالد ترامپ با تفکر یکجانبهگرایی خود به دنبال تضعیف سازمانهای بینالمللی است اما در مقابل، دنیا مایل است که سازمان ملل و شورای امنیت نقشآفرینی خود را داشته باشند که این یک اتفاق مثبت است.
در رابطه با اقدامات آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه حتی متحدان نزدیک واشنگتن مانند بریتانیا نیز در جهت مخالف این کشور حرکت کردند و شورای امنیت نیز اعلام کرد که روند آمریکا را اجرایی نمیکند. لذا شورای امنیت دریافت که اگر بخواهد به یکجانبهگرایی آمریکا تن دهد کلاً کارآمدی خود را از دست خواهد داد و ازاینرو بسیار احساس خطر کرد.
همچنین علیرغم صحبتهایی که در خصوص تضعیف و ناکارآمدی شورای امنیت مطرحشده بود اما تصمیم و موضعگیری اخیر این نهاد نشان داد که همچنان میتوان امیدوار بود وقتی خطری در سطح جهان وجود دارد این نهاد نقشآفرین باشد.
درعینحال اتفاقات اخیر ثابت کرد که در موضوعات مربوط به امنیت بینالملل اگر همه کشورها با هم اتفاقنظر داشته باشند میتوانند کمک کنند تا آمریکا به اهداف یکجانبهگرایانه خود و تضعیف نهادهای بینالمللی دست پیدا نکند.
در ادامه باید توجه داشت آنچه در شورای امنیت رخ داد نتیجه ناپختگی و نبود استراتژی لازم در اقدامات و تصمیمات کاخ سفید است؛ یعنی دولت ترامپ برای اثرگذاری در انتخابات ریاستجمهوری پیشرو چنین روند اشتباهی را در پیش گرفت. ترامپ به رأیدهندگان قول داده بود که از برجام خارج میشود و توافق جدیدی را با ایران به امضا میرساند که در نتیجه آن، ایران دیگر توانایی غنیسازی اورانیوم، حضور در منطقه و توسعه موشکهایش را نداشته باشد. لذا اکنون در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا این پرسش برای حامیان حزب جمهوریخواه مطرح است که چرا آنچه قول دادهاند عملیاتی نشده است. درواقع نهتنها نتیجه دلخواه کاخ سفید حاصل نشد بلکه ایران غنیسازیاش را افزایش داد و دنیا نیز علیه واشنگتن و به نفع تهران متحد شد. درنتیجه اکنون کاخ سفید به دلیل شکستهایی که متحمل شده در حال مانور روی مکانیسم ماشه است تا بلکه بتواند تا حدودی در افکار عمومی، آن شکستها را کمرنگتر کند.
0 Comments