دکتر رضا سراج در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به تداوم تحریم‌ها علیه ایران و دیگر کشورها از سوی آمریکا با وجود انتقادات و درخواست‌های بین‌المللی در شرایط همه‌گیری جهانی کرونا، خاطرنشان کرد: طرح موضوع درخواست از آمریکا برای لغو تحریم‌ها، بااینکه ظاهراً به نفع کشورهای تحریم شده تلقی می‌شود، اما درواقع با توجه به فضای انتخاباتی داخل آمریکا طرح شده و بیشتر برای رقبای دموکرات ترامپ مصرف سیاسی دارد.

نگاه بشردوستانه در دکترین سیاست خارجی نظام سلطه جایگاهی ندارد

وی افزود: ازآنجاکه روشن بوده و هست که آمریکا حاضر به لغو این تحریم‌ها در هیچ شرایطی نیست و اساساً مسئله نگاه بشردوستانه در دکترین سیاست خارجی نظام سلطه جایگاهی ندارد، طرح این درخواست نوعی «التماس بیهوده» و نشان دادن نقطه‌ضعف در مواجهه با دشمن است.

این استاد روابط بین‌الملل با بیان اینکه یکی از مؤلفه‌های مثبت تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی کشور ما در دوره کرونا و پس‌ازآن نیز تجربه هرچند تلخ تحمیل همین تحریم‌های ظالمانه بوده است، گفت: پیگیری و پیشبرد راهبرد رونق اقتصادی و جهش تولید نبایستی به هیچ وجه منتظر نتیجه فشارهای بین المللی علیه آمریکا برای لغو تحریم ها بماند.

وی تأکید کرد: البته به نظر می‌رسد شرایط کنونی و موقعیت نسبتاً مساعدی که برخی کشورها همچون چین و روسیه در وضعیت کنونی نسبت به اروپا و آمریکا دارند، فرصت مناسبی برای احیا و ارتقای این باشگاه برای هم‌افزایی و ایجاد جبهه واحدی در مقابل تهاجم اقتصادی آمریکا مهیا کرده که باید از آن استفاده شود.

این استاد دانشگاه در رابطه با امکان ایجاد راهبردی جدید از سوی کشورهای تحریم شده در دوران پسا کرونا، گفت: در حال حاضر چین از مرحله اصلی و جدی شیوع کرونا گذر کرده و تا حدی توانسته بر پاره‌ای از چالش‌های اقتصادی و اجتماعی خود فائق آید. از سویی تجربه خوبی در مهار این بحران پیدا کرده که مزیت نسبی مهمی را در اختیارش قرار می‌دهد. همچنین روسیه نیز نسبتاً از موقعیت مساعدی برخوردار است که می‌تواند در این امر مؤثر باشد.

بحران کرونا عامل مثبت برای شکل دادن به باشگاه تحریمی‌ها

سراج با اشاره به تبعات همه گیری جهانی کرونا بر اقتصاد بین‌الملل، ادامه داد: بحران کرونا، اقتصاد دنیا را به سمت درون‌زایی کشورها و رویکرد ملی‌گرایانه سوق می‌دهد که این مسئله می‌تواند به‌عنوان یک عامل مثبت برای شکل دادن به چنین باشگاهی تأثیرگذار باشد. انتظار می‌رود اگر دونالد ترامپ در سال 2020 دوباره رأی بیاورد، این فهرست بسیار افزایش یابد و کشورهای بیشتری در آن قرار گیرند.

وی گفت: در چنین شرایطی تأمل در راهکارها و تجربیات انفرادی هریک از کشورها در مقابله با تحریم‌ها، فهرست بلندی از تدابیر هم‌افزا و چندجانبه برای خنثی‌سازی تحریم‌ها و شکل‌دهی به باشگاه مقابله با تحریم به دست می‌دهد.

اقدامات عملی برای مقابله جمعی با تحریم‌های آمریکا

سراج در تشریح نمونه‌هایی از این اقدامات توضیح داد: امضای پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه پولی میان کشورهای عضو برای کنار گذاشتن دلار در مبادلات ارزی، اعمال تحریم‌های مقابله‌ای به‌صورت متحد، ایجاد سازوکارهای جابجایی مالی مستقل از سوئیفت، ایجاد بازار مشترکی در قالب سامانه مدیریت عرضه و تقاضای نیازمندی های کشورها در حوزه کالا و خدمات، تأمین سازوکارهای خنثی‌سازی تحریم‌ها برای یکدیگر و ایجاد نهادهای بین‌المللی مقابله گر با تحریم‌ها برخی از این راهکارهاست.